Innovatsiya

Innovatsion menejment - mulk egasi tomonidan innovatsiyalarning barcha turlarini rivojlantirishga kiritiladigan investitsiyalarni boshqarishning majmuaviy usuli. U o‘z ichiga tashkiliy

tuzilmalarni qurish, innovatsiyalarning yo‘nalishlarini tanlash, innovatsiyalar, xodimlarni boshqarishning har xil jihatlarini muvofiqlashtirishni oladi.

4. Innovatsion va operatsion menejment o'rtasidagi farq nimada? Asos bering (2 ball)

Innovatsion menejmentning vazifalari quyidagilarni o'z ichiga oladi:

• 
  innovatsiyalarning istiqbolli yo'nalishlarini aniqlash;
  
• 
  bozorda raqobatbardosh innovatsiyalarni yaratish va tarqatish;
  
• 
  ishlab chiqarish va mahsulotlarni rivojlantirish va takomillashtirish;
  
• 
  innovatsion loyihalarni ishlab chiqish va amalga oshirish;
  
• 
  kompaniyaning innovatsion salohiyati va intellektual kapitalini rivojlantirish;
  
• 
  firmada innovatsiyalarni boshqarish tizimini yaratish;
  
• 
  tashkilotlarning innovatsiyalarga moslashishi uchun qulay innovatsion iqlim va sharoit yaratish.
  

Operatsion menejment, avvalambor, tashqi va ichki muhit omillarining o'zgarishi natijasida kelib chiqadigan zarur bo'lgan va ilgari qabul qilingan qarorlarni tuzatishni nazarda tutadi. Tuzatish, o'zgargan sharoitlarda ham rejalashtirilgan natijaga olib boradigan qo'shimcha nazorat harakatlarini (boshqaruvlarini) rivojlantirishga asoslangan salbiy tendentsiyalarga qarshi kurashishga qaratilgan. Sozlash asosan boshqarish va boshqarish elementlarini o'z ichiga oladi, ya'ni. aslida, bu ham nazorat, lekin faqat taktik.

5. Kompaniyaning innovatsion rivojlanishi deganda nima tushuniladi? Buni qanday omillar ta'minlaydi? Sizningcha, milliy tadbirkorlik faoliyati muhitida bu jarayon qanday amalga oshirilishi mumkin? (3 ball)

Tashkilotning innovatsion salohiyati - bu kompaniyaning innovatsiyalarni yaratish va ulardan amaliy foydalanish bo'yicha faoliyatni amalga oshirish qobiliyatini belgilovchi korxona xarakteristikalari to'plamidir. Innovatsion salohiyat deganda korxonaning yaratishga qodirligi tushuniladi yangi qiymat o'zining innovatsion rivojlanishi uchun mavjud bo'lgan barcha moddiy va nomoddiy aktivlarni jalb qilish orqali. IN bozor sharoitlari innovatsion salohiyat innovatsiyalarni ishlab chiqish va joriy etish orqali korxonaning raqobatbardosh ustunliklariga erishishni ta'minlaydigan barcha resurslar bilan shakllanadi. Sub'ektlarning iqtisodiy o'sishida ishlab chiqarish, moliyaviy, marketing, mehnat, menejment va kommunikatsiya salohiyati bilan bir qatorda innovatsion salohiyat muhim rol o'ynaydi iqtisodiy faoliyat.

Tashkilotning innovatsion salohiyati elementlariga quyidagilar kiradi.

• 
  - moddiy-texnika resurslari;
  
• 
  - moliyaviy resurslar;
  
• 
  - tashkiliy resurslar;
  
• 
  - kadrlar bo'limi;
  
• 
  - ijtimoiy-psixologik omillar.
  

Tashkilotning umumiy salohiyati ishlab chiqarish va texnologik salohiyat, ilmiy-texnik salohiyat, moliyaviy va iqtisodiy salohiyat, inson salohiyati va uning har bir qismiga organik ravishda kirib boradigan barcha potentsialning yadrosi bo'lib tuyuladigan innovatsion salohiyatdan tuzilishi mumkin.

Boshqaruv qarorlari metodlari va modellari

1. Shaxsiy tajribangizdan kelib chiqqan holda ratsional qaror qabul

qilish jarayoni/bosqichini tavsi_ang. (misol keltiring) ( 3 ball)

Ratsional qaror qabul qilish modeli mas'ul shaxsning muammoni aniq aniqlash va maqsadlar to'qnashuvining yo'qligini ta'minlash qobiliyatini nazarda tutadi. Qaror qabul qiluvchi odatda aniq afzallik tartibiga ega. Ushbu imtiyozlar aniq va ayni paytda vaqt va narx jihatidan majburiy cheklovlarga duch kelmaydi. Garchi menejerlar eng yaxshi qarorlarni qabul qilishga harakat qilsalar ham, ularning ratsional taxminlari ko'plab real vaziyatlarda amalga oshmaydi. muammolar ko'pincha murakkab va noaniq, maqsadlar noaniq va juda ko'p alternativalar mavjud. Pul, hissiyotlar va bir nechta insoniy fazilatlar, shuningdek, ratsional imtiyozlarga asoslangan mumkin bo'lgan optimal tanlov doirasini kamaytiradi. Buni qarorlar qabul qilish va inson xulq-atvorini tahlil qilish sohasidagi eng taniqli olimlardan biri Gerbert Simon tasdiqlaydi. Simon to'rtta mezon bo'yicha gumanitar echimlarni to'rtta asosiy turga ajratadi: 1 - echimning maqsadi; 2 - echimga qiziqish; 3 - muammoning mohiyati; 4 - korporativ yoki shaxsiy.

¾Boshqaruvchilarning muva_aqiyat siri haqida gap ketganda, qilinadigan qarorga emas, balki qabul qilingan qarorga kelish uslubiga diqqat qaratish kerak¿

(D.Menkes). Boshqaruv nuqtai nazaridan ushbu tezis bo'yicha o'z _krlaringizni izohlang

1-Misol ¾Apple¿ _rmasi monitor ekrani kon_guratsiyasini o'rgartirdi va unga mos yangi dasturiy ta'minotni ishlab chiqdi, natijada ushbu kompyuterlar foydalanuvchilar uchun yanada qulay bo'ldi. Ushbu _rma ilgari ¾IBM¿ hukmron bo'lgan bozorni bir qismini egallab oldi. Marketing tadqiqotlarini o'tkaza turib, ishlab chiqarilayotgan mahsulotning iste'mol xususiyatlari yig'indisi borasida boshqaruv qarorlarini to'g'ri ishlab chiqish darkor.
2-misol. ¾Vunderkind¿ MCHJ kompaniyasi ko'zoynaklar uchun ramkalar ishlab chiqarishni rejalashtirmoqda.

Ushbu ishlab chiqarishda juda ko'p raqobatchilar bor va odatiy yondashuv bilan biznesni muva_aqiyatli olib borish deyarli mumkin emas. Kompaniya mutaxassislari yupqa faol plyonkalarni ustki qoplami uchun zamonaviy integratsiyalashgan texnologiyadan foydalangan holda standart model asosida ramkaning maxsus dizaynini taklif qilishdi:-ramkaning chap tomonining tashqi tomonida faol barometr hosil bo'ldi;- o'ng qo'lning tashqi tomonida tashqi termometr yaratildi; - oynaning chap tomonida Moskva vaqtini ko'rsatadigan ish vaqti hosil bo'ldi; -Shisha ramkaning o'ng tomonida, GMT vaqtini ko'rsatadigan haqiqiy soat hosil

bo'ladi. Ushbu ramka dizayni mijozlarning ehtiyojlari va qiziqishlarining yangi to'plamini amalga oshiradi va talabni aniq topadi.
3-Misol. ¾Xrust¿ kompaniyasi dasturchilar uchun klaviaturlari orasiga kirib qolmaydigan va maydalanib ketmaydigan pechenye ishlab chiqarishni yo'lga qo'ydi.

¾Oilaviy biznes¿ keys

Djon endigina Davlat universiteti qoshidagi biznes boshqaruvi kollejini tamomlagan va 25 nafar malakasiz ishchilarni ish bilan ta'minlab, oilasiga tegishli kichik korxonada ish boshladi. Ishning birinchi haftasida dadasi Djonni ish joyiga chaqirib: ¾Djon, men so'nggi ikki kun ichida odamlar bilan ishlashingni kuzatdim. Men bu so'zlarni senga aytishdan xafaman, lekin senga bir narsani aytishim kerak. Sen odamlarga juda yaxshi munosabatdasan. Bilaman, senga universitetda odamlar o'rtasidagi munosabatlar haqida bu bema'ni narsalarni o'rgatishgan, ammo bu yerda bu kabi qoidalar ishlamaydi. Kollejda Xotorndagi tadqiqotlarni muhokama qilganim va hamma bunga qanchalik ishtiyoqmand ekanliklari esimda. Ammo, ishon, odamlarni boshqarish uchun ularga mehr ko'rsatishdan boshqa usullar ham mavjud. ¿
1) /Djon muammoning qanday

turiga duch keldi? Javoblardan birini tanlang.

_ /ma'muriy

_ /psixologik

_ /iqtisodiy

_ ÿ/ijtimoiy
2) Mavjud sharoitda boshqaruvchining ustuvor maqsadi qanday? Javoblardan birini tanlang.

_ /bandlikni ta'minlash

_ /moliyaviy sog'lomlashtirish

_ /barqaror rivojlanish

_
3)Boshqaruvchi muammoni yechishda qanday yondashuvni tadbiq etishi zarur? Javoblardan birini tanlang.

_ /jarayonli yondashuv

_ /tizimli yondasguv

_ /vaziyatli yondasguv

_ /innovatsion yondashuv
4) ¾Maqsad. Doimiy takomillashtirish jarayoni¿(E. Goldratt va
J.Cox asari asosida) (12 ball)
1. /¾Maqsad¿ asarining obyektini, predmetini aniqlang.

Asar mualli_ari qanday asosiy maqsadni ko'zlagan? Maqsaddan kelib chiqqan holda siz aniqlagan 2 ta

vazifani ko'rsating. (2 á.)
2. ¾TOC¿ kontsepsiyasi haqida batafsil tushuncha bering; sizning

_kringizcha, uni ko'rib chiqishda qanday muhim jihatlarni ta'kidlash kerak (2-min.)(3 á.)
3. /Ushbu asarda ko'tarilgan asosiy muammo (uni aniqlashtiring) nima? Aniqlangan

muammoning alomatlarini (min 2), yuzaga kelishi mumkin bo'lgan oqibatlarni (bo'lim boshlig'ining tahdidlariga

binoan min 2) sanab o'ting. (2 á.)
4. / A. Rogo professor Ionaning maslahati bilan qabul qilingan qarorlar /

maqsadlar (hech bo'lmaganda bitta bo'g'in) iyerarxiyasini aniqlang.(3 á.)
5. /Ushbu asarni o'qish natijalariga ko'ra siz aniqlagan min. 2 xulosani ta'ri_ang (asarga

tayangan holda aniq faktlar bering).(2 á.)