Innovatsiyalar vazirligi jizzax politexnika instituti

3.2. Respublikamizda sanoat mahsulotlari sotilish faolligining maritsalar yordamida tahlili

Hududlar bo`yicha sanoat mahsuloti hajmi (amaldagi narxlarda; mlrd. so`m)

Hududlar	2016	2017	2018	2019	2020	2021	Yilik o’sish sur’ati % (2021 dan 2020 ga)	Republi-kadagi ulushi % (2021)
O`zbekiston Respublikasi	111 869,4	148 816,0	235 340,7	322 535,8	368 740,2	456 056,1	123,7	-
Qoraqalpog`iston Respublikasi	4 265,7	6 773,3	10 911,9	12 736,1	13 981,3	16 630,4	118,9	3,6
Andijon	7 965,7	13 269,8	27 454,7	33 122,3	36 376,5	35 935,3	98,8	7,9
Buxoro	5 569,6	6 422,3	8 601,2	14 798,2	17 574,4	20 772,1	118,2	4,6
Jizzax	2 001,2	2 548,8	3 581,8	4 586,1	5 823,8	8 731,8	149,9	1,9
Qashqadaryo	9 632,2	7 351,2	9 992,0	12 562,6	14 612,3	18 771,9	128,5	4,1
Navoiy	10 657,9	13 072,9	22 892,4	44 438,1	65 084,9	73 633,5	113,1	16,1
Namangan	3 475,7	4 615,5	6 586,6	8 818,1	11 011,9	14 695,1	133,4	3,2
Samarqand	7 446,0	9 242,0	13 488,1	15 783,6	18 383,4	22 834,3	124,2	5,0
Surxondaryo	2 200,7	2 356,4	3 234,7	4 231,3	5 322,7	6 675,3	125,4	1,5
Sirdaryo	3 522,3	3 806,5	5 163,1	7 293,0	7 990,9	9 813,3	122,8	2,2
Toshkent	16 864,7	21 693,4	37 724,4	53 484,8	65 949,9	83 433,9	126,5	18,3
Farg`ona	8 040,7	9 728,5	13 613,8	18 661,2	21 701,2	27 761,5	127,9	6,1
Xorazm	2 802,7	4 070,4	6 457,2	8 538,6	9 615,9	13 658,1	142,0	3,0
Toshkent sh.	23 511,9	34 054,2	47 811,6	60 544,9	66 188,0	90 211,9	136,3	19,8

Xulosa

Xulosa qilib aytganda, aytishmiz mumkin bo’lgan umumiy ta'rif: korxonaning innovatsion faolligi deganda maxfiy potentsialdan foydalanish qobiliyati, harakatlarning o'z vaqtida va intensivligi darajasi, asoslangan usullarning progressivligi, shuningdek jarayonning ratsional tarkibi kiritilgan korxonaning innovatsion faolligi va bajarilgan operatsiyalar ketma-ketligi tushuniladi.. Boshqacha qilib aytganda, bu butun korxonaning innovatsion strategiyasidir.
Korxonalarning innovatsion faoliyati faolligini oshirish uchun hozirgi bozor kon'yunkturasi talablariga javob beradigan bunday innovatsion boshqaruv mexanizmi zarur.
Innovatsion faoliyatni rivojlantirishning asosiy muammolaridan biri bu kabi mexanizmning mavjud emasligi, shuningdek, barcha darajalarda innovatsion siyosatning samarasizligi: sanoat darajasidan tortib investitsiya korxonalari darajasigacha. qurilish ishlab chiqarish.
Innovatsion jarayonni faol rivojlantirish uchun barcha darajalarda: mamlakatdan korxonaga qadar ham innovatsion faoliyatni rivojlantirishning aniq tasdiqlangan strategiyasi talab qilinadi.
Innovatsion faoliyatning sust rivojlanishining yana bir omili bu korxonalar uchun imtiyozlarning yetishmasligi; huquqiy va iqtisodiy omillarning yetishmasligi. Soliq tizimining qat'iy tartibga solinishi, davlat tomonidan motivatsiya yo'qligi, ishlab chiqarishni rivojlantirish jarayonlarini moliyalashtirish uchun amortizatsiya uchun mablag'larning qisqarishi tufayli. Innovatsion muammolarni sarmoyaviy muammolarni hal qilmasdan hal qilib bo'lmaydi, chunki ular katta moliyaviy sarmoyalarni talab qiladi.
Ishda ko'rsatilgan innovatsion faollikni oshirish usullari va o'sish bog'liq bo'lgan omillar mahsulot tannarxini pasaytirishga yordam beradi, yangiliklarni muvaffaqiyatsiz amalga oshirish xavfidan saqlaydi va zamonaviy iste'molchilar tomonidan uy-joy maydoniga nisbatan nuqtai nazarni shakllantiradi.
Innovatsion salohiyatning biron-bir tarkibiy qismining yoʼqligi yoki yetishmasligi, uni qayta koʼrib chiqish va rivojlantirish zarurligini taqozo etadi. Sanoat korxonasi innovatsion salohiyatini rivojlantirishni faqatgina uning tarkibiy qismlarini rivojlantirish orqaligina amalga oshirish mumkin. Shu sababli, har qanday korxona innovatsion salohiyatini oshirish uchun uning tarkibiy qismlarini rivojlantirish lozim.
Chunki, korxona innovatsion salohiyat darajasi muayyan dinamikada boʼlib, undagi oʼzgarishlar nafaqat oʼsishga, balki kamayishga ham olib kelishi mumkin. Demak, innovatsion salohiyat dinamikasi darajasi, unga turli omillarning taʼsiri natijasida vujudga keladi (kadrlar tarkibining o‘zgarishi, texnik ta’minotning o‘zgarishi, mablag‘ jalb etish va h.k.lar.).
Olib borilgan izlanish natijalariga asoslangan holda xulosa qiladigan boʼlsak, sanoat korxonasining innovatsion salohiyatini toʼlaqonli obʼektiv baholash jarayoni, birinchidan, uni tavsiflovchi asosiy koʼrsatkichlar tarkibini aniqlash, ikkinchidan esa, ularga taʼsir koʼrsatuvchi omillarning taʼsir etish darajasini oʼlchashdan tashkil topadi.

Foydalanilgan adabiyotlar

1.F.Ergashev, D. Raximova, A. Sagdullaev, O.Parpiev, Sh. Zaynutdinov ― Innovatsion menejment. Darslik‖. Toshkent , ―Akademiya‖. 2010.
2.Yo‘ldoshev N.Q. va boshqalar. ―Innovatsion menejment‖. Darslik. T:.TDIU, 2012. 3.Akbarxodjaev Z.Z. ―Innovatsion menejment‖. O‘quv-uslubiy majmua.- T:.TDIU, 2012.
4. Фатхуддинов Р.А. “Инновационный менеджмент» Учебник. 5-е изд. – Спб. Питер, 2005.
5. Yo‘ldoshev N.Q. va boshqalar. “Innovatsion menejment”. Darslik. TDIU.
6. Гончаренко Л.П., Олейников Е.А., Березин В.В. «Инновационный менеджмент» учебное пособие / М.: КНОРУС, - 2005.
7. Зинов В.Г. «Менеджмент инноваций: кадровое обеспечение» Учебник–М.: Дело.–2005.–496стр. 4. Мухамедьяров А.М. «Инновационный менеджмент» учебное пособие–М.: Инфра–2006.
8. Оголева Л.Н. Инновационный менеджмент: Учебное пособие / Под ред. д.э.н., проф. Л.Н.Оголевой. – М.: ИНФРА-М, 2006.
9.http://www.gov.uz
10. http://www.press-service.uz
11. http://www.mineconomy.cc.uz
12. http://www.stat.uz
13. http://www.soliq.uz
14. http://www.edu.uz
15. http://www.lex.uz
16.http://www.uz.wikipedia.org