Innovatsiyalar vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti d. A. Axatova


Download 3.77 Mb.
Pdf ko'rish
bet152/168
Sana18.11.2023
Hajmi3.77 Mb.
#1786031
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   168
Bog'liq
ilovepdf merged (1)

xayrot” o‘qitiladigan diniy maktab 
Daho 
Genius 
favqulodda qobiliyat, zehn va zakovatga ega 
bo‘lgan shaxs 
Domla 
Domla 
1) oliy va o‘rta maxsus o‘quv yurtlarida 
muayyan fanning biror sohasidan dars beruvchi 
o‘qituvchilar; 2) maktabxona va madrasalarda 
o‘g‘il bolalarga ta’lim- tarbiya bergan ziyolilar 
Dorilfunun 
Dorilfunun 
Yaqin Sharq mamlakatlarida o‘quv yurtlarining 
nomi. Ba’zi mamlakatlar (masalan, Eronda o‘rta 
o‘quv yurti, boshqa ayrim mamlakatlar masalan, 
Turkiya)da esa oliy o‘quv yurti (universitet) 
ma’nosida qo‘llaniladi 
Yetti yillik 
maktab 
Seven-year 
school 
to‘liqsiz o‘rta ma’lumot bergan 7 yillik umumiy 
ta’lim maktabi. O‘zbekistonda 1926/27 o‘quv 
yilidan ochila boshlagan. 1958 yildan 8 yillik 
umumiy 
majburiy ta’lim joriy qilinishi 
munosabati bilan 7 yillik maktablar 8 yillik 
maktablarga aylantirilgan 
ERASMUS 
ERASMUS 
xalqaro ta’lim dasturi, maqsad Yevropa 
ittifoqiga 
a’zo 
davlatlat 
talabalarining
mobilligini ta’minlash, (masalan, dastur doirasida 
10 % talabalar Yevropa mamlakatlaridagi
boshqa ta’lim muassasalarda o‘qishga borishlari 
miumkin)
LINGVA 
LINGVA 
xalqaro ta’lim dasturi, bu dastur kichik sinflardan 
boshlab chet tillarni o‘rganish samaradorligini 
oshirishga mo‘ljallangan 
EVRIKA 
EVRIKA 
xalqaro ta’lim loyihasi, uning maqsadi Sharqiy 


505 
Yevropa davlatlari bilan amalga oshirilayotgan 
tadqiqotlarni uyg‘unlashtirish 
ESPRIT 
ESPRIT 
xalqaro ta’lim loyihasi, yangi axborot 
texnologiyalarini yaratish borasida Yevropa 
universitetlari kompyuter firmalari kuch va 
imkoniyatlarini birlshtirishni talab etadi 
EIRDAS 
EIRDAS 
xalqaro ta’lim dasturi, arab davlatlarida ta’limni 
rejalashtirish va boshqarishni takomillashtirishni 
nazarda tutadi
Javonmardlik Javonmardism o‘z dastur va qoidalariga ega bo‘lgan, borini 
o‘zgalar bilan baham ko‘rish, muhtojlarga 
yordam berish, piru-ustoz, do‘st-birodarlar 
nomusi, sharafini himoya etish kabilarga 
qaratilgan ma’naviy- tarbiyaviy harakat 
Jadidchilik 
Jadidism 
XIX asr oxiri va XX asr boshida Turkiston, 
Kavkaz, Qrim, Tatariston hayotida muhim 
ahamiyat kasb etgan ijtimoiy-siyosiy, ma’rifiy 
harakat 
Zebunniso 
begim 
nomidagi 
maktab 
Zebunniso 
begim school 
1920 
yilda 
Toshkentda 
yetim 
va 
boquvchisiz qolgan qizlar uchun ochilgan 
internat maktab 
Zodagonlar 
maktabi 
Noble school 1) zodagonlar moddiy mablag‘i hisobidan 
ochilib, 
ularning 
manfaatini 
qondirishga 
qaratilgan 
maktablar; 
2) 
zodagonlarning 
farzandlariga ta’lim-tarbiya beradigan o‘quv 
muassasasi 
Inkorporatsiya 
Negation 
tizimli yondashuv asosida turli fanlarga oid 
bilimlarni uyg‘unlashtirish 
Insonparvarlik Humanitarian insonning qadri, erkinligi, baxt-saodati, teng 
huquqliligi to‘g‘risida, insoniylikning barcha 
tamoyillarini yuzaga chiqarish uchun shart-
sharoitlar yaratib berish haqida g‘amxo‘rlik 
qilishni ifodalovchi tushuncha 
Insonparvarlik 
pedagogikasi 
Humanitarian 
pedagogy 
XX asrning 50-60-yillarida AQShda paydo 
bo‘lgan, psixologiyaning insonparvarlik g‘oyalari 
asosida qurilgan tarbiya nazariyasi va siyosatning 
yangi yo‘nalishi bo‘lib, erkin, barkamol inson 
shaxsini shakllantirishga qaratilgan pedagogik 
qarashlar majmui 
Insof 
Insof 
bu adolat va vijdon amri bilan ish tutish tuyg‘usi 
va qobiliyati,ishda kishilarga munosabatda 
halollik, 
to‘g‘rilik, 
tenglik, 
sofdillik 


506 
vahaqiqatgo‘ylikdir 
Internat
Boarding 
(lot. Internus-ichki) O‘zbekistonda maktablar va 
ayrim o‘quv yurtlari qoshida o‘quvchilar uchun, 
shuningdek, ota-onasiz qolgan bolalar (Internat 
maktab, Mehribonlik uyi), 1-va 2-guruh urush 
hamda mehnat nogironlari, fahriylar uyi. 
O‘zbekistonda Internatlar, asosan, 1919 yildan 
boshlab tashkil etilgan 
Islomiy tarbiya 
Islamic 
upbringing 
O‘rta Osiyoga Islom dini bilan kirib kelgan diniy 
tarbiya bo‘lib, Qur’oni Karim asosida ishlab 
chiqilgan diniy, xuquqiy, fuqarolik va axloq-
odob qoidalari majmui 
IRIS 
IRIS 
xalqaro ta’lim loyihasi, xotin-qizlarning kasbiy 
ta’lim olish imkoniyatlarini kengaytirishga 
yonaltirilgan xalqaro loyihalar tizimi 
"Irq bitigi" 
"Irq bitigi" 
"Irq bitigi"da eng qadimgi ajdodlarimizning xalq 
og‘zaki ijodiga xos, mifologik hamda totemistik 
ifodalar oz aksini topgan. Voqealar tush va 
uning ta’birlari tarzida bayon etiladi. 
“Ish-harakat 
pedagogikasi” 
"Work-action 
pedagogy” 
Nemis pedagogik Vilgelm Avgust Lay (1862-
1926) “Ish-harakat pedagogikasi” nazariyasini 
ilgari surdi. Lay pedagogik jarayonda ifodaga, 
tasvirga katta ahamiyat berdi. Uning fikricha
tasvirlashning har qanday turlari: rasm solish, 
loy va plastilindan buyumlar yasash, narsalarning 
modelini yasash, chizmachilik, dramatizatsiya, 
ashula, raqs, hamda hayvonlarni parvarish qilish 
tajribalarini o‘tkazish, og‘zaki va yozma ishlar va 
shu kabilar “ifodalash” vositalaridir.
Kamtarlik 
Humility 
kishilar bilan muloqotda soddalik, o‘z-o‘ziga 
tanqidiy munosabatda bo‘lish, boshqalarga 
hurmat bilan qarash, o‘z xizmatlari va 
yutuqlarini ta’kidlashdan yiroq turish kabilar 
bilan ifodalanuvchi shaxsiy sifat 
Katexizis 
Catechisis 

Download 3.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   168




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling