Inson va fuqarolarning siyosiy, iqtisodiy hamda ijtimoiy huquq va erkinliklari

Xalqning xoxish irodasini bildirishning yana bir vositasi, bu ularni umumxalq muhokamasida qatnashishi va muhokamaga qo’yilgan masalalar yuzasidan o’z fikrlarini , istaklarini bildirishdir.Bu huquq orqali ham xalq ijtimoiy hayotda ishtirok etadi.Ijtimoiy hayotni belgilovchi hujjatlarning mukammal bo’lishiga ta’sir qiladi.Keyingi vaqtda qabul qilinayotgan qonunlar ko’proq umumxalq muhokamasiga qo’yilib, muhokama natijasida tushgan fikr mulohazalar hisobga olinib,qonun loyihalari takomillashtirilib qabul qilinmoqda.

• Xalqning xoxish irodasini bildirishning yana bir vositasi, bu ularni umumxalq muhokamasida qatnashishi va muhokamaga qo’yilgan masalalar yuzasidan o’z fikrlarini , istaklarini bildirishdir.Bu huquq orqali ham xalq ijtimoiy hayotda ishtirok etadi.Ijtimoiy hayotni belgilovchi hujjatlarning mukammal bo’lishiga ta’sir qiladi.Keyingi vaqtda qabul qilinayotgan qonunlar ko’proq umumxalq muhokamasiga qo’yilib, muhokama natijasida tushgan fikr mulohazalar hisobga olinib,qonun loyihalari takomillashtirilib qabul qilinmoqda.
• Amaldagi O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, saylov to’g’risidagi qonuni, jinoyat,fuqarolik kodekslari umumxalq muhokamasidan o’tib qabul qilingan qonunlardir.

• Umumxalq muhokamasiga ishtirok etish huquqi.

O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 33- moddasida “Fuqarolar o’z ijtimoiy faolliklarini O’zbekiston Respublikasining qonunlariga muvofiq mitinglar, yig’ilshlar va namoyishlar shaklida amalga oshirish huquqiga egadir.Hokimiyat organlari faqat xavfsizlik nuqtai nazaridangina bunday tadbirlar o’tkazilishini to’xtatish yoki taqiqlash huquqiga ega” deb yozilib qo’yilgan.

• Mitinglar, namoyishlar,
• yig’ilishlarda ishtirok etish huquqi.

• O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 33- moddasida “Fuqarolar o’z ijtimoiy faolliklarini O’zbekiston Respublikasining qonunlariga muvofiq mitinglar, yig’ilshlar va namoyishlar shaklida amalga oshirish huquqiga egadir.Hokimiyat organlari faqat xavfsizlik nuqtai nazaridangina bunday tadbirlar o’tkazilishini to’xtatish yoki taqiqlash huquqiga ega” deb yozilib qo’yilgan.
• Demak, fuqarolar o’zlariga tegishli mitinglar, yig’ilshlar va namoyishlar o’tkazish huquqidan foydalanish orqali u yoki bu masalaga, davlat siyosatiga o’zlarining munosabatni bildirish imkoniyatiga ega bo’ladi. Mitinglar, yig’ilshlar va namoyishlar o’tkazish bilan fuqarolar ma’lum masalalarni, o’tkazilayotgan tadbirlari, amalga oshirilayotgan siyosatni qo’llashi yoki ularga nisbatan o’z noroziligini bildishlari mumkin.Lekin o’tkazilayotgan mitinglar,namoyishlar, yig’ilislar shu tadbirda ishtirok etuvchilar yoki umuman boshqa fuqarolarning manfaatiga, xavfsizligiga,jamoat tartibiga xavf tug’dirmasligi kerak.Agar miting, namoyish, yig’ilish natijasida transport harakati to’xtab qolsa,jamoat mulki zarar ko’rsa,boshqa fuqarolar shu yerlarda erkin yura olmasa, bunday holda bunday tadbirlarni o’tkazishga yo’l qo’yilmaydi.Bu fuqarolarning huquqini cheklash emas, aksincha, ularning manfaatini, xavfsizligini himoya qilishdir.Bu Konstitutsiyaning 20- moddasidagi “Fuqarolar o’z huquq va erkinliklarini amalga oshirishda boshqa shaxslarning davlat va jamiyatning qonuniy manfaatlari, huquqlari va erkinlilariga putur yetkazmasliklari shart”degan qoidaga to’la mos keladi.