Institut français d’Études sur l’asie centrale

n sherik, komandadosh. 

coercitif,  ive 

adj  majburiy,  majbur  qiladigan;  force  coercitive  majbur 

qiladigan kuch. 

coercition 

nf majbur qilish, zo‘rlash. 

cœur 

nm 1. yurak, dil; avoir le cœur barbouillé ko‘ngli aynimoq, ozmoq; 

2.  ko‘krak,  ko‘ks,  siyna,  bag‘ir;  il  la  serra  tendrement  sur  (contre)  son 

cœur  u  uni  avaylab  bag‘riga  bosdi;  3.  tappon  (qarta  o‘yinida);  4.  o‘rta, 

markaz;  le  cœur  d’un  fruit  mevaning  o‘rtasi;  au  cœur  de  la  forêt 

o‘rmonning  qoq  o‘rtasida;  en  plein  cœur  de  l’hiver  qishning  qoq  yarmida, 

o‘rtasida;  5.  jon,  dil,  qalb,  ko‘ngil;  le  cœur  a  ses  raisons  qalbning  o‘z 

qonuniyati bor; il  a du (bon)  cœur  uning ko‘ngli  pok; un homme de cœur 

olijanob, muruvvatli, himmatli odam; c’est le cri du cœur bu qalb nidosi; fam 

il  a  le  cœur  sur  la  main  u  oliyhimmat,  bag‘rikeng,  saxiy;  6.  jur’at,  jasorat, 

jasurlik,  dadillik; le cœur lui  manque uning  jur’ati yetishmaydi;  j’ai pris un 

cognac  pour  me  donner  du  cœur,  au  ventre  dadillik  uchun  bir  rumka 

konyak ichdim; avoir le cœur bien accroché  jasur bo‘lmoq; par cœur yod, 

yoddan, yodaki. 

coexistence 

nf totuvlik, tinch-totuv yashash. 

coexister 

vi  tinch-totuv  yashamoq,  birga  yashamoq,  birga  mavjud 

bo‘lmoq. 

coffrage 

nm 1. qoplama, jild; 2. qolip (beton quyish uchun), yog‘och, taxta 

qoplama (beton uchun). 

coffre 

nm 1. sandiq; 2.  quti, yashik; les coffres de l’Etat davlat xazinasi; 

3.  avtomobil  bagajnigi;  4.  pianino  qutisi,  kopusi;  5.  ko‘krak  qafasi;  il  a  du 

coffre u keng ko‘krakli. 

coffre-fort 

nm temir sandiq, seyf. 

coffrer 

vt  1.  qoplama,  jild,  qolip  qoqib  chiqmoq;  2.  qamab  qo‘ymoq, 

zindonga solmoq. 

coffret 

nm sandiqcha, quticha. 

cogitation 

nf o‘ylash, fikr yuritish, mulohaza qilish, o‘y, fikr, mulohaza. 

cogiter 

vt  puxta  o‘ylab  ko‘rmoq,  o‘ylamoq,  fikr  yurgizmoq,  mulohaza 

qilmoq, chuqur fikrlamoq. 

cogito 

nm kogito (Dekart falsafasi: cogito, ergo sum men  o‘ylayapman, 

demak men borman, hayotman, tirikman). 

cognac 

nm konyak (spirtli ichimlik). 

cognassier

 nm behi daraxti. 

cognée 

nf  bolta;  cognée  de  bûcheron  yog‘och  kesuvchi  katta  oybolta; 

jeter  le  manche  après  la  cognée  qo‘l  siltamoq,  qo‘lni  yuvib,  qo‘ltiqqa 

urmoq, hammasiga tupurmoq. 

cogner 

I.  vt  1.  ustiga  urmoq,  qoqmoq;  2.  turtmoq,  urmoq,  taqillatmoq, 

qoqmoq;  3.  urmoq,  do‘pposlamoq,  mushtlamoq;  il  a  encore  cogné  son 

frère  u  ukasini  yana  urdi,  do‘pposladi;  II.  vi  taqillamoq,  chiqillamoq;  mon 

cœur  cognait  yuragim  sanchdi,  qattiq  urardi;  III.  se  cogner  vpr  urilmoq, 

tegib ketmoq; il  s’est cogné  à un  meuble  u jihozga  urilib ketdi; se cogner 

la tête contre les murs boshini devorga urmoq. 

cohabitation 

nf birga yashash, birga turish, birgalikda ishlash. 

cohabiter 

vi birga yashamoq, birga turmoq. 

cohérence 

nf 1. ham fikrlilik, bog‘ langanlik, bog‘lanish, aloqa; 2. birdamlik, 

mustahkam birlik. 

COHÉRENT

 

COLLECTIVISME

 

 

 

98 

cohérent, ente 

adj ravon bog‘langan, izchil, mantiqiy. 

cohésion 

nf  1.  ulash,  tirkash,  bog‘lanish,  ulovchi  mexanizm,  bog‘lovchi 

kuch,  yopishtirish;  2.  fikrlar  uyg‘unligi,  ham fikrlilik,  jipslashganlik,  jipslik, 

yaxlitlik, birbutunlik, birlashish, ittifoq, birlashuv. 

cohorte 

nf  1.  hist  kogorta  (Qadimgi  Rimda  600  kishilik  otryad);  2.  ahil, 

mustahkam  to‘da,  jips  saf,  guruh;  une  joyeuse  cohorte  sho‘x, 

xushchaqchaq guruh; une cohorte de supporters ishqibozlar safi. 

cohue 

nf 1. xushchaqchaq, sho‘x olomon,  to‘polon,  tiqilinch,  ur-yiqit, sur-

sur; 2. tartibsizlik, chayqov bozori. 

coi,  coite 

adj  muloyim,  yuvvosh,  og‘ ir,  bosiq,  tinch,  osoyishta,  mo‘min, 

beozor; loc se tenir coi tinch, jim o‘ tirmoq. 

coiffe 

nf  1.  bosh  kiyim  (xotinlar  uchun);  2.  astar,  taglik,  ostki  qoplama 

(shlapada); 3. g‘ilof, jild; 4. qorin, qursoq; 5. techn qoplama, chexol, g‘ ilof. 

coiffer 

I. vt 1. kiymoq (boshga); 2. yopmoq (ustini), bekitmoq, bosmoq; 3. 

(sochini)  taramoq,  tarab  qo‘ymoq;  4.  boshchilik  qilmoq,  rahbarlik  qilmoq;  II. 

se coiffer vpr 1. taranmoq, taranib olmoq; 2. buyurmoq, buyurtma qilmoq. 

coiffeur,  euse 

n  1.  sartarosh,  soch  oluvchi  usta;  2.  uch  tabaqali 

toshoyna, ko‘zgu, kichkina stol. 

coiffure 

nf  1.  bosh  kiyim;  2.  soch  tarash;  3.  sartaroshlik;  salon  de 

coiffure sartaroshxona. 

coin 

nm 1. burchak, muyulish, burilish; le coin de la rue ko‘cha muyulishi; 

un  coin  de  fenêtre  vagondagi  burchak  joy;  le  coin  d’un  mouchoir 

dastro‘molcha  uchi,  burchagi;  au  coin  du  feu  pechka  yonida;  regard  en 

coin  qiya  qarash,  qiyshiq  qarash;  regarder  du  coin  de  l’œil  yashirin  ko‘z 

tashlamoq;  2.  parcha, yer, yer  bo‘lagi; il a  voyagé  aux quatre coins de la 

terre  u  dunyoni,  yer  yuzini  aylanib  chiqdi;  fouiller  dans  tous  les  coins  et 

recoins  hamma  joyni  ilma-teshik  qilib  qidirib  chiqmoq;  3.  pona;  qachov;  4. 

metall  buyumlarning  chokini  bostiradigan  asbob,  qis qich,  tanga  zarb 

qiladigan  qolip,  shtamp,  tamg‘a,  muhr;  5.  mil,  strelka;  6.  mil  armiyani  uchli, 

strelka, klip qilib joylashtirish; 7. og‘ir to‘mtoq bolta (o‘tin yorish uchun). 

coincement 

nm qoqib mahkamlash, pona qoqish, mixlash. 

coincer 

vt 1. pona  qilib yorib kirgizmoq,  qoqib mahkamlamoq; 2. siqmoq, 

tig‘iz, zich qilib joylamoq; 3. boshi berk ko‘chaga joylamoq, solmoq. 

coïncidence 

nf  1.  bir-biriga  to‘g‘ri,  mos  kelish,  moslik,  bir  xillik, 

o‘xshashlik, ayni  bir vaqtda bo‘lish,  baravar yuz berish;  2.  géom bir vaqtlilik 

teng hajmli yuzlilik, tenglik. 

coïncident, ente 

adj mos keladigan, teng, o‘xshash, aynan. 

coïncider 

vi 1. bir paytda yuz bermoq, mos kelmoq, to‘g‘ri kelmoq; 2. teng 

hajmli,  yuzli  bo‘ lmoq;  3.  o‘xshash  bo‘lmoq,  moslashmoq;  les  deux 

témoignages coïncident ikki guvohlik bir-biriga mos, o‘xshash. 

coin-coin 

nm g‘aq-g‘aq (o‘rdak qichqirishi, g‘ag‘illashi). 

coing 

nm  behi;  confiture  de  coings  behi  murabbosi,  qiyomi;  loc  être 

jaune comme un coing limondek sariq bo‘lmoq. 

coït 

nm jinsiy aloqa, qovushish, qo‘shilish. 

coke 

nm  koks;  coke  de  fonderie  quymachilik,  degrezlik  koksi;  coke  de 

pétrole neft koksi. 

cokéfaction 

nf kokslash, koksga aylantirish. 

cokéfier 

vt kokslamoq, koksga aylantirmoq. 

col 

nm 1. yoqa; col de chemise ko‘ylak yoqasi;  col dur kraxmallangan, 

qotirilgan yoqa; faux  col soxta, ko‘chirib olinadigan yoqa; 2. fig  pivo ko‘pigi; 

3.  shisha  bo‘g‘zi;  4.  bo‘g‘iz,  bo‘yin;  5.  darra,  tog‘  oralig‘i,  o‘ tish  joyi,  yo‘lak, 

oraliq. 

cola 

ou  kola

 

nm  1.  kola  (daraxt);  2.  nm  ou  nf  kola  daraxti  mevasi;  kola 

ichimligi. 

colback 

nm  1.  qadimgi  gusar  telpagi;  2.  yoqa;  il  l’a  attrapé  par  le 

colback u uning yoqasidan tutdi, oldi. 

colchique 

nm savrinjon (o‘ta zaharli o‘simlik). 

cold-cream 

nm koldkrem (yuz va qo‘l terisini yumshatadigan moyupa). 

col-de-cygne 

nm suv jo‘mragi. 

coléoptère 

nm qattiq qanotli qo‘ng‘iz (qumursqa). 

colère 

I.  nf  g‘azab,  nafrat,  qahr,  jahl,  zarda,  jaholat;  accès  (crise, 

mouvement)  de  colère  nafrat  huruji;  passer  sa  colère  sur  qqn  birovga 

zahrini, g‘azabini solmoq;  être, se  mettre  en colère  jahllanmoq; la  mer est 

en colère dengiz quturayotibdi; II. adj g‘azablangan, jahllangan. 

coléreux,  euse 

adj  qiziqqon,  jahli,  zardasi  tez,  jizzaki,  jirtaki,  serjahl, 

serzarda, tez, darrov achchiqlanadigan, g‘azablanadigan. 

colérique 

I. adj vaboga oid; II. nm vabo bilan og‘rigan kasal odam. 

colibacille 

nf tayoqcha m ikrob, oshqozon tayoqchasi, mikrobi. 

colibri 

nm kolibr, eng kichik qush. 

colifichet 

nm mayda-chuyda bezak, buyum. 

colimaçon 

nm  shilliq  qurt,  chig‘anoq;  loc  adv  escalier  en  colimaçon 

aylanma zinapoya. 

colin 

nm merluza (baliq turi). 

colin-maillard 

nm ko‘z bog‘lash o‘yini. 

colique 

nf  1.  sanchiq,  sanchib  og‘rish,  burab  og‘rish;  colique 

néphrétique  buyrak  sanchig‘i;  donner  la  colique  à  qqn  g‘ashiga  tegmoq; 

avoir la colique qo‘rqmoq; 2. diarreya, ich o‘ tish, ichburug‘. 

colis 

nm dasta, bog‘lam,  taxlam,  to‘p,  toy,  o‘ralgan  narsa, o‘ram, posilka; 

faire, ficeler un  colis narsa o‘ramoq; envoyer un colis  posilka  jo‘natm oq; 

colis postal pochta posilkasi. 

colite 

nf kolit, qulunj (yo‘g‘on ichak yallig‘lanishi). 

collaborateur,  trice 

n 1. xodim, xizmatchi, xizmatdosh; 2. sotqin, vatan 

xoini, hamkor. 

collaboration 

nf 1. hamkorlikda  ishlash, birga xizmat qilish, hamkorlik; 2. 

kollaboratsionizm  (vatan  dushmanlari-fashistlar  bilan  hamkorlik  qilish, 

xoinlik). 

collaborer 

vi  hamkorlikda  ishlamoq,  birga  ishlamoq,  hamkorlik  qilmoq, 

xizmat  qilmoq,  qatnashib  turmoq;  collaborer  à  une  revue  jurnalda  birga 

xizmat qilmoq; collaborer avec qqn birov bilan hamkorlik qilmoq. 

collage 

nm  1.  yopishtirish,  yopishtirib  chiqish,  devorga  gulqog‘oz 

yopishtirish; 2. nikohsiz er-xotin bo‘ lib yashash. 

collant, ante 

adj 1. yopishqoq, yelimshiq, shirador; 2. yopishib  turadigan; 

des  vêtements  collants  yopishib  turadigan  kiyimlar;  3.  shilqim,  xira,  jonga 

tegadigan,  pashshaxo‘rda,  yelim,  sulloh,  zerikarli;  nm  kolgotki,  bolalar 

paypoqli ishtoni, xotin-qizlar triko paypog‘i, reyuzi. 

collatéral,  ale 

I. adj yon, yonboshdagi, yondor, yon  tomondagi; la ligne 

collatérale  yonboshdagi  yo‘l,  liniya;  II.  nm  1.  yon  qarindosh,  yon  shajara, 

tug‘ishmagan qarindoshlar; 2. qo‘shimcha mehrob (cherkovda). 

collation 

nf  1.  yengil  nonushta;  2.  kopiya  nusxani  asl  nusxa  bilan 

solishtirish, solishtirib ko‘rish. 

collationnement 

nm ko‘chirilgan nusxani asl nusxa bilan solishtirish. 

collationner 

I.  vt  solishtirmoq,  solishtirib  chiqmoq;  II.  vi  yengil  nonushta 

qilmoq, ovqatlanmoq. 

colle 

nf  1.  yelim,  sirach;  colle  de  poisson  baliq  yelim i,  sirachi;  2.  ilmoq 

savol (imtixondan yiqitish uchun berilgan savol). 

collecte 

nf 1. yig‘in, to‘planish, yig‘im-terim, faire une collecte yig‘ib-terib 

olmoq; 2. o‘rtada pul to‘plab qilinadigan halfana. 

collecter 

vt 1. yig‘moq, to‘plamoq, yig‘ib-terib olmoq; 2. termoq, yig‘ishtirib 

olmoq. 

collecteur,  trice 

I.  nm  soliq  yig‘uvchi;  yig‘uvchi,  to‘plovchi;  kollektor; 

collecteur  d’impôts  soliq,  o‘lpon  yig‘uvchi;  II.  adj  to‘plovchi,  yig‘uvchi, 

teruvchi,  qabul  qiluvchi,  shimib  oladigan,  yig‘adigan;  égout  collecteur 

yig‘adigan quvur. 

collectif,  ive 

I.  adj  umumiy,  mushtarak,  kollektiv;  entreprise  collective 

mushtarak  korxona;  II.  nm  1.  guruh,  to‘da,  kollektiv;  2.  moliya  qonunlarini 

o‘zgartirish loyihasi; 3. gram jam lovchi ot. 

collection 

nf  1.  to‘plash,  yig‘ish;  une  belle  collection  de  livres  yaxshi 

kitoblar  to‘plash,  yig‘ini;  2.  to‘plam-asarlar  to‘plam i;  3.  nusxa,  tiplar 

kolleksiyasi (to‘plami); 4. yig‘in, guruh. 

collectionner 

vt yig‘moq, to‘plamoq. 

collectionneur, euse 

n yig‘uvchi, to‘plovchi, kolleksioner. 

collectivement 

adv mushtarak, umumiy holda, kollektiv bo‘lib. 

collectivisation 

nf kollektivlashtirish, umumiylashtirish. 

collectiviser 

vt kollektivlashtirmoq, umumiylashtirmoq. 

collectivisme 

nm kollektivchilik, umumiylik. 

COLLECTIVISTE

 

COMA

 

 

 

99 

collectiviste 

n kollektivchi, umumiylashtiruvchi. 

collectivité 

nf  1.  umumiylik,  birlik,  bir  xillik,  hammaga  oidlik,  jamiyat, 

uyushma,  ittifoq;  2.  mushtaraklik,  kollektiv;  3.  okrug,  mahalliy  ma’muriy 

boshqarma, muassasa, idora tashkilot. 

collège 

nm 1. kollej; collège technique  texnik kollej; 2. hamkasb kishilar 

ahli; le collège des  cardinaux kardinallar ahli; le sacré collège kardinallar 

yig‘ilishi; le collège électoral saylovchilar hay’ati. 

collégial, ale 

adj birgalikdagi, bamaslahat, kollegial. 

collégiale 

nf umumiy cherkov. 

collégien, ienne 

n o‘quvchi, kollej o‘quvchisi. 

collègue 

n hamkasb, hamkor, sherik, xizmatdosh;  c’est  ma collègue  bu 

mening hamkasbim. 

coller 

vt  1.  yopishtirmoq,  yelimlamoq;  coller  un  timbre  sur  une 

enveloppe konvertga marka yopishtirmoq; 2.  tutmoq, surkamoq;  coller son 

visage contre la vitre yuzini derazaga yaqin  tutm oq;  3.  tiqmoq, o‘rnatm oq, 

qoqmoq  coller  ça  dans  un  coin  burchakka  tiqmoq;  4.  yiqitmoq;  coller  un 

candidat  im tihon  topshiruvchini  yiqitmoq;  5.  darsdan  keyin  qoldirmoq;  6. 

tinitmoq;  7.  vi  1.  yopishmoq;  ce  papier  colle  bu  qog‘oz  yopishadi;  2. 

shunday bo‘ladi, ça colle, ça va, ça  marche  3. mos kelmoq,  to‘g‘ri kelmoq; 

tous les témoignages collent hamma guvohliklar  to‘g‘ri, mos keladi; 4.  se 

coller à la besogne ishga berilib ketmoq. 

collerette 

nf  1.  yoqacha,  kichik  yoqa;  collerette  de  dentelle  Krujeva 

yoqa; 2. hoshiya, jiyak, qirra, yon, zih, chet, qirg‘oq, gardish. 

collet 

nm  1.  tik,  baland  yoqa;  collet  monté  dimog‘dor;  2.  prendre  au 

collet  qamoqqa  olmoq,  qamamoq,  tajovuz  qilmoq,  yoqasidan  olmoq;  3. 

sirtmoq, tuzoq. 

colleter  (se) 

vpr  mushtlashmoq,  urishmoq,  yoqalashmoq,  kurashmoq, 

kurash olib bormoq. 

colleur,  euse 

n  1.  yopishtiruvchi;  2.  qattiq  im tihon  oluvchi  (maktab 

orasida). 

collier 

nm  1.  bo‘yinbog‘;  collier  de  chien  itning  bo‘yinbog‘i;  2.  yog‘och 

bo‘yincha; 3. halqa, chambarak, oboyma; 4. marjon, shoda. 

collimateur 

nm kollimator (ko‘rsatkich). 

colline 

nf  tepalik,  do‘nglik,  balandlik,  tepa;  le  sommet,  le  pied  d’une 

colline tepalik, etagi cho‘qqisi. 

collision 

nf ixtilof,  to‘qnashuv,  urishish,  jang, nizo,  janjal, mojaro;  entrer 

en collision to‘qnashmoq, duch kelmoq. 

colloïdal, ale 

adj kolloid xususiyatiga ega bo‘lgan. 

colloque 

nm kollokvium (talabalar bilimini aniqlash va oshirish maqsadida 

o‘tkaziladigan suhbat); suhbatlashish, seminar, bahs, tortishish. 

collusion 

nf  maxfiy  kelishuv,  til  biriktirish,  bitim,  rozilik,  shartnoma, 

murosa. 

collutoire 

nm og‘iz va tomoq shilliq pardasi uchun dori. 

collyre 

nm ko‘zga tomizadigan dori. 

colmatage 

nm  yopish,  tiqish,  teshiklarni  bekitish;  mil  yorib  kirgan  joyni 

yopish, qoplash. 

colmater 

I. vt bekitmoq, mahkamlab yopmoq,  tiqib  qo‘ymoq, yorib kirgan 

joyni  yo‘q  qilmoq;  II.  se  colmater  vpr  tiqinlanmoq,  yaxshi,  jips  bekilmoq, 

yopilmoq. 

colocataire 

nm qo‘shni, ijaraga birga oluvchi, sherik, hamxona. 

colombage 

nm  yog‘och  sinchli  uy;  maison  normande  à  colombage 

yog‘och sinchli, karkasli normand uyi. 

colombe 

nf  1.  kaptar,  kabutar;  colombe  de  la  paix  tinchlik  kabutari;  2. 

fam jonim, azizim, sevgilim; 3. katta anda, taxtaranda. 

colombier 

nm kaptarxona. 

colombophile 

adj, n kaptarboz, kaptar boquvchi. 

colon 

nm  1.  kolonist  (koloniya,  bosib  olingan  o‘zga  mamlakatda 

yashovchi  odam);  les  premiers  colons  d’Amérique  Amerikaning  birinchi 

kolonistlari; 2. ijaraga oluvchi (yerni); 3. batrak, chorikor. 

côlon 

nm  anat  yo‘g‘on  ichakning  ko‘richakdan  to‘g‘ri  ichakka  bo‘lgan 

qismi, qarta. 

colonel 

nm mil polkovnik. 

colonial,  ale 

I.  adj  mustamlakaga  oid;  II.  n  1.  mustamlaka  yerlarda 

yashovchi aholi; 2. nm mustamlakachi armiya askari. 

colonialisme 

nm mustamlakachilik. 

colonialiste 

n, adj mustamlakachi, bosib oluvchi. 

colonie 

nf  1.  mustamlaka,  qaram  mamlakat;  indépendance  des 

colonies  qaram  mamlakatlar  mustaqilligi;  2.  qamoqxona;  colonie 

pénitentiaire axloq  tuzatish muassasasi; colonie de vacances oromgoh; 3. 

mustamlaka mamlakat odamlari; 4. guruh,  to‘da; la colonie  russe de  Paris 

Parijdagi  ruslar  guruhi;  5.  to‘da  hayvonlar,  hasharotlar;  colonie  d’abeilles 

asalarilar to‘dasi. 

colonisation 

nf 1. mustamlaka qilish, bosib olish; 2. mustamlaka qilingan 

yerlarga  borib  yashash;  colonisation  de  l’A mérique  et  de  l’Afrique  par 

l’Europe yevropaliklarning Amerika va A frikani ishg‘ol etishi. 

colonisateur,  trice 

n  et  adj  mustamlakachi;  nation  colonisatrice 

mustamlakachi millat. 

coloniser 

vt mustamlakaga aylantirmoq, bosib olmoq. 

colonnade 

nf qator ustunlar; ustunlar qatori. 

colonne 

nf 1. ustun; la colonne Vendôme Vandom ustuni; une colonne 

de  fumée  tutun  ustuni;  2.  ustun  (gazetada);  cet  article  est  imprimé  sur 

deux  colonnes  bu  maqola  ikki  qator  qilib  bosilgan;  3.  saf,  qator;  une 

colonne de camions yuk mashinalari safi, qatori. 

colonnette 

nf ustuncha. 

colophane 

nf kanifol, ignabargli daraxt mumi. 

coloquinte 

nf 1. achchiq qovoq, oshqovoq;  2. fam bosh, kalla; le soleil 

tape sur la coloquinte quyosh boshga tushayotibdi, urayotibdi. 

colorant,  ante 

I. adj bo‘yoq;  substances,  matières  colorantes bo‘yoq, 

rang (modda); II. nm bo‘yoq, rang, moybo‘yoq, bo‘yovchi modda. 

coloration 

nf 1. bo‘yash, ranglash; 2. rang, tus, bo‘yoq. 

coloré, ée 

adj 1. rangli bo‘yalgan; 2. rang-barang bo‘yoqli, chiroyli, yorqin, 

ifodali, go‘zal, ta’sirchan, pardozli. 

colorer 

vt 1. bo‘yamoq, ranglamoq, bo‘yoq surtmoq, qizartirmoq, qizg‘ish 

tus  bermoq;  2.  bezamoq,  zeb,  pardoz  bermoq,  bo‘rttirmoq,  gapga  to‘n 

kiygizmoq;  son  étonnement  se  colorait  d’inquiétude  tashvishdan  uning 

hayron qolishi o‘zgarardi. 

coloriage 

nm  bo‘yash,  ranglash,  tuslash;  un  album  de  coloriage 

bo‘yash daftari. 

colorier 

vt rang-barang qilib  bo‘yamoq,  naqshlamoq;  colorier une  carte 

xaritani bo‘yamoq. 

coloris 

nm 1. kolorit, rasmdagi ranglar uyg‘unligi; rang, bo‘yoq, tus; 2. yuz 

rangi; 3. rangdorlik, go‘zallik, chiroy, ifodalilik. 

coloriste 

nm kolorist, ranglarni xillashga usta, rassom. 

colossal, ale 

adj juda katta, kattakon, ulkan, azim, buyuk, zo‘r. 

colossalement 

adv azim, ulkan, buyuk, kattakon. 

colosse 

nm 1. ulug‘, buyuk, ulkan,  juda katta, pahlavon, bahaybat odam, 

bahodir;  le  colosse  de  Rhodes  Rodos  pahlavoni;  2.  katta  odam  (hayvon); 

dans  le  monde  des  affaires,  il  passe  pour  un  colosse  ishbilarmonlar 

orasida u buyuk namoyanda; 3.  ulkan shaxs, arbob, ulug‘ zot,  buyuk siymo; 

loc un colosse aux pieds d’argile quruq gavda, quruq savlat. 

colportage 

nm  1.  ko‘tarilib  yurib  savdo  qilish,  ko‘chma  savdo;  2.  attor, 

attorlik; 3. xabarning tarqalib ketishi. 

colporter 

vt  1.  attorlik  qilmoq,  ko‘tarib  yurib  savdo  qilmoq;  2.  xabar 

tarqatmoq, sirni oshkor qilmoq. 

colporteur,  euse 

n  1.  attor,  ko‘chma  savdogar,  sotuvchi,  ko‘ tarmachi, 

chorbozorchi; 2. mish-mish tarqatuvchi. 

colt 

nm kolt, avtomat pistolet. 

coltiner 

I. vt 1. og‘ir yuk ko‘tarmoq, og‘ir yuk  tashimoq; II. se coltiner vpr 

bajarmoq,  qilmoq  (ishni);  je  ne  vais  pas  me  coltiner  seul  tout  ce  travail 

men yolg‘iz o‘zim bu ishni qilmayman. 

columbarium 

nm  kolumbariy,  krematoriyalarda  kuydirilgan  murda  kuli 

idishda saqlanadigan joy, xona. 

colza 

nm kolza (o‘simlik). 

coma 

nm koma, uzoq behushlik holati, behushlik. 

COMATEUX

 

COMME

 

 

 

100 

comateux, euse 

I. adj behush, og‘ ir behushlik; II. nm behush odam; état 

comateux behush holat. 

combat 

nm 1. jang,  jang qilish; un combat inégal  tengsiz jang; être  mis 

hors de combat urusha olmaydigan qilmoq; char de combat urush tanki; 2. 

urishish,  mushtlashish;  combat  de  boxe  bokslashish;  3.  kurash,  olishuv, 

musobaqa; un combat intellectuel aqliy olishuv, musobaqa. 

combatif, ive 

adj jangovor, harbiy, jang vaqtidagi, qahramon, urushqoq. 

combativité 

nf  qahramonlik,  jangovorlik,  urushqoqlik;  la  combativité 

d’une troupe armiyaning jangovarligi. 

combattant,  ante 

I.  n  1.  jangchi,  askar,  sipoh,  kurashchi,  jang 

qatnashchisi;  les  combattants  d’une  armée  armiya  sipohiylari;  anciens 

combattants  jang  faxriylari; 2. urushqoq, mushtlashishga usta, polvon, zo‘r, 

raqib;  séparer  les  combattants  urushqoqlarni  ajratib  qo‘ymoq;  II.  adj  jang 

olib  borayotgan,  urushayotgan;  unité  combattante  jang  qilayotgan, 

urushayotgan qism, bo‘lim. 

combattre 

I. vi urushmoq, urush olib bormoq, urushda  qatnashmoq, jang 

qilmoq,  kurashmoq,  yoqalashmoq,  mushtlashmoq,  urishmoq;  combattre 

l’ennemi  dushman  bilan  jang  qilmoq;  II.  vt  kurash  olib  bormoq;  combattre 

sa  colère  jahli  bilan  kurashmoq;  combattre  des  moulins  à  vent  shamol 

tegirmon  bilan  olishmoq,  jang  qilmoq,  tortishmoq;  combattre  une  opinion 

fikrda  tortishmoq;  combattre  pour  ses  idées  o‘z  fikrida  qattiq  turmoq; 

combattre contre la faim ochlikka qarshi kurashmoq.