Interfaol metodlar tushunchasi

23.Matbuot materiallardan foydalanish. 
Har bir darsda o’qituvchi qo’shimcha materiallardan va matbuot 
materiallaridan foydalanishi lozim. Masalan: 2005 yil "Fizika,matematika, 
informatika" ilmiy - uslubiy jurnalining 1 sonidan foydalanish mumkin. Unda 
quyidagi maqolalar chiqgan. 

---

27 
"Issiqxona" effekti xavflimi? 
"Moddalarning plazma holati" 
"Elektron darsliklar - masofaviy o’qitish asosi sifatida". 
I.Karimovning 2005 yil 28 yanvarda "O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi 
qonunchilik palatasi va Senatining qo'shma majlisida "Bizning bosh maqsadimiz 
jamiyatni demokratlashtirish va yangilash, mamlakatni modernizasiya va isloh 
etishdir" ma'ruzasidan foydalanib tuzilgan masalalardan 
darslaringizda yechish tavsiya etiladi. 
1 masala Amudaryo uzra uzunligi 681 metrlik zamonaviy avtomobil 
koprigidan yengil avtomobil 60 km/soat tezlik bilan tekis harakatlanib o’tgan 
bolsa, u koprikdan qancha vaqtda o’tgan? Avtomobilni moddiy nuqta deb oling.
2-masala Amudaryo uzra uzunjigi 681 metrlik zamonaviy avtomobil 
ko'prigidan yengil avtomobil 42 sekundda o'tgan bo'lsa, u ko'prikdan qanday tezlik 
bilan harakatlanib o'tgan?
3-masala 2005 yilda ishga tushirilgan Amudaryo uzra zamonaviy avtomobil 
ko'prikdan yengil avtomobil 42 sekundda 16,215 m/s tezlik bilan tekis
harakatlanib o'tgan bolsa, ko'prik uzunligini aniqlang? 
4-masala 2005 yilda ishga tushirilgan Amudaryo uzra uzunligi 681 metrlik 
zamonaviy temir yo'l ko'prigidan 72 km/soat tezlik bilan tekis harakatlangan
poyezd temir yo'l ko'prigidan qancha vaqtda o'tgan? Poyezdning uzunligi 120 
metrga teng.
5-masala Poyezd Amudaryo uzra uzunligi 681 metrlik zamonaviy temir yo'l 
ko'prigidan 40 sekundda o'tgan bo'lsa,u qanday tezlik bilan harakatlangan? Poyezd 
uzunligi 120 metrga teng. 
6-masala Poyezd 2005 yilda O'zbekistonda ishga tushirilgan Amudaryo 
uzra qurilgan zamonaviy temir yo'l ko'prigidan 72 km/soat tezlik bilan 40
sekundda o'tgan bo'lsa,ko'prik uzunligini aniqlang? Poyezd uzunligi 120 metrga 
teng. 
7-masala 2005 yilda ishga tushirilgan yangi Toshguzar-Boysun-Qumqo'rg'on 
temir yo'l magistrali Toshguzar-Dehqonobod uchastkasining uzunligi 57 kmdan 
iborat. Poyezd qancha vaqtda shu masofani 20 m/s tezlik bilan tekis harakatlanib 
o'tadi. Poyezdni moddiy nuqta deb hisoblang. 
8-masala 2005 yilda O'zbekistonda ishga tushirilgan Toshguzar-Boysunning 
uzunligi 57 kmga teng. Poyezd yo'lining shu qismini 47,5 minutda bosib o'tgan 
bo'lsa,uning tezligini aniqlang. 
9-masala O'zbekistonda 2005 yilda ishga tushirilgan Toshkent Boysun -
Qumqo'rg'on temir yo'l magistrali Toshguzar-Dehqonobod uchastkasini poyezd 72 
km/soat tezlik bilan 47,5 minutda bosib o'tgan bo'lsa,yo'lning uzunligi qancha? 
10-masala Toshkent-Samarqand yo'nalishi bo'yicha elektr poyezd 5soatdan 
so'ng manzilda bo'ladi. Agar elektr poyezd 350 km masofani o'tgan bo'lsa,elektr 
poyezdning tezligini toping. 
11-masala 
Samarqand-Toshkent yo'nalishi bo'yicha elektr poyezdi 70km/soat tezlik 
bilan 350 km masofani bosib o'tsa,qancha vaqtda manzilga borib yetadi. 

---

28 
12-masala Uzunligi 681`metr bo'lgan Amudaryo uzra qurilgan ko'prikdan 
velosipedchi 8 m/s tezlik bilan harakatlanib o'tsa, qancha vaqtdan so'ng daryo 
sohilidan o'tadi? 
13-masala Traktor 2,5m/s tezlik bilan Amudaryo Uzra uzunligi 681 m lik 
avtomobil ko'prikdan o'tgan. Ikki sohil orasidagi masofani traktor qancha vaqtda 
bosib o'tadi? 
14-masala Amudaryo uzra uzunligi 681 metrlik ko'prikdan avtomobil 15 m/s 
tezlik bilan bosib o'tdi. Avtomobil qolgan qismini 17sda bosib o'tdi. U butun
yo'l davomida qanday o'rtacha tezlik bilan harakat qilgan? 
15-masala Poyezd Toshguzar-Dehqonobodgacha bo'lgan 57km masofaning 
yarmini 25m/s tezlik bilan bosib o'tgan. Poyezdning butun yo'l davomidagi o'rtacha 
tezligini toping. 
16-masala Avtomobil Amudaryo uzra uzunligi 681 m bo'lgan 
ko'prikdan 54 km/soat tezlik bilan tekis harakatlanib o'tdi.Uning ko'prikdan 
o'tish vaqtini aniglang. 
17-masala Otliq Amudaryo uzra uzunligi 681 m bo'lgan ko'prikdan 4m/s 
tezlik bilan harakatlangan. Ko'prikdan qancha vaqtda o'tgan? 
18-masala Ikkita otliqdan biri Amudaryo uzra uzunligi 681m bo'lgan 
ko'prikni 45 s davomida,ikkinchisi esa 50 s da bosib otdi.Otliqlar qanday o'rtacha 
tezlik bilan harakatlangan? Tezliklarni taqqoslang. 
19-masala Toshguzar-Dehqonobod uchastkasida harakatlanayotgan poezd 
tezligini 20 s da 72 dan 54km\soat gacha kamaytirdi. Tezlikning vaqtga
bog'lanish formulasi Vx(t) ni yozing va bu bog'lanish grafigini chizing. 
20-masala Amudaryo uzra uzunligi 681 m bo'lgan ko'prikdan AB 
yo'nalish bo'yicha 54 km/soat tezlik bilan mototsiklchi yo'lga chiqdi. Xuddi shu
paytda ko'prik oxiridan (B punktga) mototsiklchining harakat yo'nalishida
5m/sek tezlik bilan velosipedchi ham harakat qila boshladi. Amudaryo 
ko'prigining boshidan qanday masofada mototsiklchi velosipedchini quvib yetadi.
Mototsiklchi va velosipedchini moddiy nuqta deb oling.