Introduce yourself Verb “to be”

Har bir nutq tovushi uch belgini o‗zida mujassamlaydi: 1) akustik; 2) artikulyatsion; 3) vazifaviy (funksional).

Unli tovushlar ham, undosh tovushlar ham artikulyatsion belgiga ega. Unli yoki undosh tovushlarning yuzaga chiqishida ishtirok etadigan nutq organlari belgisi artikulyatsion belgi sanaladi. Mazkur belgiga ko‗ra nutq tovushining tavsifi artikulyatsion (fiziologik) tavsif sanaladi. Masalan, unlilar tavsifida lab ishtiroki belgisi, og‗izning ochilish 56 darajasi (tilning ko‗tarilish darajasi) belgisi fiziologik tavsif uchun asos bo‗lib xizmat qiladi. Undoshlar tavsifida esa undoshlarning paydo bo‗lish o‗rni belgisi (bo‗g‗iz tovushlari, til tovushlari – til orqa, til o‗rta, til oldi tovushlari, lab tovushlari, lab-lab, lab-tish tovushlari, tanglay va burun tovushlari) fiziologik jihatdan tavsif asosi bo‗ladi. Unli va undosh tovushlarni talaffuz qilishda ishtirok etadigan nutq organlari qadimdan tilshunoslar diqqatini tortib keladi. Xususan, bobokalonimiz qomusiy olim Ibn Sino fonetikaga bag‗ishlangan maxsus risolasida tovushlarning fiziologik tomoni haqida batafsil ma‘lumot beradi. Bunday aniq ma‘lumot berishida olimga inson fiziologiyasini yaxshi bilgani katta imkoniyat yaratgan

• Unli tovushlar ham, undosh tovushlar ham artikulyatsion belgiga ega. Unli yoki undosh tovushlarning yuzaga chiqishida ishtirok etadigan nutq organlari belgisi artikulyatsion belgi sanaladi. Mazkur belgiga ko‗ra nutq tovushining tavsifi artikulyatsion (fiziologik) tavsif sanaladi. Masalan, unlilar tavsifida lab ishtiroki belgisi, og‗izning ochilish 56 darajasi (tilning ko‗tarilish darajasi) belgisi fiziologik tavsif uchun asos bo‗lib xizmat qiladi. Undoshlar tavsifida esa undoshlarning paydo bo‗lish o‗rni belgisi (bo‗g‗iz tovushlari, til tovushlari – til orqa, til o‗rta, til oldi tovushlari, lab tovushlari, lab-lab, lab-tish tovushlari, tanglay va burun tovushlari) fiziologik jihatdan tavsif asosi bo‗ladi. Unli va undosh tovushlarni talaffuz qilishda ishtirok etadigan nutq organlari qadimdan tilshunoslar diqqatini tortib keladi. Xususan, bobokalonimiz qomusiy olim Ibn Sino fonetikaga bag‗ishlangan maxsus risolasida tovushlarning fiziologik tomoni haqida batafsil ma‘lumot beradi. Bunday aniq ma‘lumot berishida olimga inson fiziologiyasini yaxshi bilgani katta imkoniyat yaratgan