Маълумки, инвестициялар ва иқтисодий ўсиш ўртасида
сабаб-оқибат боғланиши мавжуд бўлиб, у таниқли иқтисодчи-олим, Нобель мукофотининг лауреати П.Самуэльсон томонидан «акселератор принципи» орқали изоҳлаб берилган.
Бу принципнинг моҳияти қуйидагича:
реал ялпи ички маҳсулот ҳажмининг ўсиши реал инвестициялар ҳажмининг ўсишига олиб келади, ўз навбатида реал инвестициялар ҳажмининг ўсиши яна реал ялпи ички маҳсулот ҳажмининг ўсишини таъминлайди. Бу тамойилнинг муҳим жиҳати шундан иборатки, бу ерда реал инвестициялар деганда асосий капитал (бинолар, иншоотлар, машина ва асбоб-ускуналар) ва ишлаб чиқариш захиралари қийматининг қўшимча ўсиши тушунилади.
Инвестициялар шакллари:
Моддий (Реал) инвестициялар
Асосий воситаларни яратиш ва уларни бошқариш билан боғлиқ инвестициялар
Молиявий (портфел) инвестициялар
Қимматли қоғозларга киритилган инвестициялар
Номоддий инвестициялар
ходимларни қайта тайёрлаш ёки малакасини ошириш дастурларини амалга ошириш, патентлаш, лицензиялар сотиб олиш, савдо белгиларини ишлаб чиқариш натижасида фирма эга бўладиган бойликлардир
Таваккалчилик даражасига кўра инвестиция лойиҳаларининг турлари: - Янги ишлаб чиқаришни ташкил қилиш ёки маҳсулот ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш
- Мавжуд ишлаб чиқаришни кенгайтириш ва модернизациялаш
- Ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш чора-тадбирларини ишлаб чиқиш
- Давлат талабларини бажаришга қаратилган лойиҳалар
Фоиз ставкаси, инвестициялар ва жамғармалар ўртасидаги боғлиқлик
|
Инвестициялар манбалари
| | | | | | |
Марказлаштирилган инвестициялар
| |
Марказлаштирилмаган инвестициялар
| | | | |
бюджет маблағлари
|
бошқа маблағлар
|
Корхоналарнинг ўз маблағлари
|
Тўғридан тўғри хорижий инвестиция ва кредитлар
|
Тижорат банклари кредитлари
|
Бошқа маблағлар
|
Do'stlaringiz bilan baham: |