Ionlovchi nurlanishning biologik ta’siri Nur kasalligi O’tkir nur kasalligi
Download 214.94 Kb.
|
RADIASIYA NURLARIDAN ZARARLANISH
Dozimetrik asboblar (dozimetrlar) — ionlovchi nurlanish dozalarini yoki doza bilan bogʻliq kattaliklarni oʻlchashda ishlatiladigan asboblar. Bir turdagi nurlanishlar yoki aralash nurlanishlar miqdorini oʻlchaydigan xillarga boʻlinadi. Radiatsiya xavfi darajasini belgilaydigan ekvivalent dozasini oʻlchash uchun berlarda darajalarga boʻlingan asbob bermetr deb ataladi. Gazda hosil boʻlgan ionlar tokini oʻlchashga moʻljallangan as-boblar ionizatsiya dozimetrlari deyiladi. Nurlanish tufayli ionlash kamerasida hosil boʻlgan tok kuchi rentgen birligida darajalangan asboblarda oʻlchanadi va ular rentgenometrlar deyiladi. Organizmga taʼsir etuvchi nurlanish dozasini aniqlash uchun ishlatiladigan asbob devori pleksiglas, polistiroldan yasaladi. Radiometrlarda u, R-nurlanish oqimini oʻlchash uchun zaryadli zarralar hisoblagichlari va ssintillyasiya qisoblagichlari ishlatiladi. D. a. lyuminessensiya, foto, ssintillyasiya, yarimoʻtkazgich va b. xillarga ham boʻlinadi. Qoʻzgʻalmas, koʻchma, qoʻl va choʻntak dozimetrlari ham bor. Katta dozalarni oʻlchash uchun fotografik, kimyoviy va ekzoelektron emissiyaga asoslangan dozimetrlar ishlatiladi. Dozani aniqlashda esa strelkali apparatlar, sezgir fotoplyonkalar qoʻllaniladi.
Dozimetriya17 ta til Maqola Munozara lotin/кирилл Mutolaa Tahrirlash Manbasini tahrirlash Tarix Asboblar Vikipediya, ochiq ensiklopediya Sog'liqni saqlash fizikasi va nurlanishdan himoya qilish sohalarida radiatsiya dozimetriyasi , odatda inson tanasi tomonidan yutilgan ionlashtiruvchi nurlanish dozasini o'lchash, baholash deganidir. Nurlanish dozasi- ichki hamda tashqi yutilgan yoki nafas olayotganda radioaktiv moddalar,radiatsiya manbalari tomonidan yutilgan nurlanishni baholashda qo'llaniladi. Ichki dozimetriyani baholash turli xil monitoring, biologik-tahlil qilish yoki radiatsiyaviy tasvirlash usullariga tayanadi, tashqi dozimetriya esa dozimetr yordamida o'lchovlarga asoslanadi yoki boshqa radiologik himoya vositalari tomonidan o'tkazilgan o'lchovlar orqali aniqlanadi. Dozimetriya radiatsiyadan himoya qilish uchun keng qo'llaniladi va muntazam ravishda nurlanish mavjud yoki radiatsiya xavfi bor deb tahmin qilingangan joylarda, masalan, Uch mil oroli, Chernobil yoki Fukusimadagi radiatsiyaviy hodisalardan keyin xizmat xodimlarining holatini kuzatish uchun qo'llaniladi. Umumiy qabul qilingan doza gamma nurlanishini o'lchash, radioaktiv zarrachalar monitoringi va radioaktiv ifloslanish darajasini hisobga olish kabi turli ko'rsatkichlar bo'yicha o'lchanadi va hisoblanadi. Download 214.94 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|