I(q-q). indd

V BAP BOYI’NSHA KEREKLI JUWMAQLAR
● 
Zatti’n’ qatti’ haldan suyi’q halg’a wo’tiw procesi yeriw dep ataladi’.
● 
Kristall denenin’ yerip ati’rg’andag’i’ temperaturasi’ sol kristalldi’n’ yeriw 
temperaturasi’ dep ataladi’.
● 
Kristall denenin’ yeriw ha’m qati’w temperaturasi’ birdey boladi’.
V bap. Zatti’n’ agregat hali’ni’n’ wo’zgeriwi

---

78
● 
Kristall dene yeriw procesinde si’rttan ji’lli’li’q mug’dari’n aladi’, qati’w 
procesinde bolsa si’rtqa ji’lli’li’q beredi.
● 
Amorf deneler ani’q yeriw temperaturasi’na iye yemes. Ji’lli’li’q berilgende 
amorf deneler aldi’n a’ste-aqi’ri’n jumsaq boladi’, son’i’nan suyi’qlasa bas-
laydi’.
● 
Zatti’n suyi’q yamasa qatti’ agregat hali’nan gaz si’yaqli’ halg’a wo’tiwi 
puwlani’w dep ataladi’.
● 
Puwdi’n’ suyi’qli’qqa aylani’w procesi kondensaciya dep ataladi’.
● 
Suyi’qli’qti’n’ pu’tkil ko’lemi boylap puw payda boli’w procesi qaynaw dep 
ataladi’.
● 
Wo’zinin suyi’qli’g’i’ menen dinamikali’q ten’ salmaqli’qta bolg’an puw 
toyi’ng’an puw dep ataladi’.
● 
1 m
3
hawadag’i’ suw puwi’ni’n’ massasi’ hawani’n’ absolyt i’g’alli’g’i’ dep 
ataladi’ ha’m p ha’ribi menen belgilenedi.
● 
Hawani’n’ sali’sti’rmali’ i’galli’g’i’:
yamasa 
● 
Suw puwi’ toyi’natug’i’n temperatura shi’q tochkasi’ dep ataladi’.
● 
Hawani’n’ sali’sti’rmali’ i’g’alli’g’i’n psixrometr ja’rdeminde wo’lshew 
mu’mkin.
● 
Ani’q bir waqi’tta belgili bir wori’ndag’i hawani’n’ halati’ hawa-rayi’ dep 
ataladi’. Hawani’n’ temperaturasi’, i’g’alli’g’i ha’m basi’mi’ hawa-rayi’ni’n’ 
tiykarg’i’ elementleri dep ataladi’.
V BAPTI TA’KIRARLAW USHI’N SORAW HA’M MA’SELELER
1.
Ne ushi’n rezina aralasqan kiyimde i’ssi’g’a shi’daw qi’yi’n?