I(q-q). indd

ligin, ig’allamawshi’ suyi’qli’qti’n’ bolsa to’menlew shuqi’rli’g’i’n 
ko’rsetedi. Kapillyar radiusi’ r qansha kishi bolsa, suyi’qli’qti’n’ ko’teriliw 
ba’lentligi h sonsha u’lken boladi’.
Jin’ishke kanallari’ (kapillyarlari’) bolg’an denelerde kapillyar 
qubi’li’slari’ baqlanadi’. Mi’sali’, kapillyarli’q qubi’li’si’ sebepli qoldi’ 
su’rtkende su’lgi suwdi’ wo’zine ko’p tartadi’. Shayg’a sali’ng’an qant 
shaydi’ wozine si’ndi’ri’p aladi’. Gerbish gewek bolg’ani’ ushi’n wol su-
wdi’ wo’zine tartadi’.
Topi’raq gewek bolg’ani’ ushi’n shi’ldi’rlap ag’i’p ati’rg’an suw jaqsi’ 
i’zg’arlaydi’. I’zg’ar topi’raqta woni’n’ qurami’ndag’i’ azi’qli’q zatlar 
yeriydi. Payda bolg’an yeritpeden wo’simlik tami’ri’ arqali’ azi’qlanadi’. 
Bunda wo’simlik kletkalari’ da gewek bolg’ani’ ushi’n woni’n’ denesi ar-
qali’ yeritpe ko’teriledi. Wo’simlik kapillyar tami’rlarg’a iye. Kapillyarli’q 
qubi’li’slar sebepli jerdin’ teren’ qatlamlari’nan i’zgarli’q joqari’ qatlamg’a 
ko’teriledi. 
1. I’g’allani’w ha’m ig’allanbaw qubi’li’slari’ dep qanday qubi’li’sqa ayti’ladi’?
2. Suyi’qli’qti’n’ dene betin i’g’allawi’ ha’m ig’allamawi’ nege baylani’sli’?