I(q-q). indd

Izotermiyali’q processte ideal gazg’a berilgen ji’lli’li’q jumi’sti’ 
wori’nlawg’a jumsaladi’.
Izotermiyali’q processte gaz ji’lli’li’q ali’p ati’rg’an (Q > 0) bolsa, gaz 
∆V ko’lemge keneyedi ha’m unamli’ (won’) jumi’s (A > 0) wori’nlaydi’. 
21-a, su’wrettegi diagrammada wori’nlang’an jumi’s hawa ren’ine 
boyalg’an betine ten’ boladi’.
Yeger gaz si’rtqi’ wortali’qqa ji’lli’li’q berip 
ati’rg’an (Q < 0) bolsa, gaz unamsi’z (teris) jumi’s 
(A < 0) wori’nlap ati’rg’an boladi’ Bunda si’rtqi’ sis-
tema gaz u’stinde jumi’s wori’nlap ati’rg’an boladi’. 
Wori’nlang’an jumi’sti’n shamasi’ diagrammada 
ko’rsetilgen betke ten’ (21-b, su’wret).
2. Izobarali’q process (p 
= const). Turaqli’ 
basi’m jag’dayi’nda gazg’a ji’lli’li’q berilip ati’rg’an 
bolsa, wori’nlang’an jumi’s A 
= p∆V boladi’. Won-
day jag’dayda termodinamikani’n’ birinshi ni’zami’ 
to’mendegishe ko’rsetiledi:
                           Q = ∆U + p∆V.            (3)