Iqtisod-moliya

Iqtisodiy topishmoqlar va paradokslar tanlovi 
Iqtisodiy konsepsiyalarni tushunish, real hayotda qo‘llashni 
o‘rganish uchun eng qulay metodlardan biri “Iqtisodiy paradokslar va

topishmoqlar tanlovi” hisoblanadi. 

Iqtisodiy fikrlashni shakllantirish muhim ahamiyatga ega. Buning
uchun o‘quvchi-talabalar iqtisodiy konsepsiyalarni bilishlari zarur. Ular 
o‘quvchi, talabalarni keng qamrovli ijtimoiy-iqtisodiy muammolarni
aniq va izchil tassavvur qilish, fikr yuritishlariga yordam beradi. Buning 
uchun o‘quvchi-talabalarga ana shunday ko‘nikmalarni shakllantirishga
yordam beradigan iqtisodiy paradokslar va topishmoqlar tayyorlashni 
topshirib, ular o‘rtasida

tanlov
o‘tkazish mumkin. 

“Iqtisodiy topishmoqlar va paradokslar tanlovi” metodining 

mazmuni 
Iqtisodiyotni o‘rganishda va tadqiq qilish iqtisodiy topishmoq, 
paradokslarni yechishda deduktiv fikr yuritishni taqozo qiladi. Bu yerda
“deduktiv” fikr deganda, ilmiy jihatdan iqtisodiyot bizni ma’lum 
tamoyillar, ilmiy taxminlar bilan qurollantiradiki, ulardan masala,
muammolarni 
yechishda
foydalanamiz. 
Ulardan
foydalanish 
o‘quvchilarga go‘yoki start maydoni – foydali va foydasiz
mulohazalarni ajratishga yordam beradi.
75

Karimov I.A. Buyuk maqsad yo‘lidan og‘ishmaylik. Т.: O‘zbekiston, 1993. 8 b. 

---

---

147
Paradokslar tanlovi iqtisodiyotni chuqur o‘rganishga, nima 
sababdan u yoki bu qonunni qabul qilish va uning natijasini anglab
yetishni o‘rganishga yo‘naltiradi.
Quyidagi ilmiy taxminlar “odamlarni iqtisodiy fikrlash tarzi”dan
tadqiqiy masalalarni yechishda foydalaniladi. Iqtisodiy paradokslarning 
javoblari ulаrgа tayanadi:
1. Kishilar tanlaydilar.
2. Tanlov xarajatlar bilan bog‘liq.
3. Odamlar rag‘batlantirishga qanday qarashlarini oldindan taxmin 
qilish mumkin.
4. Odamlar iqtisodiy tizim yaratadilar. U o‘z navbatida individual 
tanlov va stimullarga ta’sir etadi.
5. Odamlar ixtiyoriy almashuvdan doimo yutadilar. Odamlarning 
tanlovi kelajakda namoyon bo‘ladigan oqibatlarga olib keladi.
6. Bozorning kamchiliklarini hukumat to‘ldirishi mumkin. 
Paradokslar va topishmoqlar o‘rganilayotgan mavzular va ularda
muhokama qilinadigan savollarga bog‘lab o‘rganiladi.
Iqtisodiy paradokslar va topishmoqlar tanlovini o‘tkazishdan avval
albatta o‘quvchi-talabalarga ularni qanday tuzish kerakligini ko‘rsatish 
lozim.