Iqtisod moliya

Mulk egasi mulkdan foydalanishida 
(mexnat qilish) qatnashishi shart emas 
Aktsionerlik jamiyatining mulki. 
Aralash mulk. 
 
Ijtimoiy mulk 
 
Hususiy mulk 
 
Hamkorlik mulki 

---

3-tarqatma material 
Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish jarayonida tashkil qilingan 
nodavlat korxonalari soni (dona) 
 
Ko’rsatkichlar 
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 
Davlat tasarrufidan 
chiqarilgan korxonalar 
soni 
8537 
1915 1231 451 448 374 
1449 1912 1519 
Tashkil etilgan nodav-
lat mulki shaklidagi 
korxonalar soni 
8537 
1915 899 266 373 372 
1238 1800 1452 
Aktsiionerlik 
jamiyatlari 
1026 1257 456 110 141 152 227 223 75 
Xususiy 
korxonalar 6036 420 260 103 156 103 827 1252 981 
Boshqa tashkiliy-xuqu-
qiy shakldagi 
korxonalar 
1475 
238 183 53 76 117 
184 325 396 
Xususiylashtirishdan 
tushgan 
mablag’(mlrd.so’m) 
2,4 5,3 4,4 8,9 9,1 14,3 23,3 43,6 56,1 
Manba: O’zR Davlat mulk qo’mitasi.
Izoh: Bir qator aktsiyadorlik jamiyatlari bir nechta davlat korxonalari mulkini birlashtirish 
yoki bita korxona mulkini bo’lish yo’li bilan tashkil qilingan. Misol uchun, shu tariqa 2003 yili 
142 ta davlat korxonalari negizida 75ta aktsionerlik jamiyatlari tashkil qilingan. 
Jadvalda keltirilgan ma’lumotlarga diqqat qiling. Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish 
necha bosqichga bo’linadi va ular qanday farqlanadi? Kichik guruhlar chiqargan xulosalarni 
darsda muhokama qiling
Javoblar:
Asosiy tayanch tushunchalar:
1yo; 2g; 3b, 4j; 5a; 6d; 7v; 8e, 9z; 10i 
Masala va mashqlar:
1.Xar bir kishiga o’rtacha to’g’ri keladigan mahsulot(mehnat unumdorligi) davlat 
mulkchiligiga asoslangan korxonalarda 78000 so’m, xususiy korxonalarda 79500 so’m, qo’shma 
korxonalarda 127100 so’m. Demak qo’shma korxonalarda eng samarali; 
2. To’g’ri javob g); 
3. a) , b) va v) javoblar to’g’ri; 
4. a) Vaqtincha egalik, nazorat qilish, foydalanish, boshqarish, tasarruf qilish va daromad 
olish huquqi. 
b) egalik qilish, foydalanish va boshqarish, tasarruf qilish huquqi;
v) foydalanish huquqi; 
g) egalik qilish, tasarruf qilish va foydalanish huquqi; 
d) Qarzini to’lash javobgarligi, mulkdan qarzini to’lash uchun foydalanish huquqi; 
e) tasarruf qilish, meros qoldirish huquqi; 
j) mulk huquqi buzildi; 
z) egalik qilish, tasarruf qilish huquqi; 
i) mulk huquqi buzildi; 
k) tashqi muxitga, birovga zarar keltiradigan tarzda foydalanish usullarini taqiqlash 
huquqi; 
l) egalik qilish tasarruf qilish foydalanish huquqi. 
T/N 

---

1.T(O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, 53-modda); 2T(54-modda); 3T(55-modda); 
4T; 5N(institutsional yo’nalish namoyondalari kiritishgan); 6T; 7T.