Iqtisodiyot asoslari pdf

Qimmatli  qog’ozlar  bozori

  -  qimmatli  qog’ozlarni  muomalaga  chiqaruvchi, 

sotuvchi va sotib oluvchilar o’rtasidagi iqtisodiy munosabatlar tizimidir. Qimmatli 

qog’ozlar  bozorining  ishtirokchilari  bo’lib,  emitentlar,  investorlar  va  investisiya 

institutlari  hisoblanadi.  Qimmatli  qog’ozni  muomalaga  chiqaruvchilar  emitentlar 

bo’lib  hisoblansa,  qimmatli  qog’ozni  sotib  oluvchilar  investorlar  deb  ataladi. 

Qimmatli  qog’ozlar  bozorida  savdo  -  vositachilik  faoliyatini  amalga  oshiruvchi 

muassasalar investisiya institutlari deb yuritiladi.  

Qimmatli  qog’ozlar  bozorida  aksiya,  obligasiya  kabi  qimmatli  qog’ozlar 

muomalada bo’ladi. 

Aksiya 

-  o’z  egasiga  hissadorlik  jamiyati  foydasining  bir  qismini  dividend 

sifatida  olish  va  jamiyat  mulkining  bir  qismiga  egalik  qilish  va  jamiyat 

boshqaruvida qatnashish huquqini beruvchi qimmatli qog’ozdir. 

Obligasiya

  -  qarz  majburiyati  bo’lib,  o’z  egasiga  ko’rsatilgan  summani  va 

foizlarni ma’lum muddatda olish huquqini beradi. 

 Qimmatli  qog’ozlar  bozori  o’z  navbatida  birlamchi  va  ikkilamchi  qimmatli 

qog’ozlar bozoriga bo’linadi.