Iqtisodiyot asoslari

YaMM milliy iqtisodiyotda barcha 
korxonalar tomonidan yaratilgan qo’shilgan qiymatlar yig’indisidir. 
Ko’rsatkichlar yig’indisi va tasnifi MHT bloklari orqali ro’yobga 
chiqariladi: 
• iqtisodiyot uchun yaxlit holdagi, jamlanma hisoblar; 
• sektor hisoblari; 
•  iqtisodiyot tarmoqlari uchun hisoblar; 
• “qolgan dunyo (xorij)” sektori uchun bir qator o’zaro bog’liq hisoblar
. 
Milliy hisoblar tizimini quyidagi o’zaro bog’liq ko’rsatkichlar tizimi sifatida 
tasavvur qilishi mumkin: 
1. Yakuniy foydalanish narxlarida yalpi ichki mahsulot. 
2. Xorijdan olingan birlamchi daromadlar sal’dosi. 
3. Yalpi milliy daromad (1=2). 
4. Xorijdan olingan joriy transfertlar sal’dosi. 
5. Tassarufdagi yalpi milliy daromad (3+4). 
6. Milliy yakuniy iste’mol. 
7. Milliy jamg’arma (5-6). 
8. Xorijdan olingan kapital transfertlari sal’dosi. 
9. Investisiyalarni moliyalashtirishning umumiy manbalari (7+8). 
10. Yalpi jamg’arma (YaIM dan foydalanish elementi sifatida), 
11. Er va boshqa ishlab chiqarilmaydigan aktivlarni xarid qilish xarajatlari 
(sotishni chegirib tashlagan holda). 

---

51 
12. Sof kreditlash (sof qarzdorlik (9-10-11)). 
Milliy hisoblar tizimi quyidagi vazifalarni ado etishga xizmat qiladi: 
1. 
iqtisodiy siyosat; 
2. 
iqtisodiy bashoratlash; 
3. 
aholi ijtimoiy qatlamlari va turli mamlakatlar aholisi turmush 
darajasini taqqoslash; 
4. 
iqtisodiy nazariyani amaliyot bilan bog’lash. 
Milliy hisoblar tizimi tovar va xizmatlarni yaratish, joylashtirish, yo’qotishni 
ifoda etuvchi operasiyalarni hisobga olishga xizmat qiladi. Ushbu operasiyalar 
quyidagi turlarga bo’linadi: 
-