Yalpi investitsiyalar joriy yil davomida iste’mol qilingan asosiy kapitalni qoplashga mo’ljallangan (amortizatsiya) hamda iqtisodiyotdagi kapital hajmiga har qanday sof qo’shimchalardan iborat barcha investitsion tovarlarni ishlab chiqarishni o’z ichiga oladi. Sof investitsiyalar esa joriy yil davomida qo’shimcha ravishda jalb qilingan investitsion tovarlardan iborat. Boshqacha aytsak, sof investitsiya yalpi investitsiya bilan amortizatsiya ajratmalarining ayirmasiga teng. Sof investitsiya asosiy va aylanma kapitalning o’sishini ta’minlaydi.
Yalpi investitsiyalar bilan amortizatsiya hajmi o’rtasidagi nisbat iqtisodiyot rivojlanish holatining ko’rsatkichi hisoblanadi. Quyidagi 6-chizmada yalpi va sof investitsiyalar hamda amortizatsiya nisbati o’zgarishining o’suvchi, turg’un va qisqaruvchi iqtisodiyotlarga ta’sirini ko’rishimiz mumkin.
Соф инвестициялар
Капитал
Yalpi
Амортизация
investitsiyalar
Истеъмол ва давлат сарфлари
Капитал ҳажми
ҳажми
a) o’sib boruvchi iqtisodiyot
Амортизация
Yalpi
Истеъмол ва давлат сарфлари
investitsiyalar
Капитал ҳажми
Капитал ҳажми
Yil boshiga YaMMning yillik hajmi Yil oxiriga
b) turg’un iqtisodiyot
Амортизация
р
Yalpi
Истеъмол ва давлат сарфлари
investitsiyalar
Капитал ҳажми
Капитал ҳажми
Do'stlaringiz bilan baham: |
