O‘rtacha kvadratik farq - belgining o‘zgarishini ifodalaydi va quyidagicha hisoblanadi:
- (torttirilmagan),
- ( torttirilgan).
Variatsiya koeffitsiyenti (V) - nisbiy ko‘rsatkich bo‘lib, belgining o‘zgarishini ifodalaydi va protsentlarda ifodalanadi.
- вариация чегараси бўйича вариация коэффициенти, оссилляция коэффициенти.
- o‘rtacha chiziq farq bo‘yicha variatsiya koeffitsiyenti.
- kvadrat farq bo‘yicha variatsiya koeffitsiyenti.
Мода deb eng katta chastotaga ega bo‘lgan variantaga aytiladi. Masalan, ushbu
variant 1 4 7 9
chastota 5 1 20 6
qator uchun moda 7 ga teng.
Медиана deb variatsion qatorni variantalar soni teng bo‘lgan ikki qismga ajratadigan variantaga aytiladi. Agar variantalar soni toq, ya’ni , bo‘lsa, u holda ; juft, ya’ni da mediana:
Normal taqsimot deb
(13)
differensial funksiya bilan tavsiflanadigan uzluksiz tasodifiy miqdor taqsimotiga aytiladi ( - normal taqsimotning matematik kutilishi, - o‘rtacha kvadratik chetlanishi).
Shu maqsadda maxsus xarakteristikalar, jumladan, assimetriya va eksses tushunchalari kiritiladi.
Nazariy taqsimot assimetriyasi deb uchinchi tartibli markaziy momentning o‘rta kvadratik chetlanish kubi nisbatiga aytiladi:
(14)
Nazariy taqsimot ekssesi deb
(15)
tenglik bilan aniqladigan xarakteristikaga aytiladi.
Agar eksses musbat bo‘lsa, u holda egri chiziq normal egri chiziqqa qaraganda balandroq va «o‘tkirroq» uchga ega bo‘ladi, agar eksses manfiy bo‘lsa, u holda taqqoslanayotgan egri chiziq normal egri chiziqqa qaraganda pastroq va «yassiroq» uchga ega bo‘ladi.
Avtokorrelyatsiya - bu dinamik qatordagi ketma-ket qiymatlar orasidagi bog‘liqlikdir.
Avtoregressiya - dinamik qatorning oldingi qiymatlarining keyingi qiymatlariga ta’sirining regressiyasi.
Avtoregressiya xatosi qoldiq dispersiyani oddiy dispersiyaga nisbati orqali topiladi.
. (16)
Ikkita omil orasidagi chiziqli bog‘lanishda bo‘lsa, kollinearlik mavjud bo‘ladi, bir necha omillar bog‘lanishida multikollinearlik deb ataladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
