Iqtisodiyot va pedagogika unversiteti

2.2. Davlatning tadbirkorlik faoliyatida ishtiroki: strategik 
yondoshuvni ishlab chiqish zaruriyati 
 
Mamlakat iqtisodiyoti yaxshilanishida raqobat muhitining o`rni naqadar 
muhimligi haqida etarlicha yozilgan, gapirilgan. Biroq mamlakatimizda haqiqiy 
raqobat muhitini shakllantirish, kafolatlash uchun hali ko`p ishlarni qilishimiz zarur. 
Sog`lom raqobat muhitini shakllantirishda davlatning iqtisodiy va tadbirkorlik 
faoliyatidagi ishtiroki prinsiplari, shartlari qayta ko`rib chiqilishi va qonun 
darajasida aniq-tiniq qilib mustahkamlanishi zarur. Bu borada muayyan qoidalar 
belgilangan.

---

24 
Harakatlar strategiyasining ustuvor yo`nalishlaridan biri iqtisodiyotda davlat 
ishtirokini 
kamaytirish hisoblanadi. 
Bu 
yo`nalishda davlat 
mulkini 
xususiylashtirishni yanada kengaytirish va uning tartib-taomillarini soddalashtirish, 
xo`jalik yurituvchi sub`ektlarning ustav jamg`armalarida davlat ishtirokini 
kamaytirish, davlat mulki xususiylashtirilgan ob`ektlar bazasida xususiy 
tadbirkorlikni rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish rejalashtirilgan. 
Davlat tadbirkorligining o`ziga xos jihatlari nimada? 
Ma`lumki, davlatning tadbirkorlik faoliyatida ishtirok etishi amalda uning fuqarolik-
huquqiy munosabatlarda qatnashishini bildiradi. Fuqarolik kodeksining 79-
moddasiga ko`ra, davlat fuqarolik qonun hujjatlari bilan tartibga solinadigan 
munosabatlarda boshqa ishtirokchilar bilan baravar qatnashadi. Ya`ni bu jarayonda 
davlat va tadbirkorlik munosabatlarining boshqa ishtirokchilari tengligi qonunan 
mustahkamlagan.
Xususiy mulkka asoslangan korxonalardan farqli ravishda iqtisodiy faoliyatning 
ishtirokchisi sifatida davlatning asosiy maqsadi nafaqat foyda ko`rish, balki 
ommaviy huquq sub`ekti sifatida ijtimoiy-iqtisodiy vazifalarni hal etish, jumladan, 
aholining yashash darajasini ko`tarish, kambag`allikni qisqartirish, innovasiyalarni 
rag`batlantirish, samarali institutlarni tashkil etish kabilar ham hisoblanadi.
Davlatning tadbirkorlik faoliyati bilan faol shug`ullanishiga qarshilar va uning 
tarafdorlari o`rtasida munozaralar doimiy tarzda davom etib kelmoqda. Davlatning 
tadbirkorligi masalasi davlat aktivlari, xususan davlat korxonalari, ularni boshqarish 
masalalari bilan chambarchas bog`liq.