Iqtisodiyot va turizm” fakulteti “buxgalteriya hisobi va statistika” kafedrasi

3-formula: K = Y / Xqayerda:

• 
  K - xarajatlarga javob berish omili,
  
• 
  Y - xarajatlarning o'sish sur'ati (foizda),
  
• 
  X - ishlab chiqarishning o'sish sur'ati (savdo, tadbirkorlik faoliyati), shuningdek foizlarda hisoblab chiqilgan.
  

Progressiv sarf-xarajatlarning javob darajasi bir nechta bo'lishi mumkin:
Shuning uchun regressiv sarf koeffitsienti 1 dan kam, ammo 0 dan ko'p:
Har qanday ishlab chiqarish birligining xarajatlari quyidagi formula bilan ifodalanishi mumkin.
Y = A + bXqayerda:

• 
  Y umumiy xarajatlarni qoplaydi (har qanday valyutada, masalan, rubl),
  
• 
  A - doimiy qism (ya'ni ishlab chiqarish hajmiga bog'liq bo'lmagan qism),
  
• 
  b - mahsulot birligiga hisoblab bo'ladigan o'zgaruvchan xarajatlar (javob berish koeffitsienti),
  
• 
  X - jismoniy birliklarda berilgan korxonaning ishbilarmonlik faolligi ko'rsatkichi.
  

O'rtacha o'zgaruvchan xarajatlarni quyidagi oddiy formula yordamida hisoblash mumkin:
2-formula: AVC = VC / Qqayerda:

• 
  AVC - o'rtacha o'zgaruvchan xarajatlar,
  
• 
  VC - o'zgaruvchan xarajatlar,
  
• 
  Q - mahsulotlar hajmi.
  

Grafikda o'rtacha o'zgaruvchan xarajatlar, qoida tariqasida, ortib boruvchi egri chiziq shaklida keltirilgan⁸

Hududlar kesimida aholi jon boshiga qurilish ishlari

	Aholi jon boshiga qurilish ishlari, ming so‘m	O‘sish sur’ati, % da
O‘zbekiston Respublikasi