Iqtisоdiyotgа оid аtаmаlаr vа tushunchаlаr izоhli iqtisоdiyotgа оid аtаmаlаr

6-Mavzu: Tadbirkorlik faoliyati va uning shakllari. Korxona xarajatlari va foydasi
1) Asosiy kapitalning qiymati 40000 so‘m kapitalni ta’mirlash uchun sarflar 15000 so‘m xizmat davri 10 yil.
Amortizatsiya normasini aniqlang.
2) Korxonaning aylana kapital qiymati – 40000 ming so‘m.
MD=135000 ming so‘m.
Material sig‘imini aniqlang
3) Tijorat firmasi bir yilda savdo sotiq ishini yuritish uchun 15 mln. doll. joriy sarf qilgan, shuning evaziga 1,4 mln. foyda ko‘rgan. Binobarin foyda normasi 9,3 % ni tashkil etadi.
Firma 20 mln. doll. kapital sarfladi. 1,4 mln. doll. foyda oldi. Ushbu masalada qo‘yilgan kapitalning foyda keltirish darajasini aniqlang.
Korxona (firma) harajatlari va foydasi.
1) Tijorat firmasi birida savdo-sotiq mashini yuritish uchun 15 mln. dollar joriy sarf qilingan, shuning evaziga 1,4 mln. foyda ko‘rgan. Tijorat firmasining foyda normasini aniqlang .
2) Bir turdagi mahsulot, ya’ni bolalar kostyumi ishlab chiqaruvchi uchun 640 000 dollar harajat qilgan bo‘lsa, bunda bir dona bolalar formasi uchun ketgan o‘rtacha harajat nechi dollor bo‘ladi.
3) Firma 130 ming dollar, harajat qilib 10 ming dollor iqtisodiy foyda ko‘rgan.
Harajatlar tarkibiga 5 ming dollorlik normal foyda kirgan. Korxonaning foyda normasini aniqlang.
4) Korxaning ijara xaqi 15000 sug‘rta puli 5000 so‘m. Qarz yuzasidan majburiyatlar 2000 so‘m amortizatsiya 1000 so‘m. YOqilg‘i, energiya 15000 so‘m. Transport xizmat sarflari 5000 so‘m ishchi – xizmatchilar ish haqi 250000 so‘m.
Korxonaning umumiy harajatlari necha so‘mdan iborat.
7-Mavzu. Raqobat, narxning shakllanish xususiyatlari.
1) Firma kolkulyator ishlab chiqaradi va raqobatlashgan bozorda harakat qiladi. Umumiy harakatlar funksiyasi
TS= 80 + Q²
bu erda Q – ishlab chiqarish hajmi. CHekli harajat MS = 2 ^. Q o‘zgarmas harajat. FC =80.
a) Kolkulyator narxi 100 so‘m bo‘lsa, firma foydani maksimallashtirish uchun qancha kalkulyator ishlab chiqarish kerakq
b) Olingan foyda qancha bo‘ladiq
v) Olingan foydani R quyidagicha aniqlaymiz.
2) Raqobatlashmagan bozor turlari. Benzinga talabning narx bo‘yicha elastikligi – 6 bo‘lsa, benzin sotuvchi firmaning monopol hokimiyati nechega teng.
3) Kino teatrga kirish chiptasiga bo‘lgan narx kattalar va bolalar uchun har xil bo‘lsin kattalarning chiptaga bo‘lgan jalb chizig‘i quyidagicha.
R_k =10 – ( 1 ) ^. Q
8000

Bu erda R_k – kattalar uchun chipta narxi.

Q_k – kattalarning chiptaga talabi.

Bolalarning talabi. R_b =6 – ( 1 ) ^. Q b

8000
R_b – bolalar chipta narxi
Q _b – bolalarning chiptaga talabi.
Kino teatrga 56000 kishi kirishi mumkin. Kino teatr rahbariyati 56000 ta chiptani sotish uchun narx diffeksiatsiyasidan foydalanmoqchi. Rahbariyat kattalar va bolalar uchun qanday narx belgilaydi.