Ishi. O’zinduksiya koeffitsiyentini va muhitning magnit singdiruvchanligini aniqlash Kerakli asbob va jihozlar

1-mashq
O’zinduksiya koeffitsiyentini Ampermetr va Voltmetr
yordamida aniqlash.

Laboratoriya ishining eksperimental qismi qo’yida berilgan elektr sxemaga ko’ra yig’iladi (44-rasm).

Ishni bajarish tartibi

1. 
   44-rasmda berilgan sxema asosida elektr zanjirini yig’ing.
   
2. 
   Zanjirning to’g’ri yig’ilganligini o’qituvchiga tekshirtiring va kalitni ulang.
   
3. 
   G’altakning o’ramlar soni N₁=1200, N₂=2400, N₃=3600 bo’lgan alohida holatlari uchun R reostat jilgichini surish bilan ampermetr va voltmetr ko’rsatishlarini kamida 3 martadan yozib oling.
   
4. 
   – ifodadan foydalanib har bir hol uchun Z - to’la qarshilikni hisoblang va o’rtacha qiymatini toping.
   

5. 
   (27) – ifodadan foydalanib g’altakning o’zaksiz holatdagi L₀ o’zinduksiya koeffitsiyentini hisoblab toping.
   
6. 
   G’altakka temir o’zak kiriting va tajribani takrorlang. Ђaltakning o’zak kiritilgan paytdagi L o’zinduksiya koeffitsiyentini hisoblab toping.
   
7. 
   (22) dan foydalanib har bir o’ram uchun muhitning magnit singdiruvchanligini hisoblang .
   
8. 
   - o’rtachani hisoblang.
   

2 – mashq
Tok kuchi va kuchlanish orasidagi faza siljishini aniqlash

(28)

formuladan foydalanib faza siljishlari tangensini toping.

Savollar:

1) Elektromagnit induksiya hodisasini ta’riflang.

2) O’zinduksiya hodisasi deb nimaga aytiladi? Uni qachon kuzatish mumkin?
3) O’zgaruvchan EYuK qaysi tenglama bilan ifodalanadi?

4. 
   O’zgaruvchan EYuKning amplitudasi, fazasi, boshlang’ich fazasi, chastotasi, doiraviy chastotasi va davri deb nimaga aytiladi?
   
5. 
   O’zgaruvchan tok deb qanday tokka aytiladi? U qanday olinadi?
   
6. 
   Zanjirning aktiv, induktiv, sig’im va to’la qarshiligi deb nimaga aytiladi? Bu qarshiliklar EYuKning chastotasiga, induktivlik va sig’imga, shuningdek, tok kuchi va kuchlanishga qanday bog’langan?
   
7. 
   Aktiv, induktiv va sig’im qarshilikli o’zgaruvchan tok zanjiri uchun Om qonunini ta’riflang va uning ifodasini yozing.
   
8. 
   Faqat aktiv qarshilikli zanjirda o’zgaruvchan tok qanday ifodalanadi?
   
9. 
   Faqat induktiv qarshilikli zanjirda o’zgaruvchan tok qanday ifodalanadi?
   
10. 
    Faqat sig’im qarshilikli zanjirda o’zgaruvchan tok qanday ifodalanadi?
    
11. 
    Tok kuchi va kuchlanishning effektiv, oniy qiymati deb nimaga aytiladi va u qanday ifodalanadi?
    
12. 
    O’zgaruvchan tokning ketma-ket zanjirida kuchlanishlarning oniy qiymatlari uchun U=U_R+U_L+U_C tenglama o’rinlimi?
    
13. 
    Kuchlanishlar va toklar rezonansi deb nimaga aytiladi va u qanday sharoitda ro’y beradi?