Ishlatish operatsion bosqichida dasturlarni kuzatish va

Buyumlar Internetini ta’riflash 
Bugungi kunga kelib, mutaxassislar Buyumlar Interneti
nima ekanligini aniqlash borasida bir fikrga kela olish-
madi. Quyida nufuzli tashkilotlar tomonidan aytilgan ta’riflar 
keltirilgan [2, 5] . 
"Buyurmalar Interneti" atamasi ( inglizcha - Internet of 
Things, qisqartirilgan IoT ) Internetga ulangan va bir-biri bilan 
yoki tashqi muhit bilan o‘zaro aloqada bo‘lgan jismoniy obyektlar 
("Buyumlar") tarmog‘ini anglatadi.
Internet – buyum ( Internet of Things, IoT ) - bu tashqi mu-
hit bilan o‘zaro aloqada bo‘lish, ularning holati to‘g‘risida 
ma’lumot uzatish va tashqaridan ma’lumotlarni olish imkonini 
beruvchi ichki texnologiyalarga ega bo‘lgan jismoniy ob’ektlar 
tarmog‘I [5]. 
Internet – buyum ( Internet of Things, IoT ) - jismoniy 
obyektlarga o‘rnatilgan va internetni bog‘lovchi Internet protokol
(IP) yordamida kabel yoki simsiz tarmoq orqali ulangandatchiklar 
va uzatgichlar (bajaruvchi moslamalar) [2]. 
ITUning Telekommunikatsiya standartlar bo‘limi (Interna-
tional Telecommunication Union, Xalqaro, telekommunikatsiya it-
tifoq’i ) "Buyumlar Interneti haqida tavsilot» deb nomlangan 
Tavsiya Y.2060 (Overview of the Internet of Things) e’lon 
qilindi. Ushbu hujjat IoTni tavsiflovchi quyidagi ta’riflarni o‘z 
ichiga oladi:  

"Internet of Things" (IoT): Axborot jamiyati uchun global 
infratuzilma bo‘lib, mavjud va rivojlanayotgan axborot-kommu-
nikatsiya texnologiyalariga asoslanib, bir-biriga (jismoniy va vir-
tual) buyurmalarni ulash orqali yanada murakkab xizmatlarni 
taqdim etish imkoniyatini beradi.

Buyum: Buyumlar Internetiga nisbatan, bu aniqlanishi va 
aloqa tarmoqlariga birlashtirilishi mumkin bo‘lgan jismoniy 
dunyo (jismoniy Buyurmalar) yoki axborot dunyosi (virtual 
Buyurmalar) degan ma’noni anglatadi.  

Qurilma: Buyumlar Internetiga kelsak, bu ma’lumotni 
o‘lchash, ishga tushirish, kiritish, saqlash va ishlov berish uchun 

---

78 
zarur bo‘lgan aloqa qobiliyatiga va qo‘shimcha imkoniyatlarga 
ega uskunani anglatadi.