Issn 2181-7200 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

Ключевые слова: вытяжка, толщина стенки, моделирование, методика, обжим. 
Abstract: The article describes the results of studies of manufacturing ax symmetric conical parts 
with variable thickness along the generator from heavy billet forced thinning and subsequent crimp. 
Key words: drawing, thickness of wall, simulation, method, crimping. 
 
Кириш. Энг муаммоли ўзгарувчан қалинликка ега бўлган конуссимон ва шунга 
ўхшаган детал қисмларни штамплаш усуллари билан олиш (1-расм), катта ва кичик 
диаметрларнинг ён томонларида жойлашган цилиндрсимон белбоғлар конуссимон қисмга 
нисбатан анча қалин бўлгандаги холатларини махсус дастурий таъминот воситалари билан 
ўрганилган тартибда амалга ошириш керак бўлади. 
Тадқиқотнинг мақсади – тайёр маҳсулот ўлчамига яқин ўлчамлар билан симметрик 
конуссимон буюмлар учун ясси кўринишли деталларни штамплашда мажбурий чўзилиш ва 
ундан кейинги жараён билан чизиқли боғланишларни ўрганишдан иборат. 
Ушбу мақсадга эришиш учун қуйидаги тадқиқот вазифалари белгиланган: 
1. Пластик деформацияланиш жараёнида штамп механизмларни аниқлаш ва думалоқ ва 
ҳалқали ишчи қисмларини мажбурий чўзилиш ва пастки қисмда тешик билан цилиндрсимон 
ишчи қисмларини кейинчалик қобурға билан лойиҳалаш-чизиш жараёнларининг ҳолатини 
таҳлил қилиш; 
2. Ишлаб чиқилган методиканинг ишончлилигини тасдиқлаш учун экспериментал 
тадқиқотлар ўтказиш. 
Назарий тадқиқотлар штамплаш назарияси асосий қоидаларини фойдаланиб, пастки 
қисмида бир тешик билан бир думалоқ ёки ҳалқа шаклида доиравий бўшлиқ ва цилиндр бўш 
кейинги қисмда мажбурий чўзилиш билан конуснинг матрицаси ичига чўзилиш-киришиш 
жараёнлари учун ўтказилди. 
NX-11 дастурий пакетида кўриб чиқилаётган жараёнларни ўрганиш амалга оширилди, 
улар 
асосида 
назарий 
таҳлилда 
қўлланиладиган 
тахминлар 
аниқланди.

---

МЕХАНИКА 
22 Scientific-technical journal (STJ FerPI, ФарПИ ИТЖ, НТЖ ФерПИ, 2020, T.24, спец.вып. №1)