Istaklarning amalga oshuvi

Men shu erda to`xtashim kerakligini his qildim, lekin undan, nazoratdagi tentaklik 
uning hamma hatti-harakatlari hech qachon chmn dildan bo`lmasligi va faqat 
akterning harakatlaridangina iborat ekanligini bilidiradimi – deb so`radim. 

---

- Mening hatti-harakatlarim hammasi chin dildan, lekin ular faqt akterning 
harakatlaridir. 
- Unda sizning hamma harakatlaringiz nazoratdagi tentaklikdan iborat ekanda? – 
deb so`radim men hayron qolib. 
- Ha, hammasi. 
- Lekin sizning barcha hatti-harakatlaringiz faqat nazoratdagi tentaklik bo`lishi 
mumkin emasku. 
- Nima mumkin emas ekan? 
- U holda siz uchun hech kim va hech nima ahamiyatga ega emas bo`lardi. 
Masalan, meni olaylik. Sizningcha mening bilim odami bo`lishim yoki 
bo`lmasligim, tirik qolamanmi yoki o`lamanmi, yoki boshqa biror ish qilamanmi 
baribir ekanda? 
- To`ppa to`g`ri, bularning menga ahamiyati yo`q. Sen xuddi Lyusio yoki mening 
hayotimdagi boshqa kishilar kabi faqat mening nazoratdagi tentakligimsan holos. 
Men ichim bo`m-bo`sh bo`lib qolganligini his qildim. 
- Biz har xil narsalar haqida gaplashyapmiz shekilli – dedim men. – Men o`zimni 
misol keltirmasligim kerak edi. Bu dunyoda siz uchun nazoratdagi tentaklik 
bo`lmagan va siz uchun ahamiyatli bo`lgan biror narsa bo`lishi kerakku. Agar 
hech narsaning ahamiyati bo`lmasa yashashning iloji ham qolmaydiku. 
- Bu faqat senga taaluqli. Narsalar sen uchun ahamiyatlidir. Sen mendan mening 
nazoratdagi tentakligim haqida so`rading va men o`zimga va boshqalarga 
nisbatan qiladigan ishlarimning hammasi nazoratdagi tentaklik ekanligini va hech 
narsaning ahamiyati yo`qligini aytdim 
- Men aytmoqchimanki, don Xuan, agar hech narsaning ahamiyati bo`lmasa, 
qanday qilib yashaysiz... Men haqiqatan ham sizning nimani nazarda 
tutganligingizni bilmoqchiman. 
- Buni tushuntirib berish ham qiyin. Sening hayotingdagi ayrim narsalar sen uchun 
ahamiyatlidir, chunki ular sen uchun muhim. Sening hatti-harakatlarining sen 
uchun muhim, lekin men uchun hech narsa boshqasidan ustun emas, o`zimning 
harakatlarim ham, boshqalarning harakatlari ham. 
Lekin shunga qarmasdan men yashashda davom etyapman. Chunki men o`z 
irodamga egaman. O`z hayotim davomida men uni shu darajada sozladimki, endi 
u o`tkir va kuchlidir. Mening irodam hayotimning tentakligini nazorat qilib 
turadi... 

---

Men unga odamlarning ayrim harakatlari juda muhimligi va masalan, agar yadro 
urushi bo`lsa bu hamma yoqni vayron qilishini, yer yuzasidagi barchaning qirilib 
ketishi esa men uchun normal holat emasligini aytdim. 
- Sen bunga faqat o`ylayotganliging uchun ishonasan. Sen hayot haqida o`ylaysan, 
lekin ko`rmaysan. Odam to`g`ri ko`rishni o`rgansa faqat tentaklikdan iborat bu 
dunyoda yakka o`zi qolganligini ko`radi. Sening harakatlaring xuddi 
boshqalarning harakatlari kabi senga muhim bo`lib ko`rinadi, chunki sen ular 
muhim ekanligini o`ylaysan va ishonasan. 
Biz hamma narsalar haqida o`ylaymiz va keyin esa ko`zlarimizni ko`rayotgan 
narsalarimiz hayolimizdagiday ekanligini ko`rishga o`rgatamiz. Biz o`zimizga 
qaraymiz va muhim ekanligimizni o`ylaymiz. Shunday qilib biz o`zimiz muhim 
odam ekanligimizni his qilamiz. 
Odam to`g`rt ko`rishni o`rgangandan keyin ko`rayotgan narsalri haqida o`ylay 
olmasligini tushunadi. U ko`rayotgan narsasi haqida o`ylamas ekan, demak