Iste'mol (C) bu odamlarning moddiy va ma'naviy ehtiyojlarini qondirish uchun tovarlar va xizmatlardan individual va birgalikda foydalanish


Download 30.79 Kb.
bet2/4
Sana19.06.2023
Hajmi30.79 Kb.
#1615507
1   2   3   4
Bog'liq
2 topshirik

Δ C
MPC = ---------100
Δ Yd
Bu yerda: MPC (marginal propensity to consume) – iste’molga chegaralangan moyillik.
Jamg’arishdagi o’zgarishning ixtiyordagi daromad o’zgarishdagi ulushi jamg’arishga chegaralangan moyillik deyiladi.
Δ S
MPS = --------100
Δ Yd
Bu yerda: MPS (marginal propensity to saving) – jamg’arishga chegaralangan moyillik.
MPC + MPS =100% yoki 1.
MPS va MPS ancha barqaror ko’rsatkichlar bo’lib, juda sekin o’zgarishga uchraydilar.

2. Investitsiyalarga sarflarning darajasini qanday omillar belgilab beradi? Ularning qisqacha tavsiflang.


. Investisiyalar yoki kapital qo’yilmalar – bu, hali buyumlashmagan, lekin ishlab chiqarish vositalariga qo’yilgan kapitaldir. O’zining moliyaviy shakliga ko’ra, ular foyda olish maqsadida xo’jalik faoliyatiga qo’yilgan aktivlar hisoblansa, iqtisodiy mohiyatiga ko’ra investisiyalar yangi korxonalar qurish, uzoq muddat xizmat ko’rsatuvchi mashina va asbob-uskunalarni yakuniy sotib olishga hamda shu bilan bog’liq bo’lgan aylanma kapitalning o’zgarishiga ketgan xarajatlardir. Shuningdek investisilar tarkibiga uy-joy qurilishiga ketgan xarajatlar ham kiritiladi.


Sarmoya kiritishda har xil vaqtda kelib chiqadigan xarajatlar va daromadlarni (foydalarni) taqqoslash zarur.
Investisiya subyektlari: hukumat, firmalar, banklar, uy xo'jaliklari, jismoniy shaxslar, xorijiy tashkilotlar va davlatlar. Ular investorlar deb nomlanadi va ichki va tashqi deb tasniflanadi.
Investisiya ob'ektlariga pul qo'yiladigan joylar kiradi: moddiy ishlab chiqarish, ijtimoiy va madaniy ob'ektlar, ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilma va boshqalar.
Investisiyalarning turli guruhlash mumkin. Makroiqtisodiy tahlilda eng ko’p duch kelinadigan guruhlashda investisiyalar investisiyalash obyektiga ko’ra uch turga bo’linadi.

1. Ishlab chiqarish investisiyalari (yangi bino va inshootlarni qurish, yangi uskunalar, texnika va texnologiyalarni sotib olish);


2. Tovar-moddiy zahiralariga investisiya (xom ashyo va materiallarni qo'shimcha sotib olish);
3. Uy-joy qurilishiga investisiya (uy-joy va ijtimoiy ob'ektlarni qurish);
4. Inson kapitaliga investisiya (ta'lim, sog'liqni saqlash, kasb-hunar ta'limi va hokazolarga).
Investisiyalar yo'naltirilganligi va ulardan foydalanish xususiyatiga qarab, ular real va moliyaviy bo'linadi.
Haqiqiy investisiyalar - bu ishlab chiqarish vositalari, moddiy boyliklar va zaxiralarni ko'paytiradigan iqtisodiy faoliyatga sarmoyalar.
Moliyaviy investisiyalar - bu aktsiyalarga, obligatsiyalarga, veksellarga va boshqa qimmatli qog'ozlar va moliyaviy vositalarga investitsiyalar. Ular real sarmoyalarning qo'shimcha manbalarini kengaytiradilar.
Mulkchilik shakliga ko'ra xususiy va davlat investisiyalari farqlanadi.
Xususiy investisiyalar - bu nodavlat korxonalariga (yangi qurilish, uskunalar sotib olish va boshqalar) investitsiyalar.
Davlat investisiyalari - bu davlat sektoriga sarmoyalar (aeroportlar, temir yo'llar, metro va boshqalar).
Makroiqtisodiy tahlilda investisiyalar dinamikasini belgilovchi omil sifatida real foiz stavkasi qaraladi. Real foiz stavkasi ortishi bilan investisiyalar hajmi kamayishini kuzatishimiz mumkin. Chunki investorlar uchun qarz bahosi ortib, ular ko’rsatadigan foyda normasini pasaytirib qo’yadi.
Avtonom investisiyalarning grafigi investisiyalar hajmi foiz stavkasi dinamikasiga teskari proporsional tarzda o’zgarishini ko’rsatadi.
Avtonom invstisiya funksiyasi quyidagi ko’rinishga ega:

Download 30.79 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling