IQTISODIY MODELLAR TURLARI
Iqtisodiy modellar – bu real voqelik, iqtisodiyot va undagi ro‘y beradigan hodisa hamda jarayonlarning soddalashtirilgan manzarasidir.
Optimallashgan modellar – alohida olingan iqtisodiy hodisa yoki uning natijasidagi miqdoriy o‘zgarishlarni va har bir davrdagi optimal me'yorlarini xarakterlaydi. Masalan, narx modeli, xarajatlar modeli, daromadlar modeli va h.k.
Muvozanatlashgan modellar - iqtisodiy hodisa va jarayonlar yoki ularning natijalari miqdoriy o‘lchamlari o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni aks ettiradi.
Masalan, yalpi talab va yalpi taklif modeli, tovarlar miqdori va pul massasi modeli, daromadlar va xarajatlar modeli va h.k.
IQTISODIYOT NAZARIYASINING TAMOYILLARI (PRINSIPLARI)
Samaraning kamayib borishi
Resurs cheklangan sharoitda tanlash zarurligi
Qiymatning muqobilligi
Keyingi o‘zgarishlarni inobatga olish
Qabul qilingan qarorlarning oqibatlarini hisobga olish
IQTISODIY RESURS TUSHUNCHASI VA UNING TURLARI
Resurslar – bu iqtisodiy faoliyat (ishlab chiqarish)ning umumiy shart-sharoitlari, moddiy asosi va iqtisodiy omillaridir. Ularni umumlashtirilib ishlab chiqarish resurslari va iqtisodiy resurslarga ajratiladi.
Ishlab chiqarish resurslari
Jamiyat ixtiyorida mavjud bo‘lgan tovarlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatishda foydalaniladigan qimmatliklar.
Ishlab chiqarish resurslari funksional vazifasiga ko‘ra quyidagi turlarga bo‘linadi:
● tabiiy resurslar – bu tabiat inomlari;
● moddiy resurslar – inson tomonidan yaratilgan ishlab chiqarish vositalari;
● mehnat resurslari – mehnatga layoqatli yoshdagi aholi;
● moliyaviy resurslar – ishlab chiqarishni tashkil qilishga ajratilgan pul mablag‘lari;
Tabiiy resurslar o‘z navbatida quyidagi turlarga bo‘linadi. :
Do'stlaringiz bilan baham: |
