Иқтисодий беқарорлик ва цикл назариялари режа

Иқтисодий циклни фарқлантирувчи белгилар

• давомийлиги (қанча вақт давом этиши)
• интенсивлиги (иқтисодий фаолликдаги ўзгаришлар жадаллиги)

Иқтисодий фаолликни тавсифловчи кўрсаткичлар*

• ишлаб чиқариш ҳажми
• бандлилик даражаси
• ишсизлик даражаси
• фоиз ставкаси
• валюта курслари
• пул массаси ҳажми

Ишлаб чиқариш ҳажми ҳақиқий ва потенциал ЯММ (ЯИМ) ўртасида ўзгаради. Потенциал ЯММ (ЯИМ)- ресурслар тўлиқ банд бўлгандаги ишлаб чиқариш ҳажмини кўрсатади. Тўлиқ бандлилик ишлатилаётган қувватлар ва ишсизликнинг табиий даражада мавжуд бґлишини кўзда тутади.
_______________________
* барча кўрсаткичлар мутлоқ ва нисбий миқдорларининг ўзгариши орқали аниқланади.

Иқтисодий инқирозлар оқибатида анча юқори даражада йўқотишга учрайдиган тармоқлар ва аҳоли қатламлари.

• ишлаб чиқариш воситалари (инвестицион товарлар) ишлаб чиқарувчи саноат тармоқлари
• қурилиш (уй-жой ва ишлаб чиқариш объектлари қурилиши)
• узоқ муддат фойдаланиладиган истеъмол товарлари ишлаб чиқарувчи тармоқлар
• доимий, бир хил миқдорда даромад олувчи истеъмолчилар

Иқтисодий инқироз оқибатларидан камроқ йўқотишга учрайдиган тармоқлар ва аҳоли қатламлари.

• кундалик истеъмол товарлари ишлаб чиқарувчи тармоқлар ва соҳалар
• иқтисодиётнинг нисбатан монопол мавқега эга бўлган ишлаб чиқарувчи тармоқлари
• миқдори қайд қилинмаган юқори даромад олувчилар

Таркибий инқирозларни иқтисодиётнинг айрим тармоқлари ва соҳалари ривожланишидаги чуқур таркибий ўзгаришлар ҳамда номутаносибликлар келтириб чиқаради.

• фан-техника тараққиёти
• талаб ва унинг таркибидаги ўзгаришлар

Таркибий ўзгаришларнинг келиб чиқишини тақозо қилувчи омиллар
Иқтисодий фаолликдаги тебранишлар

• Мавсумий ёки вақтинчалик тебранишлар-Байрамлар арафасида оммавий харид қилиш чакана савдода сезиларли тебранишларни келтириб чиқаради
• Узоқ муддатли тебранишлар-Иқтисодий фаолликнинг нисбатан узоқ давр давомида (25,50 ёки 100 йил) ўзгариш тамойилларини кўрсатади