Ўқитувчи фаолиятида педагогик қобилият Режа

Ўқитувчи фаолиятида педагогик қобилият


Режа:

1. 
   Қобилиятнинг педагогик-психологик таснифи.
   
2. 
   Ўқитувчи педагогик қобилиятини ривожлантириш функциялари.
   
3. 
   Педагогик қобилиятнинг асосий сифатлари ва хусусиятлари.
   

Шахснинг индивидуал-психологик хусусияти бўлиб, муайян фаолият юзасидан лаёқати ва ишни муваффақиятли амалга ошириш субъектив шарт-шароитини ифодаловчи индивидуал психик сифатлар йиғиндисига айтилади. Зарур бўлган билим, кўникма ва малакаларни эгаллаш динамикасидан фарқларини аниқлайди.

Қобилият

• 
  Психолог олима Олга Матвеева қобилиятларни интеллектлар тўплами деб қарайди ва ўқитувчининг касбий фаолиятида муҳим аҳамиятли деб қуйидаги қобилиятларни кўрсатади.
  

Қобилиятлар

Шахснинг ички қобилияти

Мантиқий қобилият

Кинестетик (теми-мускул)

Эшитиш ва ҳис қилиш қобилияти

Воқеаларни олдиндан кўра олиш қобилияти

Коммуникатив қобилият (Мулоқот)

Ўз-ўзини билиш, тушиниш, ҳис-қилиш

Мулоҳаза юритиш, мураккаб масалаларни севиш, сабабият ва натижалари-ни тушиниш воқеликда асосийни ажрата олиш

Ҳаракат оҳангини ҳис қилиб йўналтиради, маиший қулайликларни яратади, ҳаёт марҳаматлари-дан роҳатланади

Оҳангни яхши ҳис қилади, эшитганини хотирада яхши сақлайди, яхши тинглайди.

Ўқувчиларнинг руҳиятини, ички дунёсини кўра олиши

Дарс ва дарсдан ташқари жараёнларда синфда ижобий руҳий иқлимни ярата олиши

Қобилиятга яқинроқ турдаги тушунчалар

К ў н и к м а л а р - касбий фаолиятда ҳосил қилинган б и л и м л а р асосида бажариладиган ишнинг мукаммал усули

М а л а к а л а р - онгли фаолиятни бажариш жараёнида ҳосил қилинган касбий интеллектуал фаолиятнинг автоматлашган компонентлари йиғиндисидир

• 
  Касбий фаолиятнинг таълим мазмунини белгиловчи сифатлар ўқитувчининг ижодкорлигида намоён бўлади.
  

Ижодкорлик-бу сифат жиҳатдан янги, оргинал ва такрорланмас бирор янгиликни пайдо қилувчи фаолиятдир.

ИЖОДКОРЛИК

Маҳсулдор

Эвристик

Креатив

• 
  Инсондаги билиш ва лаёқат нишоналарининг йиғиндиси, истеъдоднинг юксак чўққиси унинг интеллектини белгилайди.
  

ИНТЕЛЛЕКТНИНГ АСОСИЙ СИФАТЛАРИ

Ижод

Фикрлаш тезлиги

Маҳорат

Ўқувчи фаолиятида меҳнатнинг моддий ва маънавий маҳсулотини яратиш, юксак натижага эришиш қобилияти.

Т а ъ л и м – т а р б и я жараёнида янги ҳолатга тез ва тўғри муносабат билдириш, фаолиятни танлашда тафаккур тезлиги.

Педагогик фаолиятда эришилган муваффа-қиятлар ўлчовини, касбий билимларни мукаммал билиш қобилияти

• 
  Шахс қобилиятлари, табиий истеъдодлар ва уларнинг фарқи.
  

• 
  Фаолиятининг муваффақиятли, мустақил ва мукаммал бажарилишини таъминлайдиган ноёб қобилиятлар бирикмаси талант дейилади.
  

• 
  
• 
  Қуйидаги педагогик қобилиятнинг асосий хусусиятлари ўқитувчининг юксак педагогик-психологик билимлари натижасида доимий шаклланиб боради: