Ix-боб. Давлатнинг бозорга таъсирини бащолаш ва ра=обатлашган бозор самарадорлиги
Соли=ни узо= ва =ис=а муддатли таъсири
Download 370,5 Kb.
|
GL 9 05
9.3. Соли=ни узо= ва =ис=а муддатли таъсири
Соли=ни алощида фирма фаолиятига таъсирини =араймиз. Фараз =илайлик, соли= фирманинг ишлаб чи=ариш щажмидан олинади ва у мащсулот нархига таъсир =илмайди. Биз кўрамизки, ишлаб чи=ариш щажмига =ўйилган соли= фирмани ишлаб чи=ариш щажмини =ис=артиришга ундайди (16-расм). Расмдан кўриш мумкинки, =ис=а муддатли орали=да мусбат и=тисодий фойда билан ишлаётган фирма щажмда мащсулот ишлаб чи=ариб бозор нархида сотади. Соли= щар бир ишлаб чи=арилган мащсулот бирлигига =ўйилганлиги учун, у фирманинг чекли харажатини дан (t - бир бирлик мащсулотга =ўйилган соли=) щолатга силжитади. Соли= худди шундай ўртача ўзгарувчан харажатни щам t ми=дорга ю=орига силжитади. 16-расм. Ра=обатлашувчи фирманинг ишлаб чи=ариш щажмига соли=нинг таъсири. Э нди фараз =илайлик, тармо=даги барча фирмалар соли==а тортилган. Мажуд бозор нархида щар бир фирма ўз ишлаб чи=ариш щажмини =ис=артиргани учун тармо=нинг щам ялпи мащсулоти =ис=аради ва бу бозор нархининг ошишга сабаб бўлади (17-расм). 17-расм. Соли=ни тармо= ишлаб чи=ариш щажмига таъсири. Расмдан кўриш мумкинки, тармо=нинг умумий таклифини дан щолатга силжиши бозор нархини дан га ўстиради. Нархнинг ошиши, фирмаларни ишлаб чи=ариш щажмини нарх ўзгармагандагига нисбатан камро= =ис=артиришга ундайди. Узо= муддатли орали=ни =арайдиган бўлсак, ишлаб чи=ариш щажмига =ўйилган соли= баъзи бир фирмаларни бизнесдан чи=ишга мажбур =илади. 18-расмда соли=ни узо= муддатли орали=даги таъсири акс эттирилган. 18-расм. Тармо= ишлаб чи=ариш щажмига соли=нинг узо= муддатли таъсири. а) расмдан кўриш мумкинки, соли= щар бир фирманинг узо= муддатли орали=даги ўртача харажатини силжишга олиб келади. Бу ўз навбатида баъзи бир харажатлари ю=ори бўлган фирмалар фойдасини =ис=артириб нолга тенглаштиради. Улар бу тармо=дан чи=иб бош=а, кўпро= фойда оладиган тармо=ларга ўта бошлайди. Натижада бу бозор таклифи чизи\ини чапга (б расм) ю=орига силжитади ( дан щолатга) ва харажатлр ошганинин кўрсатади. Бозор нархи дан га ўсади, бозор таклифи эса дан га камаяди. Соли= таъсири тугагандан кейин, яъни тармо=да янги узо= муддатли мувозанат (Е2 ну=та) вужудга келганда тармо=да камро= мащсулот ишлаб чи=арувчи камро= фирма =олади. Download 370,5 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling