Ix-боб. Давлатнинг бозорга таъсирини бащолаш ва ра=обатлашган бозор самарадорлиги


Соли=ни узо= ва =ис=а муддатли таъсири


Download 370.5 Kb.
bet5/7
Sana22.01.2023
Hajmi370.5 Kb.
#1108249
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
GL 9 05

9.3. Соли=ни узо= ва =ис=а муддатли таъсири

Соли=ни алощида фирма фаолиятига таъсирини =араймиз. Фараз =илайлик, соли= фирманинг ишлаб чи=ариш щажмидан олинади ва у мащсулот нархига таъсир =илмайди.


Биз кўрамизки, ишлаб чи=ариш щажмига =ўйилган соли= фирмани ишлаб чи=ариш щажмини =ис=артиришга ундайди (16-расм).
Расмдан кўриш мумкинки, =ис=а муддатли орали=да мусбат и=тисодий фойда билан ишлаётган фирма щажмда мащсулот ишлаб чи=ариб бозор нархида сотади. Соли= щар бир ишлаб чи=арилган мащсулот бирлигига =ўйилганлиги учун, у фирманинг чекли харажатини дан (t - бир бирлик мащсулотга =ўйилган соли=) щолатга силжитади. Соли= худди шундай ўртача ўзгарувчан харажатни щам t ми=дорга ю=орига силжитади.

16-расм. Ра=обатлашувчи фирманинг ишлаб чи=ариш щажмига соли=нинг таъсири.


Э нди фараз =илайлик, тармо=даги барча фирмалар соли==а тортилган. Мажуд бозор нархида щар бир фирма ўз ишлаб чи=ариш щажмини =ис=артиргани учун тармо=нинг щам ялпи мащсулоти =ис=аради ва бу бозор нархининг ошишга сабаб бўлади (17-расм).


17-расм. Соли=ни тармо= ишлаб чи=ариш щажмига таъсири.

Расмдан кўриш мумкинки, тармо=нинг умумий таклифини дан щолатга силжиши бозор нархини дан га ўстиради. Нархнинг ошиши, фирмаларни ишлаб чи=ариш щажмини нарх ўзгармагандагига нисбатан камро= =ис=артиришга ундайди.


Узо= муддатли орали=ни =арайдиган бўлсак, ишлаб чи=ариш щажмига =ўйилган соли= баъзи бир фирмаларни бизнесдан чи=ишга мажбур =илади.
18-расмда соли=ни узо= муддатли орали=даги таъсири акс эттирилган.


18-расм. Тармо= ишлаб чи=ариш щажмига соли=нинг узо=


муддатли таъсири.

а) расмдан кўриш мумкинки, соли= щар бир фирманинг узо= муддатли орали=даги ўртача харажатини силжишга олиб келади. Бу ўз навбатида баъзи бир харажатлари ю=ори бўлган фирмалар фойдасини =ис=артириб нолга тенглаштиради. Улар бу тармо=дан чи=иб бош=а, кўпро= фойда оладиган тармо=ларга ўта бошлайди. Натижада бу бозор таклифи чизи\ини чапга (б расм) ю=орига силжитади ( дан щолатга) ва харажатлр ошганинин кўрсатади. Бозор нархи дан га ўсади, бозор таклифи эса дан га камаяди. Соли= таъсири тугагандан кейин, яъни тармо=да янги узо= муддатли мувозанат (Е2 ну=та) вужудга келганда тармо=да камро= мащсулот ишлаб чи=арувчи камро= фирма =олади.






  1. Download 370.5 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling