Ызбекистон республикаси олий ва ырта

 Identiv o’quv maqsadlari: 
1. 
Operatorlar haqidagi tushuncha va bilimlarga ega bo’ladi. 
2. 
Ismlar va identifikatorlar haqidagi tushuncha va bilimlarga ega bo’ladi. 
3. 
E’lonlar haqidagi tushuncha va bilimlarga ega bo’ladi. 
4. 
Ma’lumotlar haqidagi tushuncha va bilimlarga ega bo’ladi. 
5. 
O’zgarmaslar haqidagi tushuncha va bilimlarga ega bo’ladi. 
6. 
O’zgaruvchilar haqidagi tushuncha va bilimlarga ega bo’ladi. 
7. 
O’zgaruvchilar tipi haqidagi tushuncha va bilimlarni egallay oladi. 
8. 
Skalyar tiplar haqidagi tushuncha va bilimlarni egallay oladi. 
9. 
O’tkazish tipi haqidagi tushuncha va bilimlarni egallay oladi. 
10. 
Chegaralangan tip haqidagi tushuncha va bilimlarni egallay oladi. 
 Kerakli jihozlar: 
O’quv adabiyotlari, ma’ruza matnlari, IBM PC tipidagi kompyuterlar va Turbo 
Pascal muhiti.
 Ishni bajarish tartibi: 
1. 
Paskal dasturlash tilining asosiy tushunchalari nomlarini ayting. 
2. 
Paskal dasturlash tilining asosiy tushunchalari vazifalarini tushuntiring. 
3. 
O’zgarmaslar turlariga misollar keltiring. 
4. 
O’zgaruvchilar tiplariga misollar keltiring. 
5. 
Skalyar tiplar tarkibiga kiruvchi tip nomlarini aniqlang. 
6. 
O’tkazish tipiga misollar keltiring va ularni dastur matnida yozilishini 
ko’rsating. 
7. 
Chegaralangan tipga misollar keltiring va ularni dastur matnida yozilishini 
ko’rsating. 
8. 
Ifodalar qiymati hisoblansin: 
b) 
20 div 6 
c) 
20 mod 6 
d) 
2 div 5 
e) 
2 mod 5 
f) 
123 div 0 
g) 
3.0 mod 3 
9. 
Boshqa amallar va standart funktsiyalar orqali div amali ifodalansin.
10. Paskal tilida haqiqiy tipdagi o’zgaruvchi (masalan, x) qiymati faqat haqiqiy 
son bo’lishi kerak va shu bilan birgalikda bu o’zgaruvchiga butun qiymat 
o’zlashtirilishi ham mumkin (masalan, x:q7). Bu zidlikni qanday bartaraf 
qilish mumkin? 
11. Quyidagi ifoda uchun amallarni bajarish tartibi ko’rsatilsin: 
o 
–a mod b Q d div b*c 
12. Ifodalarning qiymatlari hisoblansin: 
o trunc(6.9) 
o round(6.9) 

---

20 
o trunc(6.2) 
o trunc(-1.8) 
o round(6.2) 
o round(-1.8) 
13. Ifodalarning qiymatlari hisoblansin: 
1. 3*7 div 2 mod 7G’3-trunc(sin(1)) 
2. succ(round(5G’2)-pred(3)) 
3.