''Jahon tarixi'' kafedrasi ''Jahon tarixi'' fanidan

II BOB.“Milliy Blik” hukumatining ichki va tasqi siyosati. 
2.1. Saylovlarda so’l partiyalar ittifoqining g’alabasi.
1924 yilgi saylovlarda Milliy ittifoqdan chiqqan so'l burjua partiyalari, eng 
avvalo Eduard Errio boshchiligidagi radikallar partiyasi Sotsialist partiya bilan 
saylov bitimi tuzdi va So‘l ittifoqni tashkil etdi. So‘l ittifoq o‘z dasturida ijtimoiy 
sohada ijobiy o‘zgarishlar qilish, Milliy ittifoqning xalqqa qarshi qaratilgan 
tadbirlarini bekor qilish, Sovet Ittifoqi bilan diplomatik munosabatlar o‘rnatish, 
Ger-maniyadan qo‘shinlarni olib chiqish va u bilan yarashish, Angliya va AQSh 
bilan mustahkam aloqalami tiklashni va'da qilgan edi. So‘l ittifoq saylovlarda 
g‘olib chiqdi.
So‘l ittifoq hukumatini Eduard Errio boshqardi. U Rossiya bilan 
yaqinlashish, xalqaro muammolarni tinch yo'l bilan hal qilish tarafdori, demokrat 
va tinchliksevar edi. 1924 yil oktabrida o‘ng partiyalarning ashaddiy hamlalariga 
qaramay Fransiya bilan Rossiya o‘rtasida diplomatik munosabatlar o‘rnatildi.
So‘l ittifoq tashqi siyosatining asosini G‘arb davlatlarini yarashtirish va 
Yevropani birlashtirish tash-kil etar edi. Bunday tashqi siyosat olib borilishida o‘n 
to‘rt hukumatda uzluksiz tashqi ishlar vaziri bo‘lgan Aristid Brianning (1862-
1932) xizmati katta bo'1-di. U muzokaralar va arbitraj vositasida Yevropani 
birlashtirish yo‘lini tutdi. Uni hozirgacha «Yevropaning otasi» deb atashadi, uning 
g‘oyalari Ikkinchi ja-hon urushidan keyin birlashgan Yevropani tashkil etish 
yo‘lida ilk qadam bo‘lganligini e'tirof etishadi.
―Milliy birlik‖ So‘l ittifoq uzoq davom etgan xukumatining dasturila mali. 
1925 yil aprelida sotsialistlarning qo‘llabquv-vatlashidan maxrum bo‘lgan Eduard 
Errio hukumati istefoga chiqdi. So‘l ittifoq tarqalib ketdi, o‘ng partiyalar esa Milliy 
majlisda o‘zlaricha ko‘pchilik ovozga ega emas edilar. Muzokaralar natijasida 
―Milliy birlik‖ koalitsion hukumati tuzildi. Unga o‘ng partiyalar qatori 
radikallarning ham bir qancha vakillari kirdi. Hukumatni Raymon Puankare 
boshqardi.

---

20 
1.Xidoyatov .G. Jahon tarixi.T.:‖Sharq‖ 2001 
2.Lafasov.M. Jahon tarixi.T.:‖Turon-Iqbol‖ 2005. 52-58 bet 
1933-yil iyunida Fransiya diplomatiyasi fashistlar bilan kelishuvga 
bordi. 1933-yil 7-iyunda Angliya, Fransiya, Italiya va Germaniya o'rtasida 
«To'rtlar bitimi» imzolandi. U kuchga kirmadi, biroq Fransiya tashqi siyosatining 
mohiyatini ochiq ko'rsatdi. 1934-yi1 oktabrida Fransiya bosh vazir1igiga P. Lava1 
tayin1andi. U ikki yoqlama o'yin o1ib bordi, ya‘ni fashistlarning davlatlari 
e'tiborini 
jalb 
qilish 
maqsadida 
o'zini 
go'yoki 
Sovet 
Ittifoqi 
bi1an 
yaqin1ashmoqchidek qi1ib ko'rsatdi. 1935-yi1 2-mayda o'zaro yordam to'g'risidagi 
sovet-fransuz bitimi imzolandi. Biroq, u faqat 1936-yil yanvaridagina tasdiqlandi. 
Unga qadar Fransiya diplomatlari ‖Fransiyaning Germaniya bi1an to‘la va uzi1-
kesi1 ke1ishishi uchun zarur bo‘lsa‖ sovet-fransuz bitimidan voz kechishga 
tayyorliklarini aytib, Germaniya bi1an til topishga rosa urindi1ar. Gitler rad javobi 
berdi. 
1936-yi1 martida Gitler qo'shin1ari harbiysizlashtiri1gan Reyn hududiga kirdi. 
Bu bi1an Gitler Fransiyani ochiq-oydin maydonga chaqirdi. Versa1 bitimining 42- 
va 
43-moddalari 
buzi1ganiga 
qaramay, 
Fransiya 
chekindi, 
fashistlar 
Germaniyasining birinchi tajovuzkor harakatiga hech qanday qarshi1ik 
ko'rsatmadi. Kollaboratsionistlar Gitler tuzumiga qarshi zarba mehnatkash ommani 
inqi1obga ruhlantiradi, vatanparvarlik tuyg'ularini oshirib, fashizmga qarshi 
kurashning kuchayishiga olib keladi, deb qo'rqdi1ar. 1936-yi1 iyu1ida Gitler 
Avstriyani ham bosib oldi. Fransiya o'zining so'nggi ittifoqchisidan ayri1di. 1936-
yil 27-aprelda Belgiya o'zini betaraf deb e'lon qi1di, ya'ni Fransiyaning sharqiy 
chegaralarini qo'riqlovchi Reyn bitimining kafolatchisi bo'1ishdan bosh tortdi.