''Jahon tarixi'' kafedrasi ''Jahon tarixi'' fanidan

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

7 
I BOB .Birinchi jahon urushining oqibatlari. 
1.1.Urushning mamlakat iqtisodiyotiga ta'siri. 
XIX va XX asr chegarasida Fransiyada iqtisodiy va ijtimoiy munosabatlarda tub 
o‘zgarishlar ro‘y berdi. U dehqonchilik-sanoat mamlakatidan sanoat-dehqonchilik 
mamlakatiga aylandi. Urush davrida Fransiya sanoati tez sur'at!ar bilan rivojlandi. 
Sanoatning yangi tarmoqlari, yangi metallurgiya korxonalari, mashinasozlik, 
elektrotexnika va kimyo zavodlari vujudga keldi. Urushdan keyin sanoat rivoji 
uchun qo‘shimcha imkoniyatlar paydo bo‘ldi. Elzas va Lotaringiyaning qo‘shib 
olinishi natijasida fransuz metallurgiya sanoatining kuvvati 1,5 marta oshdi. Temir 
rudasi qazib olish bo‘yicha Fransiya Yevropada birinchi o‘ringa chiqdi. Saar 
ko‘mir havzasidan foydalanish huquqi uni 15 yil davomida ko‘mir bilan ta'minlar 
edi. Nihoyat, Germaniyadan olingan 8 milliard marka tovon puli sanoatni 
texnologiya jihatidan to‘la qayta qurish imkonini berdi. Iqtisodiyotdagi 
o‘zgarishlar fransuz jamiyatining ijtimoiy tizimi o‘zgarishiga ham sabab bo‘ldi. 
Qudratli banklar paydo bo‘ldi, ―Mirabo‖, Rotshildlar oilasi, aka-uka Lazarlar, 
Vorms,-Malle va boshqalarga qarashli eng yirik banklar o‘z sarmoyalarini 
ko‘paytirdilar, natijada ularning mamlakat hayotiga ta'siri kuchaydi. Sanoatning 
yetakchi tarmoqlarida ―Reno‖, ―Sitroyen‖, ―Pejo‖, ―Simka‖ kabi ulkan 
kompaniyalar tashkil topdi. Ammo mamlakatda katta miqdordagi mayda 
korxonalar ham saqlanib qolgan bo‘lib, ular ham Fransiyaning ijtimoiy-siyosiy 
hayotida muxim ahamiyatga ega edi. Kichik korxonalar barcha sanoat 
mahsulotining deyarli 50 foizini ishlab chiqarardi. Qishloqda ham kichik va o‘rta 
hajmli dehqon xo‘jaliklari ko‘p edi. 1936-yi1 yanvarida Xalq frontining dasturi 
e‘lon qilindi. Uni ish1ab chiqishda mamlakat demokratik kuch1arining vakillari 
ishtirok etdi1ar. Dastur fashistlarga qarshi demokratik xususiyatga ega edi. Barcha 
fashistlarning tashkilotlarini qurolsizlantirish va tarqatish talabidan tashqari, u keng 
xalq ommasining ahvolini yaxshi1ash ish haftasini qisqartirish, ishsizlarga yordam 
ko'rsatish milliy jamg'armasini tashki1 qi1ish, qish1oq xo'ja1igi mahsulotlariga
1.Xidoyatov .G. Jahon tarixi.T.:‖Sharq‖ 2001 
2.Lafasov.M. Jahon tarixi.T.:‖Turon-Iqbol‖ 2005. 52-58 bet 

---

8 
qat'iy narxlarni belgi1ashni ko'zda tutuvchi dasturni ham ilgari surardi. 1936-yi1 
bahorida Fransiyada deputatlar palatasiga saylovlar bo'lib o'tdi. Xalq fronti