Jahon tarixida II respublika ilmiy-nazariy konferensiya materiallari
Download 1.15 Mb. Pdf ko'rish
|
AMIR TEMUR (konf. mat. 2023-y.) 1
|
III SHO‘BA
Temuriylar davrida siyosiy, ijtimoiy va iqtisodiy hayot 265 Amir Temur jahon tarixida sababi Boyazidning Amir Temur davlati tarkibidagi hududlarga ko‘z olaytirishi bo‘lgan. Boyazid tomonidan Amir Temurga qarashli Arzinjon va Arzirum shaharlarini o‘ziga tobe qilish uchun harakati ikki o‘rtadagi munosabatlarni yanada yomonlashib ketishiga olib kelgan. Bu voqea haqida Klavixo shunday ma’lumot keltirgan. “Temurbek va turk sultoni Boyazidning bir-birlarini yaxshi bilishlari va Temurbekning unga qarshi urush boshlashining sabablari quyidagicha: – deb yozgan. U– Arsinga (Arzinjon) shaharining hokimi Zaratan (ya’ni Tahurtan, ispan elchisi eshitganiga qarab shunday yozgan) yerlari Turkiya yerlari bilan tutashgan [3:66]. Tahurtan yerlarini, ayniqsa, Kamox qal’asini egallashga oshiqqan Boyazid Tahurtandan boj to‘lash va Kamox qal’asini topshirishni talab qildi. Tahurtan qaysarning hokimiyatini tan olishi va boj to‘lashga tayyorligini aytadi, ammo qal’ani topshira olmasligini bildirgan. Boyazid bilan Arzinjon hokimi o‘rtasida bo‘lib o‘tgan munosabat to‘g‘risidagi Klavixo ma’lumotlarini Sharafuddin Ali Yazdiy va Shomiy “Zafarnomalari” anchagina to‘ldirgan. Klavixo voqeani anchagina tushunarsiz bayon qilgan bo‘lsa, Shomiy va Ali Yazdiy anchagina aniq tasvirlagan [2:323- 325]. Amir Temur Boyazidning bu ishidan jahli chiqib, o‘z qo‘shinini Kichik Osiyoga qarab harakatlantirgan. Sohibqiron katta qo‘shin bilan borib Boyazidga qarashli bo‘lgan Sivas shahrini egallagan. Shiltberger o‘z asarida Amir Temur haqidagi ma’lumotlarni keltirishni Boyazid bilan munosabatlaridan boshlagan. Sebastiya (Sivos) shahrini egallash borasidagi Amir Temur va Boyazid o‘rtasidagi kurashga Shiltberger alohida to‘xtalgan. Shiltberger Boyazid tomonidan Sebastiya shahrini egallangandan keyin bu shaharni Amir Temur bir million askar (shu yerda biz Shiltberger tomonidan raqamlarni bo‘rttirishni kuzatishimiz mumkin) bilan borib 21 kun davomida shaharni qamal natijasida egallashi to‘g‘risida ma’lumot bergan. Shu o‘rinda Shiltberger “Amir Temurning shaharni egallagandan keyin shahar aholisining |
