Jamoatchilik fikri doimo, ijtimoiy hayotning barcha shafqatsizligi bilan, o'ziga xos va keng e'tiborni saqlaydi

bo'lgan Iroda nisbati muvozanati, bu qonunchilikning asosi bo'lishi kerak. Jamoatchilik fikriga ko'ra, bu Russo so'zlari bilan ifodalanmaydi, xalqning umumiy irodasi va muayyan shaxslarning turli xil o'zgaruvchan hukmlari kompleksining umumiy ifodasi. Ijtimoiy adabiyotda "jamoatchilik fikri shaxsiy fikrlarning yig'indisi emas" degan nuqtai nazar keng tarqalgan bo'lib, ushbu yondashuv bilan so'rov davomida aniqlangan shaxsiy fikrlarning qo'shilishi (nima uchun va qanday qilib) sifat jihatidan farq qiladigan narsa o'sib borishi taxmin qilinadi.fikrlarning miqdori, universal daraja. Bu jamoatchilik fikri universal qonunchilikning asosi bo'lgan umumiy irodani bevosita ifoda etishi haqidagi g'oyaga asoslanadi.
Ushbu yondashuvning noto'g'riligi, o'tish davridagi jamiyatning ommaviy ongiga nisbatan, ayniqsa, qarama-qarshi, ko'pincha to'g'ridan-to'g'ri qarama-qarshi jamoatchilik fikri juda qiyin va ba'zan umumiy Iroda paydo bo'lishi mumkin bo'lgan ijtimoiy kelishuv momentini ko'rish mumkin emas.
Jamoatchilik fikri va umumiy Iroda o'rtasidagi farqning kelib chiqishini tushunish uchun quyidagilarni yodda tutish muhimdir. Qonunchilik davlat instituti sifatida o'zgaruvchan va suyuq jamoatchilik fikriga emas, balki uning xalqini (saylov korpusi, elektorat) shakllantirgan irodasi va mandatiga asoslanadi. Axir, qonun chiqaruvchi fuqarolik jamiyati a'zolaridan jismoniy shaxslar sifatida emas, balki fuqarolardan siyosiy sub'ektlar sifatida (aniqrog'i, saylovchilardan, ya'ni saylov huquqiga ega bo'lgan fuqarolardan) o'z vakolatlarini oladi. Jamoatchilik fikri bir xil odamlar tomonidan shakllantirilgan bo'lsa — da, ular bu erda fuqarolar-saylovchilar sifatida emas, balki xususiy shaxslar sifatida boshqa imkoniyat sifatida harakat qilishadi.
Xuddi shu mantiq qonun chiqaruvchi va jamoatchilik fikri o'rtasidagi munosabatlarda ham amal qiladi. Qonun chiqaruvchi organni saylashda fuqaro-saylovchining pozitsiyasi umumiy (umumdavlat) manfaatlarga qaratilgan va davlatning umumiy vazifalarini hal qilish zarurati bilan belgilanadi. Xalq vakillik instituti va saylov tartibi boshqalardan ko'ra yaxshiroq umumiy manfaatlarni ifodalashga qodir bo'lganlarni tanlash kerakligini anglatadi. Barcha bu tashuvchisi va xususiy fikr vakili sifatida o'z lavozimiga nisbatan bir fuqarosi-saylovchi sifatida shaxsning yanada muvozanatli, ehtiyotkor va aytish mumkin, yana kamtarona o'rnini belgilaydi.