Jigar sirrozi

Ballarni hisoblash va baholash

1. 
   Agar bemor to’plagan ballar 5 dan 6 gacha bo’lsa, 1 yil davomida yashab qolish darajasi 100% ni tashkil qiladi, ikki yil ichida omon qolish ehtimoli esa 85% ga teng.
   
2. 
   Bemor 7-dan 9-gacha ball to’plasa u B sinfiga kiradi: 1 yil mobaynida yashab qolish darajasi 81%, ikki yillik yashovchanlik darajasi esa 57% ni tashkil etadi.
   
3. 
   C sinfi 10 dan 15 ballgacha teng bo’lsa, prognoz sezilarli darajada yomonlashadi. Omon qolishning yillik darajasi 45 foizni tashkil etadi, ikki yillik omon qolish darajasi esa 35 foizga yetadi.
   

Ta’kidlash kerakki, ushbu baholash tizimi to’liq haqqoniy emas. U kasallikning barcha barcha alomatlarini hisobga olmaydi. Masalan qizilo’ngach tomirlarining varikoz kengayishi, ichki qon ketish va hk.
Jigar sirrozining oqibat va asoratlari
Kasallik, o’limga olib keladigan jiddiy asoratlarning rivojlanishi sababli bemorlarga katta xavf tug’diradi. Ular quyidagilar

• 
  Astitlarning rivojlanishi, ya’ni qorin bo’shlig’ida suyuqlik to’planishi;
  
• 
  Peritonitning boshlanishi, ya’ni qorin pardasining yallig’lanishi;
  
• 
  O’zaro me’da va oshqozon orqali o’tadigan tomirlardan ichki qon ketishining rivojlanishi. Bunda bosim pasayadi va yurak tezligi sezilarli darajada oshadi;
  
• 
  Jigar ensefalopatiyasi ;
  
• 
  Xushini yo’qotish yoki bemor ongida chalkashliklar;
  
• 
  Karsinoma jigar raki rivojlanishi;
  
• 
  Buyrak yetishmovchiligi – gepatorenal sindrom;
  
• 
  Qonda kislorod darajasi tushib ketish jigar-o’pka sindromida ;
  
• 
  A’zoning gastropatiyasi – Me’da tizimi tomonidan buzilishlar;
  
• 
  A’zoning kolopatiyasi – ichak disfunksiyasi;
  
• 
  Naslni davom ettira olmaslik – bepushtlik.
  

Jigar sirrozi diagnostikasi.
Bunday jiddiy tashxisni shifokor bemorni keng ko’lamli tekshiruvdan o’tkazmasdan qo’ya olmaydi. Avvalo, bemor biokimyoviy tahlilga qon topshirishi kerak bo’ladi. Agar natijalar shifokorni xavotirga solsa, u bemorni chuqurroq ko’rikdan o’tkazishga yuboradi.
Koagulogramma qon ivish tizimida muammolar bor yoki yo’qligini ko’rsatadi. Umumiy qon tahlilida gemoglobin miqdori o’lchanadi, ko’pincha, jigar sirrozi bilan og’rigan bemorlarda gemoglobin miqdori kamaygan bo’ladi. Anemiya – kam qonlik aniqlanadi. Bundan tashqari, leykotsitlar va trombotsitlar soni sezilarli darajada kamaygan bo’ladi.
Kasallikning virusli tabiatini tasdiqlash yoki inkor qilish maqsadida, gepatit – A, B, C, D va G ga tekshiriladi. Oshqozon-ichak traktidan yashirin qon ketayotganligini tekshirib ko’rish uchun tahlilga najas topshiriladi.
Buyrak yetishmovchiligi elektrolitlar va kreatin darajasida aniqlanadi. Jigar saratoniga shubha tug’ilsa, bemorga alfa-fetoproteinga qon topshirishi kerak bo’ladi.
Bundan tashqari, qorin bo’shlig’ining barcha a’zolarini va a’zoning portal tomirlarni ultratovush tekshiruvidan o’tkaziladi. Astit va taloqning kattalashgani aniqlashi muhim ahamiyatga ega.
Ezofagoskopiya yordamida shifokor qizilo’ngach va me’daning venalarining varikoz kengayishi haqida xulosa qiladi.
Tashxisni aniqlashtirish va kasallikning bosqichini aniqlash maqsadida organ biopsiyasi tayinladi. Kerak bo’lsa, shifokor bemorni jigar sintigrafiyasiga yoki KT tekshiruviga yuboradi.