Jihozlar va loyihalash asoslari

105-rasm. Zichlagichlar:
a — salnikli; b —yakka yonyuzali1 — silfon; 2 — qo‘zg‘almas halqa; 3 — qo‘zg‘aluvchan halqa
226

www.ziyouz.com kutubxonasi

hisobga olgan holda tanlanadi. Qistirmalar kimyoviy barqaror va butun ish jarayonida egiluvchan bo‘lishi kerak.

Qistirmalar rezina, paronit, asbest, polixlorvinil, ftorplast, karton va boshqa nometall materiallardan yasaladi. Rezina qistirmalar 90°C gacha harorat va uncha katta bo‘lmagan bosimda ishlatiladi.
Qistirmalar uchun rezina list yoki aylana va to‘g‘rito‘rtburchak shaklidagi kesimga ega bo‘lgan chilvir ko‘rinishida chiqariladi, ba'zan esa murakkab, masalan, tishsimon kesimga ega bo'lgan shaklda ishlatiladi.
Bosim yuqori bo‘lganda metall qistirmalardan, agressiv muhit uchun esa -metall va paronit o‘zakli, o‘rta qavati yumshoq material va ftorplastli to‘shamdan iborat ftorplast g'ilofli qistirmalar ishlatiladi. Asbometall qistirmalar, masalan, sim bilan to‘qilgan asbest ichiga asbest to‘ldirilgan spiralsimon burama metall; oralariga asbest rezina, paronit va boshqalar qavat-qavat qilib qo‘yilgan yupqa listli metafl keng tarqalgan.
Rezina, asbest, paronit va boshqa metallardan qistirma yassi qilib yasaladi.

Katta diametrlarda bir necha listdan tuzilgan qistirmalar ishlatiladi. Salnikli va ko‘ndalang qistirmalar (106-rasm). Aylanuvchi qismlar yuzalarini zichlashtirish uchun salnikli va ko‘ndalang qistirmalar ishlatiladi. Tarang qilinmagan salniklar mashiliyatli emas, zichlatmalarda (podshipniklarda, tegirm onlarning korpuslarida), o ‘q bo'ylab taranglashganlari esa — yuqori harorat, bosimlar va valning aylanish

chastotasi katta bo‘lgan hollarda ishlatiladi.
Yaxshi zichlashishga erishish maqsadida vtulka va siqib turuvchi qopqoqlarning tiqmaga qaragan tomoni konussimon shaklda ishlanadi.