Жиноят ҳУҚУҚИ Ўқув қўлланма

Вояга етмаганларни жиноий жазодан озод қилиш 
шартлари эса қуйидагилар: 
- 
унга оғир бўлмаган (беш йилдан кўп бўлмаган муддатга 
озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинлаш назарда тутилган) 
жиноятни биринчи марта содир этганлиги; 
- 
ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноятни такроран 
содир этганганлиги;

---

156 
- 
шахс жиноят содир этиш вақтида 18 ёшга тўлмаганлиги; 
- 
содир этилган қилмишнинг хусусиятлари, айбдорнинг 
шахси ва бошқа ҳолатларнинг мавжуд бўлиши лозимлиги каби 
ҳолатлар ташкил этади. 
Ушбу асослар билан жазодан озод қилинган вояга етмаган 
шахсга нисбатан - мажбурлов чоралари қўлланилади. 
Вояга етмаганларни жиноий жавобгарлик
ва жазодан озод қилиш асослари 
Жиноий 
жавобгарликдан 
озод қилиш 
- 
шахс жиноят содир этиш вақтида 18 ёшга 
тўлмаганлиги; 
- 
ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноятни 
биринчи марта содир этганлиги; 
- 
содир этилган қилмишнинг хусусиятлари, 
айбдорнинг шахси ва бошқа ҳолатларнинг мавжуд 
бўлиши лозимлиги каби ҳолатлар мавжудлиги; 
- 
ишнинг вояга етмаганлар ишлари бўйича 
идоралараро комиссияга топширилиши. 
Жиноий жазодан 
озод қилиш 
- 
унга оғир бўлмаган (беш йилдан кўп бўлмаган 
муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси 
тайинлаш назарда тутилган) жиноятни биринчи 
марта содир этганлиги; 
- 
ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноятни 
такроран содир этганганлиги;
- 
шахс жиноят содир этиш вақтида 18 ёшга 
тўлмаганлиги; 
- 
содир этилган қилмишнинг хусусиятлари, 
айбдорнинг шахси ва бошқа ҳолатларнинг 
мавжудлиги; 
- 
вояга етмаган шахсга мажбурлов чораларининг 
қўлланилиши. 
Агарда, вояга етмаган шахс ривожланишда ўз ёшига 
нисбатан анча орқада қолган бўлса ва содир этган қилмишнинг 
аҳамиятини тўла равишда англаб етмаса - суд жазо ўрнига 
мажбурлов 
чорасини 
қўллаш 
мақсадга 
мувофиқлиги 
масаласини кўриб чиқиши шарт.