Jizzax politexnika insitituti Energetika va radioelektronika
Download 97.78 Kb. Pdf ko'rish
|
2 5267198444132382898(1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Document Outline
Jizzax politexnika insitituti Energetika va radioelektronika fakulteti Texnologik jarayonlarni Ishlab Chiqarishni Avtomatlashtirish va Boshqarish kafedrasi 451.23-guruh talabasi Mirzaliyeva Sevaraning Yo’nalishga kirish fanidan tayyorlagan slaydi Oliy ta’lim tizimi meyoriy hujjatlari : Mustaqil, demokratik O‘zbekiston Respublikasida jamiyatning ijtimoiy-iqtisodiy, ma’naviy va madaniy rivojlanishida ustuvor soha deb e’lon qilingan ta’limning takomillashtirilishi, eng avvalo, uning sifat jihatdan yangi holatiga erishishga yo‘naltirilgan. Bu ko‘plab yo‘nalishlar bo‘yicha hal etilayotgan favqulodda murakkab, majmuaviy muammodir. Ulardan biri ijtimoiy hayotni boshqarishning o‘ziga xos shakli bo‘lgan ta’lim tizimini boshqarish mexanizmini takomillashtirish va qayta qurishni o‘z ichiga oladi. Bu yo‘nalishning dolzarbligi, eng avvalo, ijtimoiy amaliyot ehtiyojlaridan kelib chiqadi, chunki, ta’limni boshqarishning ilmiy-nazariy va tajriba-amaliy jihatlari uning amal qilishining eng ilg‘or an’analarini aniqlash va butun choralar bilan rag‘batlantirishni hamda jamiyat hayot faoliyatining yangi ijtimoiy-siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va milliy-madaniy voqyeligi sharoitida yanada rivojlantirishni taqozo etadi. Shu munosabat bilan davlat qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi organlarining sa’y-harakati o‘sib kelayotgan avlodlarni davlat-jamoat ta’lim tizimida o‘qitish, tarbiyalash va rivojlantirish jarayonining o‘z ta’lim-tarbiya faoliyatida ta’lim jarayonining uzluksizligi va uzviyligi tamoyiliga qat’iy rioya qilishga da’vat etilgan ta’lim muassasasining ™ barcha turlarida uning demokratik , Gumanistik yo‘naltirilganligi, ta’lim makonining birligi, ta’lim mazmunining maqbul darajasi, ushbu mazmun taqdimoti pedagogik texnologiyalarning oqilona to‘plami ta’minlanadigan ob’ektiv huquqiy sharoit va ijtimoiy-iqtisodiy poydevor yaratishga yo‘naltirilgan.Ta’lim amal qilishining zarur huquqiy shartlarini ta’minlovchi ob’ektiv huquqiy omil sifatida: O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining shaxsning asosiy huquqlaridan biri bo‘lgan bilim olish huquqi to‘g‘risidagi; «Ta’lim to‘g‘risida»gi qonunlarining, «Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi», mazkur qonunlar asosida chiqariladigan asosiy qonunchilik va huquqiy hujjatlari qoidalari, shuningdek, o‘sib kelayotgan avlod shaxsining to‘laqonli rivojlanishini ta’minlashni ko‘zda tutilgan. Ta’lim tizimi amal qilishining huquqiy shartlarini bajarishga ko‘maklashuvchi ijtimoiy-iqtisodiy zamin: • shaxsning har bir individning ta’lim sohasida o‘zini-o‘zi ro‘yobga chiqarishi uchun ob’ektiv jihatdan zaruriy va yetarli bo‘lgan ehtiyojiy intilishi; • davlat o‘quv yurtlarida ham, xususiy o‘quv yurtlarida ham davlat va xususiy, investitsiya bilan moliyalashtirish hisobiga o‘quv-tarbiya jarayonining samarali olib borilishi uchun moddiy-texnikaviy ta’minotni vujudga keltirish; • bilimlarning samarali va mazmundor ta’lim- tarbiyaviy sohalaridan, oqilona, ilg‘or tamoyillarga va qonuniyatlarga tayanadigan ilg‘or psixologik-pedagogik nazariyalarni hisobga olgan holda ishlab chiqilgan mexanizmlar va texnologiyalardan foydalanish. Shunday qilib, O‘zbekiston Respublikasining «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonunining 3-moddasida bayon etilgan aniq asosiy qoidalar negizida ishlab chiqilgan davlat siyosati asosida xalq ta’limi tizimini boshqarish mexanizmini qayta qurishning ham huquqiy shart-sharoiti, ham ijtimoiy-iqtisodiy zamini yaratildi. Qonunda postulat darajasini olgan, ta’lim tizimi barcha komponentlarining «hayot faoliyatini» belgilab beradigan tamoyillarning boqiy qimmatini alohida ta’kidlash zarur. Chunonchi, birinchi qoida (ta’lim va tarbiyaning gumanistik, demokratik xususiyati) o‘quvchi shaxsini bosh sub’ekt (avval bo‘lganidek, ob’ekt emas) va boshqaruvning buyruqbozlik-ma’muriy metodlarini bekor qilishni ustuvor yo‘nalish sifatida olg‘a suradi. Ikkinchi qoida (uzluksizlik, uzviylik) ta’lim tizimi ierarxiyasining «tizilishi» imkoniyatan shart qilib qo‘yadi; qolganlar esa, bizning nazarimizda, ta’lim tizimining boshqaruv faoliyatini ta’lim mazmunini tanlash, undan davlat ta’lim muassasalariga ham, xususiy ta’lim muassasalariga ham qatnaydigan o‘quvchilar foydalanishi mumkinligi singari o‘ta muhim qismlarini ro‘yobga chiqarish jihatidan tuzish va mazmunan to‘ldirishga tub konseptual yondashuvlarni asoslashadi. Asosiy qism 1. Davlat ta’lim standartlarining zaruriyligi Ta’lim sohasidagi davlat siyosatining ushbu qoidalari alohida ahamiyatga egaligi «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonun 7-moddasining mazmunida alohida ta’kidlangan. Unda O‘zbekiston Respublikasida jahon amaliyoti mezonlariga muvofiq keladigan Davlat ta’lim standartlarini ishlab chiqish zarurligi ta’kidlanadi. Ta’lim darajasiga hamda mulkchilikning barcha shakllari uchun majburiy bo‘lgan o‘quv yuklamalari hajmlariga qo‘yiladigan asosiy talablarni shular belgilab beradi. Shunday qilib, davlat ta’lim standartlari, qonunlarga muvofiq: • ta’lim sohasida yagona davlat siyosatini belgilash va amalga oshirishni; • ta’limni rivojlantirish, uni moddiy-texnik jihozlash dasturlarini ishlab chiqish va bajarishni; • ta’lim muassasalarini attestatsiyalash va akkreditatsiyalash tartibini, shuningdek, pedagog va ilmiy kadrlarni attestatsiyalash tartibini o‘rnatishni ta’minlovchi tartibga soluvchi funksiyalar bilan qurollantiriladi. • ta’lim muassasalarini attestatsiyalash va akkreditatsiyalash tartibini, shuningdek, pedagog va ilmiy kadrlarni attestatsiyalash tartibini o‘rnatishni ta’minlovchi tartibga soluvchi funksiyalar bilan qurollantiriladi. Bundan tashqari, ta’lim tizimini boshqarish sohasidagi gumanistik, demokratik tamoyillar ham qonunning ta’lim- tarbiya jarayoni ishtirokchilarining huquklari, majburiyatlari va mas’uliyati mustahkamlanadigan qismida qonunan tartibga solinadi. Davlat ta’lim standartlarining tartibga soluvchi, ya’ni ijtimoiy-pedagogik chegaralovchi funksiyasining yuqorida sanab o‘tilgan barcha tarkibiy qismlari «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonunning IV qismida (25-29-moddalar) mustahkamlangan hamda Davlat ta’lim standartiga boshqaruv funksiyasini berish va uni O‘zbekiston Respublikasi ta’lim tizimini boshqarish mexanizmiga qo‘shish uchun huquqiy asos bo‘lib xizmat qiladi. 2-Mavzu: Kridit-modul tizimida o’quv jarayonining tashkil etilishi. 2020/2021 o‘quv yilidan boshlab respublika oliy ta’lim muassasalarida o‘quv jarayonini bosqichma-bosqich kredit-modul tizimiga o‘tkazish tartibi joriy etilsin. 2. Oliy ta’lim muassasalarida o‘quv jarayoniga kredit-modul tizimini joriy etish tartibi to‘g‘risidagi nizom 1-ilovaga muvofiq tasdiqlansin. 3. O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi: tizimida oliy ta’lim muassasalari bo‘lgan vazirliklar va idoralar bilan birgalikda bir oy muddatda o‘quv jarayoniga kredit-modul tizimi joriy etilgan bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari va magistratura mutaxassisliklarining malaka talablari, o‘quv rejasi va fan dasturlari takomillashtirilishini ta’minlasin; Respublika oliy ta’lim kengashi bilan birgalikda ikki hafta muddatda oliy ta’lim muassasalarida o‘quv jarayoniga kredit-modul tizimini joriy etishning tashkiliy masalalariga taalluqli hujjatlar namunalarini ishlab chiqsin va tasdiqlasin. Hujjatlar namunalarini ishlab chiqsin va tasdiqlasin. 4. Oliy ta’lim muassasalarining ilmiy salohiyatini oshirish, ularni yuqori malakaga ega bo‘lgan professor-o‘qituvchilar bilan ta’minlash maqsadida birlamchi xarajatlarni amalga oshirgandan so‘ng bo‘shab qolayotgan to‘lov- kontrakt asosida o‘qitishdan tushgan budjetdan tashqari mablag‘lar hisobidan O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi hamda Respublika oliy ta’lim kengashining quyidagi tadbirlarni amalga oshirish to‘g‘risidagi takliflariga rozilik berilsin: A) oliy ta’lim muassasasi kengashi qarori asosida: oliy ta’lim muassasasida 3 yil ishlab berishni nazarda tutuvchi shartnomani rasmiylashtirgan holda professor-o‘qituvchilarning nufuzli xorijiy oliy ta’lim tashkilotlari va ilmiy muassasalarda stajirovka o‘tashi va malaka oshirishi; Oliy ta’lim muassasasida 5 yil ishlab berishni nazarda tutuvchi shartnomani rasmiylashtirgan holda o‘qituvchilarni nufuzli xorijiy oliy ta’lim tashkilotlari va ilmiy muassasalarning doktorantura dasturlari asosida o‘qitish bilan bog‘liq xarajatlarni amalga oshirish; B) oliy ta’lim muassasasi huzurida faoliyat yuritayotgan davlat ta’lim va ilmiy-tadqiqot muassasalarining moddiy-texnik bazasini mustahkamlash, qurilish, joriy va kapital ta’mirlash, rekonstruksiya qilish va jihozlash ishlari uchun zarur mablag‘lar ajratish. 5. Belgilab qo‘yilsinki, oliy ta’lim muassasalarining akademik mustaqilligini yanada kengaytirish maqsadida 2021-yil 1-yanvardan boshlab: Ta’lim jarayonini tashkil etishda haftalik o‘quv kunlari oliy ta’lim muassasalari tomonidan mustaqil belgilanadi; Oliy ta’lim muassasalarida tashkil etiladigan yakuniy davlat attestatsiya komissiyasi raislari tegishli oliy ta’lim muassasasi rektori (filial direktori)ning buyrug‘I bilan tasdiqlanadi. 6. Vazirlar Mahkamasining “Oliy ta’lim muassasalarini bosqichma-bosqich o‘zini o‘zi moliyalashtirish tizimiga o‘tkazish to‘g‘risida” 2019-yil 3-dekabrdagi 967-son qaroriga 2-ilovaga muvofiq qo‘shimchalar kiritilsin. 7. O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda o‘zlari qabul qilgan normativ-huquqiy hujjatlarni bir oy muddatda ushbu qarorga muvofiqlashtirsin. 8. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining ijtimoiy rivojlantirish masalalari bo‘yicha o‘rinbosari B.A. Musayev hamda O‘zbekiston Respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vaziri I.U. Madjidov zimmasiga yuklansin. Ushbu Nizom oliy ta’lim muassasalarida o‘quv jarayoniga Kredit to‘plash va ko‘chirishning Yevropa tizimi (European Credit Transfer and Accumulation System — ECTS) asosida ta’limning kredit-modul tizimini joriy etish tartibini belgilaydi. Ushbu Nizom O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi, Sog‘liqni saqlash vazirligi tizimidagi oliy ta’lim muassasalari, oliy harbiy ta’lim muassasalariga, O‘zbekiston Respublikasi hududida o‘z faoliyatini yuritayotgan, nodavlat va xorijiy oliy ta’lim tashkilotlariga nisbatan tatbiq etilmaydi. E’tiboringiz uchun rahmat Document Outline
Download 97.78 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling