Jizzax politexnika instituti arxitektura va qurulish fakulteti

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA О‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
JIZZAX POLITEXNIKA INSTITUTI
ARXITEKTURA VA QURULISH FAKULTETI
212.22-GURUH TALABASI ERGASHEV SHERTOY
QURULISHDA AXBOROT TEXNALOGIYALARI FANIDAN





Mavzu:Glabal kompyuter tarmoqlari.


Bajardi212.22-MKA guruh talabasi: Ergashev Sh


Qabul qildi: Ibragimov Z Z


JIZZAX-2022
Mavzu:Glabal kompyuter tarmoqlari.

Reja:

1. 
   Global kompyuter tarmoklarining tijoratda kullanilishi.
   
2. 
   Turli mamalakatlardagi mavjud kliring tizimi.
   
3. 
   Kimmatbaxo kogozlar bilan operatsiyalar utkazish uchun kompyuter tarmoklari.
   

1. Global kompyuter tarmoklarining tijoratda kullanilishi
Axborot texnologiyalari va zamonaviy texnika yutuklari bilan uzaro almashish extiyoji global kompyuter tarmoklarini mamlakatlararo xamkorlik dasturini amalga oshirishning ajralmas kismi kilib kuydi. Ilmiy va maorif maksadlari va biznes uchun kuplab kompyuter tarmoklari tashkil etilgan. Kuplab tarmoklarni birlashtira oluvchi va dunyo xamjamiyatiga kirish imkonini beruvchi tarmok - bu Internet. Internet foydalanuvchiga cheksiz axborot resurslarini takdim etadi. Ushbu resurslarga kirish uchun mos keluvchi amaliy dasturiy ta’minotdan foydalanish kerak. Dustona grafik interfeys Internet xizmatidan xar bir kishining foydalana olishi uchun imkoniyat yaratadi. Bunday dasturlarning kupi foydalanuvchi uchun kulay bulgan Windows OT muxitida ishlaydi. Grafik interfeysli dasturlar muxim xususiyatlarga ega: ular foydalanuvchidan barcha tizimli arxitekturani bekitadi va xar kanday kompyuter platformasida saklanadigan ma’lumotlar bilan ishlash imkonini beradi.

Moliyaviy-iktisodiy faoliyatdagi global kompyuter tarmoklari

Zamonaviy axborot texnologiyasiga ega xisoblash texnikasidan va elektron uzatish tizimidan foydalanmay turib, zamon talabiga javob beruvchi moliyaviy muassasalarni tashkil etish mumkin emas. SHu bois, bunday muassasalar xam dasturli-apparat kompleksi sifatida, xam elektron shaklda axborot uzatishning kommunikatsiya vositasi sifatida eng yirik iste’molchilar xisoblanadi. Tashkilotlarning aloxida avtomatlashtirilgan majmualarini boglovchi global tarmoklar milliy va xalkaro darajada xisob-kitoblar utkazish imkonini beradi.

SrrinNet tarmogi

SrrinNet ma’lumotlarni uzatish tarmogi bulib, unlab mamlakatlarning yuzlab shaxarlariga kirish tugunlariga ega. SrrinNet tarmogiga keng soxadagi maúlumotlarga ega mingta ma’lumot bazasi ulangan. SrrinNet tarmogi axborotlargina katta tezlikda almashish imkonini beradi.

Glasnet tarmogi

Oshkoralik kuchaygan paytda tashkil etilgan va uni uz atamasiga aylantirgan (Glasnost-oshkoralik) Glasnet tarmogi 1990 yildan boshlab, Rossiya axolisiga va MDXdagi bir kancha davlatlar uchun jaxon Internet kompyuter tarmogiga kirish xizmatini ta’minlaydi. Xususiy mijozlar va tarmok xizmatidan foydalanuvchi kichik biznes vakillariga e’tibor berish - Glasnetning ajralib turuvchi xususiyati sanaladi.

Sovam Telerort tarmogi

Sovam Telerort Xalkaro kompyuter axborot tarmogi San Francisco/Moscow Telerort (AKSH), Cable&Wireless (Buyuk Britaniya) kompaniyalari xamda Avtomatlashtirilgan tizimlar instituti (Rossiya) tomonidan 1990 yilda tashkil etilgan. Tarmok avvalo joriy vakt rejimida teleks va telefaks xalkaro axborot almashuv uchun muljallangan. Xalkaro tarmokka chikish ijaradagi yuldan Garbiy Evropaga aloka kilish kanallari orkali chikiladi.

Bank tarmoklari va banklararo xisob-kitoblar tizimi

Xujalikda tulovlarning katta kismi nakd pulsiz xisob-kitob shaklida amalga oshiriladi. Nakd pulsiz aylanmaning katta axamiyati iktisod uchun kuplab banklararo pul utkazishni uzaro xisobga olish tizimi yoki kliring bilan almashtirish zaruriyatini keltirib chikaradi. Kliringni kullashning nisbatan samarali soxalari kuyidagicha: Markaziy Bank tizimida banklararo xisob-kitob, pul mablaglarini uzaro utkazishni doimiy takrorlovchi iktisodiy jixatdan bir-biriga boglik korxonalarga xizmat kursatish, bir xildagi tezkor bitimlarni amalga oshirish. Kelajakda aksionerlik kliring va xisob-kitob tuzilmalarini tashkil etish va ularni jaxon moliya tizimiga birlashtirish - bu Markaziy Bank siyosatining yunalishlaridan biri xisoblanadi.