Joriy nazorat savollariga yozgan javobi toshkent 2022

O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan o‘rnatilgan qayta

moliyalashtirish stavkasi foizlari⁹⁸

Amal qilish muddati	Foiz
01. 01. 2015 dan hozirgacha	9 %
01. 01. 2014 dan 31. 12. 2014 gacha	10 %
01. 01. 2011 dan 31. 12. 2013 gacha	12 %
15. 07. 2006 dan 31. 12. 2010 gacha	14 %
21. 12. 2004 dan 14. 07. 2006 gacha	16 %
05. 07. 2004 dan 20. 12. 2004 gacha	18 %
10. 09. 2003 dan 04. 07. 2004 gacha	20 %
16. 07. 2003 dan 09. 09. 2003 gacha	24 %
01. 01. 2002 dan 15. 07. 2003 gacha	30 %
01. 07. 2000 dan 31. 12. 2001 gacha	24 %
01. 06. 2000 dan 30. 06. 2000 gacha	27,6 %
01. 05. 2000 dan 31. 05. 2000 gacha	28,8 %
01. 04. 2000 dan 30. 04. 2000 gacha	30 %
01. 01. 1998 dan 31. 03. 2000 gacha	36 %
01. 11. 1997 dan 31. 12. 1997 gacha	30 %
01. 01. 1997 dan 31. 10. 1997 gacha	39,6 %
01. 08. 1996 dan 01. 12. 1996 gacha	48 %
01. 07. 1996 dan 31. 07. 1996 gacha	60 %
01. 08. 1995 dan 30 . 06. 1996 gacha	84 %
01. 07. 1995 dan 31. 07. 1995 gacha	120 %
20. 03.1995 dan 30. 06. 1995 gacha	300 %
01. 02. 1995 dan 19. 03. 1995 gacha	250 %
01. 10. 1994 dan 31. 01. 1995 gacha	225 %
02. 05. 1994 dan 30. 09. 1994 gacha	150 %

Jadval ma‘lumotlaridan ko‘rinib turibdiki, O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan o‘rnatilgan qayta moliyalashtirish stavkasi mustaqilligimmizning dastlabki yillarida barcha o‘tish davridagi davlatlar kabi mamlakatda yuz bergan katta inflatsiya sabali yuqori stavkalarda belgilanishiga sabab bo‘lgan.
5.Qozog’iston pul tizimi
Mustaqillikka erishgan davlatning birinchi muhim qadamlari nimalardan iborat? O'z valyutasini yaratish ulardan biri bo'lar edi va Qozog'iston 1993 yil noyabrida shunday qildi. Milliy valyuta - tenge - bu yil o'z mustaqilligining 30 yilligini nishonlayotgan Qozog'istonning asosiy ramzlaridan biriga aylandi. Qozog‘istonning mashhur “Zakon.kz” axborot sayti tenge qanday joriy qilingani va yaxshi ishlaydigan valyutaga aylantirilgani haqida qiziqarli ma’lumotlarni taqdim etdi.
1993 yilda Qozog'iston rahbariyati Mustaqil Davlatlar Hamdo'stligi a'zolarining yaqin iqtisodiy integratsiyasini yoqlab, yangi rubl zonasini yaratish tashabbusi bilan chiqdi. 1993 yil sentyabr oyida yangi darajadagi rubl zonasini yaratish chora-tadbirlari to'g'risida olti tomonlama kelishuvga, shuningdek, Rossiya va Qozog'iston o'rtasida yagona pul tizimini yaratish bo'yicha ikki tomonlama kelishuvga erishildi.
Rossiya Qozogʻistonni rubl zonasining teng huquqli aʼzosi boʻlish istagida qoʻllab-quvvatlagan boʻlsa ham, ushbu loyihani amalga oshirishning aniq shartlari boʻyicha muzokaralar chogʻida belgilangan shartlar Qozogʻiston uchun nomaqbul ekanligi maʼlum boʻldi.
Shunday qilib, Qozog‘iston rahbariyati oxir-oqibat rubl zonasida ishtirok etishdan bosh tortdi. Rossiya yangi banknotalarni muomalaga chiqara boshlagan bir paytda, Qozog‘iston bozorini eski pullar bosib oldi, mamlakat moliya tizimi og‘ir ahvolga tushib qoldi, inflyatsiya darajasi esa me’yordan chiqib ketdi.
O'z valyutasini zudlik bilan joriy etish masalasi keskin ko'tarildi. Banknotlarning yangi namunalari yaratildi. Milliy qozoq valyutasining dizayni 2,5 oy ichida bir guruh rassomlar: Timur Suleymenov, Agimsali Duzelxanov, Xayrolla Gabjalilov va Mendibay Alin tomonidan to'liq maxfiylikda ishlab chiqilgan.
1993-yil 3-noyabrda Nursulton Nazarboyev milliy valyutani muomalaga kiritish boʻyicha hukumat aʼzolari va Milliy bank raisidan iborat davlat komissiyasini tuzish toʻgʻrisida farmon chiqardi.
5-noyabrda iqtisodiy vaziyatni barqarorlashtirish maqsadida “Pul-kredit tizimini barqarorlashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmon qabul qilindi. Banklarga jismoniy va yuridik shaxslarning hisob raqamlariga sovet banknotalaridagi naqd pullarni qabul qilish taqiqlandi. Ular maxsus hisob raqamlariga o‘tkazilgan, bu pullarning kelib chiqishi aniqlanmaguncha ular muzlatib qo‘yilgan.
Birinchi banknotlarda Abu Nasr Al-Farobiy, Suyunbay Aronuli, Qurmangazi, Shokan Ualixonov, Abay Kunanboyev, Abulxayrxon va Abilayxon kabi Qozog‘istonning taniqli shaxslari tasvirlangan.