Jumayev Suxrob Faxriddin oʻgʻlining

e. Rentgen nurlarining dispersiyasi. Rentgen nurlari holida chastota odatda atomning xususiy tebranishlari chastotasidan ancha katta bo‘ladi. Shuning uchun ω ga nisbatan ni nazarga olmasa ham bo‘ladi va dispersiya formulasi (so‘nish hisobga olinmagan)

ko‘rinishni oladi. Shunday qilib, Rentgen nurlarning n sinish ko‘rsatkichi 1 dan kichik, ammo juda katta bo‘lganligidan n birdan kam farq qiladi.
Turli moddalardan yasalgan prizmalarda Rentgen nurlarining og’ishi kuzatilib, ularning sinish ko‘rsatkichi o‘lchab topilgan. To‘lqin uzunlik taxminan 0.1 nm bo‘lganda shishaning sindirish ko‘rsatkichi n = 0.999999 = 1 – 1∙1 bo‘lgan.
n < 1 bo‘lganligidan foydalanib, Rentgen nurlarining havo-shisha chegarasida to‘la ichki qaytishi amalga oshiriladi. Keyinchalik boshqa materiallar ustida ham kuzatishlar o‘tkazildi va bu metod Rentgen nurlarining sinish k rsatkichi kattaligini ishonchli o‘lchash uchun ham ishlatiladi.
Rentgen nurlarining to‘lqin uzunligini o‘zgartirib, moddaning harakteristikchastotalari yaqinida Rentgen nurlarining anomal dispersiyasini ham kuzatish mumkin. Binobarin, bu chastotalar atomga optik elektronlardan ko‘ra qattiqroq bog’langan elektronlarning xususiy chastotalari deb talqin etiladi.