Jurnalistika fakulteti
Bizim -imiz (-imiz, -miz)
Kurs ishi Yo`ldasheva Mohinur
- Bu sahifa navigatsiya:
- Onlarm ...-i (-i, -si)
- Benim kitap = Benim kitabim
Bizim -imiz (-imiz, -miz)
| |
Onun odası nasıl – Uning uyi qanday | |
Sizin -iniz (-iniz, -niz) |
Bizim evimiz cok buyuk – Bizning uyimiz |
Onlarm ...-i (-i, -si) |
juda katta |
|
Onların kitapı burada – Ularning kitobi bu yerda |
Qo'shimcha qo'shilayotgan so'zning harflariga ko'ra qo'shimchalar o'zgarishi mumkin. Bu, so'zdagi oxirgi unli (oxirgi undosh harfdan oldin kelgan unli) harfga bog'liq. Qalin va yumshoq unliga ko'ra o'zgaradi. Qo'shimchalar:
e, i => -im, -in, -i, -imiz, -iniz, -i a, l => -im, -in, -i, -imiz, -iniz, -i o, u => -um, -un, -u, -umuz,-unuz,-u |
Masalan: Karde§-im , Onun ev-i Kitap-im , Senin ad-in Oyun-um , Bizim okul-umuz |
o, u => -um, -un, -u, -umuz, -unuz, -u Unlidan keyin => -m, -n, -si, -miz, -niz, -si Agar oxirgi harf -k bilan tugasa, u holda bu -g harfiga aylanadi. |
Uzum-um , Benim otobus-um Anne-m , Onun baba-si Ucak => bizim ucagimiz Durak => Otobus duragi |
Agar gapda kishilik olmoshi (Benim, Senin, Onun) mavjud bo'lsa, u holda qo'shimcha qo'shilmasligi ham mumkin. Masalan:
Benim kitap = Benim kitabim - Mening kitobim. Har ikki gapning ma'nosi bir
xil.
Egalik affikslarining ifodalanish usullarida quyidagi holatlarni ko'rish mumkin: Morfologik usul; Morfologik-sintaktik usul; Sintaktik usul.
Bu usullarni quyidagi misollar bilan ifodalash mumkin:
Morfologik usul, ya'ni egalik ma'nosi egalik affiksi orqali ifodalanib, qaratuvchi so'z keltirilmaydi: ablam, ablan, ablasi (opam,opang,opasi). Morfologik-sintaktik usul, ya'ni qaratuvchi so'z (egalik subekti) qaratqich kelishigida qaralmish (egalik obyekti) egalik formasida keladi: benim ablam, senin ablan, onun ablasi.
Sintaktik usul, bu usul quyidagi ikki ko'rinishga ega:
Qaratuvchi (egalik subyekti) qaratqich kelishigida, qaralmish (egalik obyekti) affikslarsiz keladi:
Download 80.36 Kb.
Do'stlaringiz bilan baham:
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling