K arim a q osim ova
Download 48 Kb. Pdf ko'rish
|
Ona-tili-oqitish-metodikasi
So‘z turkumi
Nimani bildiradi? Qanday so'roqqa javob bo'ladi? Qanday o'zgaradi? Ot Sifat Son Kishilik olmoshi Fe’I III. Mustaqil ijodiy ish. 1. „Bahordagi ishlar11 mavzusidagi m ateriallarni to ‘plash va tartibga solish. 2. M avzuga d o ir rasm ustida ishlash. 3. M avzuni yoritishga xizmat qiluvchi leksik birliklar ustida ishlash. 4. Insho rejasini tuzish. 5. Reja asosida qayta hikoyalash. 6. Inshoni yozm a shakllantirish. 7. Yozilgan inshoning xato-kam chiliklarini tuzatish. Topshiriq. Yozgan inshongizdagi ot, sifat, son, kishilik olm oshi, fe’lga oid so'zlam in g tagiga tegishlicha chizing. Uyga vazifa: 0 ‘tilganlarni takrorlash. N azorat-hisobga olish va xatolar ustida ishlash darslarining o'ziga xos xususiyatlari bor. Bilimni tekshirish darsi o'quvchilam ing nazariy bilim larni am aliyotga qanday tatbiq qilishlarini aniqlash m aqsadida o'tkaziladi. Beriladigan topshiriq turlari va ularning m azm uni tek shirish m aqsadiga qarab belgilanadi. Bunda diktant, bayon va maxsus gram m atik m ashqlardan foydalaniladi. Boshlang‘ich sinf ona tili darslarida qo‘llaniladigan metodlar O na tilini o'qitishda o 'qituvchi bilan o'quvchining birgalikdagi faoliyatini tashkil etish shakllari, m etodlari va usullari ta ’lim tizim ining takom illashuvi bilan bog'liq holda rivojlanib, yangilanib borm oqda. XX asrning oxirgi yillariga qad ar o'qitish m etodlari sifatida tushu n- tirish-bayon m etodi, suhbat m etodi, analiz-sintez m etodi, m ustaqil ish m etodi, induktiv va deduktiv m etodlar ona tili ta ’limi darslarini tashkil etishda ko 'p ro q qo'llanilib kelindi. Bayon qilish metodi ona tili darslarida qo'llangan asosiy m e- todlardan biri bo'lgan. Bunda o'qitu v ch i bayon qilishdan oldin o 'quv chilam in g o'rganilayotgan m avzu yuzasidan bilim larini aniqlab olgan. Bu o'quvchilarni o'qituvchi bayonini kuzatib, tinglab borishga, faol bo'lishga undagan. O 'qituvchining bayoni, ya’ni bayon qilish m etodida gram m atik m avzuning xususiyatidan kelib chiqib, o'qituvchi m a ’lum otlarni o 'z so'zlari bilan bayon qilib bergan. Bunda o'qituvchi zimmasiga o'rganilayotgan gram m atik m avzuning m uhim o 'rinlarin i aniq, lo'nd a, m isollar tahlili bilan izchil bayon qilib berish vazifasi yuklangan. B oshlang'ich sinflarda bayon qilish m etodi o'quvchilam ing yoshi va eslab qolish holatidan kelib chiqqan holda 3—5 daqiqaga m o'ljallangan. Bayon qilish m etodini qo'llash holatlari hozir ham uchraydi. Suhbat metodi boshlang'ich sinflarda ona tilini o'qitish da keng qo'llaniladigan va shu bosqich o'quvchilari tabiatiga mos m etod sana- ladi. Suhbat m etodi savol-javob metodi deb ham yuritilgan. Suhbat m etodi o'qituvchidan m avzuning xususiyatini o'zid a aks ettirgan o'quv m aterialini topishni, gram m atik mavzuning m uhim belgilarini aniqlash, ularning o'xshash va farqli jihatlarini ajratish, o'xshash va farqli jihatlariga qarab guruhlash, um um lashtirishga, xulosa chiqa- rishga yo'naltirilgan savollar tuzishni, ularni o'quvchilarga izchil berib borishni talab etadi. B oshlang'ich sinflarda suhbat m etodining muammoli o‘qitish me todi sifatida q o'llanilishi t a ’lim da o'q uv ch ilarn i faollashtirishga katta t a ’sir ko 'rsatadi. Muammoli o‘qitish metodiga am erikalik pedagog va psixolog D yun 1894-yilda asos solgan. Bu m etodning m aqsadi ilmiy tush u n chalarni o'zlashtirishga yordam berishgina em as, balki o 'q u v ch ilam in g bilish qobiliyatini ham rivojlantirish, ijodiy qobili- yatlarini o 'stirish ham dir. B unda suhbat davom ida o 'q itu v ch in in g topshirig'i bilan o 'q u v ch in in g oldiga biror m uam m o q o 'y ilad i va darsda m uam m oli vaziyat yaratiladi. Bu m uam m oni o 'q u v ch i oldin egallagan bilim lari asosida hal etadi. B oshlang'ich sin fo 'q u v c h ila rin in g hayotiy tajribalari kamligi sababli o 'q itu vch i m uam m oni hal qilishga yordam lashuvchi savollar beradi. M uam m oni o'quvchi hal qila ol m asa, uni o 'q itu v ch in in g hal qilishiga to 'g 'ri keladi. Shuning uch un boshlang 'ich sinfda m uam m oli o 'q itish m etodi Download 48 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling