K arim a q osim ova

T u sh u n a rlilik
deganda yozuvchi yaratgan badiiy 
olam ning o'ziga xosligi, obrazli tasvirning o'q uv chi hayotiy tajribasi, 
bilim darajasiga muvofiqligi nazarda tutiladi.
Hikoyani o'rganishda savollarni, odatda, o'qituvchi beradi, am m o 
asar m azm uni, qatnashuvchi shaxslarning xulq-atvorini ochish yuzasidan 
o'quvchilarga ham savol tuzdirish jud a foydali. Bu usul bolalarga ju d a
yoqadi va ishni jo n lan tirad i, asar m azm unini yaxshi tushunish, o 'z
fikrini izchil bayon qilish m alakasini egallash, m azm un va voqealar 
orasidagi bog'lanishni to 'liq esda saqlab qolishda o'quvchilarga y o r­
dam beradi.
Hikoyani izohli o ‘qish darsini quyidagicha reja asosida olib borish 
mumkin:
1. H ikoyani o 'qishga tayyorlash (hikoyadagi kabi odam lar hayoti 
va davrga xarakteristika berish va boshqa.).
2. H ikoyani o 'q ish (b u n d a to 'liq va m a ’n o jih a td a n tugal qism ni 
o 'q itu v c h i yoki o ld in d a n tayy o rlan g an o 'q u v c h i ifodali o 'q ish i 
m u m kin).
3. Lug'at ustida ishlash.
4. Idrok etishni tekshirish (qatnashuvchilarning xatti-harakatlari, 
shaxslar va voqealar o'rtasidagi m unosabatlar, badiiy vositalar yuzasidan 
qisqacha suhbat).
5. H ikoyani qayta o 'q ish (qismlarga bo'lib , rollarga bo'lib o 'q uv ­
chilarga o'qitish).
6. H ikoyaning h a r bir bo'lim i (qism i) yuzasidan suhbat uyushtirish, 
hikoya rejasini tuzish.
7. Reja asosida qayta hikoyalash.
8. H ikoya asosida ijodiy va m ustaqil ishlar.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

9. H ikoyani ifodali o'qishga yoki sahnalashtirishga tayyorlanish 
(sinfda yoki uyda).
10. H ikoyani ifodali o ‘qish va ifodali qayta hikoyalash.
HIKOYA 0 ‘TISH DARSI NAMUNASI
M avzu. Shirin qovunlar m am lakatida.
0 ‘quv m ateriali. Qovun sayli (Sh. S a ’dulla).
D arsning turi: yangi bilim beruvchi, hikoya o'q ish darsi.
D ars shakli: N o a n ’anaviy dars.
Asosiy m asalalar. O 'quvchilam ing kuz faslida poliz m ahsulotlarini 
yig'ib olishning tartib-qoidalari, dehqonchilik, xalq a n ’analari ha­
qidagi tushunchalarini boyitish, qovun turlari bilan tanishtirish, o'qish 
m alakalarini takom illashtirish.
Tayanch tushunchalar. Qovun sayli, hashar, umbirvohi, ко ‘kalam-