K. B. Urazov, S. V. Vaxidov boshqa tarmoqlarda buxgalteriya hisobining xu su si yatl ari

Soliq bazasidan chegiriladigan xarajatlar deganda Nizomga keltirilgan 2-ilovaga muvofiq o‘tgan hisobot yilida soliq bazasidan chegirilmagan, lekin keyingi hisobot davridan boshlab 10 yil muddat mobaynida soliq bazasidan chegirilib boriladigan xarajatlar tushuniladi. Soliq qonunchiligi hujjatlarigaasosan avtotransport korxonalari soliq bazasidan chegiriladigan xarajatlami Soliq kodeksi vaNizomda keltirilgan tartibga muvofiq maxsus hisob-kitob yordamida mustaqil hisoblashlari va ma’lumotnomabilan tasdiqlashlari, ulaming summasini foydasolig‘i hisob- kitobining alohida satrida ko‘rsatishlari lozim.
Beg‘araz olingan mulk deganda boshqa yuridik va jismoniy shaxslardan haqi todanmaslik sharti bilan olingan mulk (asosiy vositalar, nomoddiyaktivlar,o‘matishgamo‘ljallanganjihozlar,materiallar) tushuniladi.
Grantlar deganda avtotransport korxonasiga davlat (xukumat) hamda nodavlat, chet el, xalqaro tashkilot va fondlar tomonidan ma’lum maqsadlar uchun berilgan beg‘araz, gumanitar pul mablagdari yoki moddiy texnik yordam summasi tushuniladi. Grant mab lag‘lari qat’i belgilangan maqsadlar uchun ishlatiladi.
Olingan dividendlarva foizlar Soliq qonunchiligiga muvofiq alohida 10 foizlik dividend solig‘iga tortilishi munosabati bilan foyda solig‘ini hisoblashda chegirib tashlanadi. Shuning uchun ulaming summalari foyda solig‘i hisob-kitobining alohida satrida ko‘rsatiladi. Ushbu daromadlardan dividend solig‘ini undirilganligi to‘g‘risida ma’lumotlar ulami bergan yuridik shaxslaming ma’lumotnomalari bilan tasdiqlanishi lozim.
Foyda solig‘i bo‘yicha imtiyozlar sifatida soliqqa tortiladigan daromad summasidan chegirib tashlanadigan xarajatlar, soliqdan ozod etilgan foydaning turlari hamda imtiyoz me’yorlari Soliq kodeksida (158,159-moddalar) ochib berilgan. Chunonchi, Soliq kodeksining 158- moddasiga muvofiq avtotransport korxonalarining shahar yo‘lovchilar transportida (taksidan, shu jumladan yo‘nalishli taksidan tashqari) yo‘ lovchilami tashish bo'yicha xizmatlar ko‘rsatishdan olgan foydasi foyda soligdni todashdan todiq ozod qilingan. Foyda solig‘i bo‘yicha berilgan ushbu imtiyoz yodovchi tashishga ixtisoslashgan avtotransport korxonalarida shahar yo‘ lovchilar transportida (taksidan, shu jumladan yo‘nalishli taksidan tashqari) yo¹ lovchilami tashish bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatishdan olingan foyda ko‘rsatkichini maxsus hisob-kitob qilislmi hamdauni foyda solig‘i liisob-kitobiga ilova qilishni taqozo etadi.