K berdimuratova


Download 1.99 Mb.
bet90/95
Sana28.12.2022
Hajmi1.99 Mb.
#1012053
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   95
Bog'liq
filosofiya (lekciya) @kitapxana 2021

Tsivilizatsiya (lat. civilis, puqarahq, ma’mleketlik degendi an’latadi)— ja’miyettin’ sotsialhq jaqtan sho’lkemlesiwi. Tiykarg’i o’lshemleri: ja’miyetlik bayhqti o’ndiriw, adamnin’ erkinligi.
Ja’miyetti tsivilizatsiyahq izertlew usih












Ja'iniyetlik sananm’ strukturasi

Ja’miyetlik sanamn’ formalan



Filosofiyada adam problemasi

«insan» tu’sinigi — ja’miyetlik rawajlamwdin’ jemisi, ja’miyet turmismin’ konkret tariyxiy jag’daylan menen amqlanatug’in miynet, qatnasiq ha’m bilim subekti
- adamnin’ sotsialhq




«Adamliq individ» tu’sinigi adam tegine tiyisli boliwdi an’latadi ha’m konkret sotsialhq yamasa psixologiyahq sipatlamalardi o’z ishine qamtimaydi

qa’siyetlerinin’
pu’tinligi

Adam fenomem
















«Adam» tu’sinigi.
Ja’miyetlik
qatnasiqlardin’
jiynag’i




«individualliq» tu’sinigi.
Ontogenez protsesinde berilgen individti basqalardan ajiratatug’in miyras qalg’an ha’m qa’liplesken fizikaliq ha’m psixologiyahq o’zgesheliklerdin’ jiynag’i


Ha’zirgi zaman globalliq problemalan.
Globalliq problemalardi filosofiyaliq tu’siniwdin’ o’zgesheligi

  • Filosofiya du’nyag’a ko’zqarasti qa’liplestire otirip, belgili bahaliliq sha’rtlerin ko’rsetedi. Olar o’z gezeginde adamzat iskerliginin’ bag’darlaniw- shilig’in amqlaydi.

  • Quramali sistemalar haqqmda bir pu’tin ko’zqarastin’ bolmawi ha’r qiyli ilimlerdin’ o’z ara ta’sir etiwine tosqinliq jasaydi. Sol sebepli filosofiyanin’ metodologiyahq funktsiyasi teoriyalarda uliwmalastirilip, ilim, bilimnin’ integratsiyasina ta’sir etedi.

  • Tariyxiy kontekstte ja’miyetlik qubilis ha’m protseslerdi tu’sindiredi. Globalliq problemalar mzamli qubilis, ja’miyetlik progress penen organikahq baylamsqan.

  • Globalliq problemalardin’ rawajlaniwinm’ uliwma tendentsiyasin, olardin’ o’z ara ta’sir etisiw dinamikasin ko’rsetedi.

  • Teoriyahq oylawdin’ ma’deniyatin rawajlandinw mu’mkinshiligin beredi.

  • Global problemalar haqqmda o’sip baratirg’an ilimiy mag’hwmatlar ag’imin bag’darlawg’a mu’mkinshilik jaratadi.

  • O’mirdin’ mazmum, o’lim, o’mir problemalann ko’teredi.

  • «Ta’biyat», «ja’miyet», «tsivilizatsiya», «ilimiy-texnikahq revolyutsiya» h.b. kategoriyalardi islep shig’adi.

Globalliq problemalarg’a ta’n o’zgeshelikler

  • Globalliq so’zi latm tilinen ahnip, so’zbe-so’z awdarmasi «jer shan» degendi an’latadi (60—70 jj. XX a’sir).

  • Barliq globalliq problemalar jer sharina tiyisli (geografiyahq o’lshem).

  • Ha’r bir adamnin’ ha’m adamzattin’ ta’g’diri, o’miri, ma'pleri menen baylanisii.

  • Olardi sheshiw ushin jer shan xalqimn’ ko’pshilik bo’leginin’ birigiwi ha’m kelisimge tiykarlang’an maqsetke bag’darlang’an is-ha’reketleri talap etiledi.

  • Olar du’nya ju’zlik rawajlamwdin’ obektiv fakton bolip, hesh kim ta’repinen diqqatqa llayiq emes dep ta’n ahnbawi mu’mkin emes.

  • Globalliq problemalardin’ sheshilmewi adamzat o’mirine qa’wip ha’m du’zetip bolmaytug’in na’tiyjelerge alip keledi.

  • Barliq globalliq problemalar o’z ara bir biri menen baylanisii.
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   95




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling