2.3. Portfel nazariyasi va moliyaviy aktivlar daromadliligini baholash
modeli
«Portfel nazariyasi» uni tashkil qiluvchi elementlari (qimmatli qog’ozlar)
korxonaning kapitalari uchun minimal risk mikdorida maksimal daromad keltirish
maksadida samarali uyg’unlashtirishni ko’zda tutadi. Fond portfellari moliyaviy
qo’yilmalarni diversifikastiyalash asosida shakllantiriladi. Amaliyotda bu
qanchalik ko’p turdagi qimmatli qog’ozlarga qo’yilmalar qilinsa, ularning biri eng
yuqori darajada daromad keltirishini anglatadi.
Portfel nazariyasi G. Markovist, U. Sharp va D. Lintner tomonidan ishlab
chiqilgan bo’lib, quyidagi xulosalarni ilgari suradi:
1) Fond portfellarining tarkibiga kompaniya qimmatli qog’ozlarining risk
darajasi ta’sir qiladi.
2) Investorlar tomonidan talab qilinadigan daromad risk mikdoriga bog’liqdir.
3) Risklarni minimallashtirish uchun investorlar portfeldagi riskli aktivlarni
birlashtirishi lozim.
4) Portfeldagi har bir aktivlarning risk darajasini boshqa aktivlardan alohida
ravishda baholash kerak emas, diversifikastiyalangan portfelning umumiy risk
darajasiga ta’siri nuqtai nazaridan baholash zarur.
SARM nazariyasi kapitallarning ideal bozori taklifiga asoslanadi. Mazkur
nazariyaga asosan har qanday moliyaviy aktiv uchun talab qilinadigan
daromalilikka 3 ta omil ta’sir ko’rsatadi:
1) Davlat qimmatli qog’ozlari bo’yicha risksiz daromad;
2) Fond bozorlaridagi o’rtacha daromadlilik;
3)
Tanlangan moliyaviy aktivning daromalliligini o’zgarish indeksini
qimmatli qog’ozlar bozoridagi o’rtacha daromaliligiga nisbati.
SARM modelini quyidagi formula orqali ko’rib o’tishimiz mumkin:
k
i
=qk
RF
+(k
M
-k
RF
)β, (2)
bu erda:
17
k
Do'stlaringiz bilan baham: |
