Касрлар ва улар устида амаллар

Kasrlar.Kasrlar ustida amallar.

• Darsning ta’limiy maqsadi
• Ulush tushunchasi bilan tanishish.
• Kasr haqida tushuncha berish.
• Kasrning yozilishi,o’qlishini bilish.
• To’gri va noto’gri kasr tushunchasi.
• Kasrning asosiy xossalarini bilish.
• Darsning tarbiyaviy maqsadi
• Konikmalar:
• Sonning, kesmaning biror miqdorning ulushini (yarmi,choragi,nimchoragini) topa olish
• Metodik tavsiyalar:
• Ulush ,qism, bo’lak, hissa kabi so’zlar bir ma’ noni
• anglatishini, bir hil ma’ noda qo’llanishini bilish..

• Ulushlarga ta’rif

• -BUTUN

• -yarim

• -nimchorak

• -chorak

• Butunning teng bolaklari ulushlar deyiladi.

• 1

• 2

• 1

• 4

• 1

• 8

Og’zaki masalalar.

• 1200 so’m pulni Ahmad ota 3 qismga teng bo’ldi,1 qismini shogirdga,2 qismini ustaga berdi.
• Ohiri 0 raqami bilan tugaydigan ikki honali sonlar nechta?
• 1 bilan 100 gacha (100 ham kiradi) bo’lgan natural sonlarni ichida nechtasi juft,nechtasi toq?
• Sutkaning choragi,nimchoragi necha soat bo’ladi?
• 50 ning yarmi,100 ning choragi ,120 ning nimchoragi nechaga teng?
• 1000 ning choragi kattami,yoki 600 ning yarmi kattami?

• Bo’yalgan qismlarni o’qing.

• Kasr haqida tushuncha

• surat

• Kasr chizig’i

• 1

• 1

• 8

• 5

• 12

• 7

• ;

• ;

• ;

• To’g’ri kasr

• mahraj

• 7

• 19

• 7

• 6

• 9

• 5

• 12

• 15

• 9

• 21

• ;

• Noto’g’ri kasr

• Butunning bitta yoki bir nechta teng ulushlaridan tuzilgan son kasr deyiladi.

• ;

• ;

Kasr-natural sonlarni bo’lish sifatida.

• --

• Kasr chizig’i bo’lish amalini bildiradi.

• k

• n

• k:n

• = 7:10

• 7

• 10

• ----- = 8:3

• 8

• 3

• ----- = 43:42

• 43

• 42

• 12 ning

• 4

• 1

• bo’lagini topish,bu 12ni 4 ga bo’lib, 1 ga

• ko’paytirish demakdir.

• =

MASALANI YECHING

• Ayiqning og’irligi 480 kg
• Borining og’irligi ayiqning og’irligini 5/6 qismiga teng.
• Tulkining og’irligi borining og’irligini 3/5 qismiga teng.
• Har birining og’irligini toping

Masalaning yechimi.

• Bo’rining og’irligi 480:6*5=150 kg.
• Tulkining o’g’irligi 150:5*3=90 kg.
• Javob:Bo’rining o’g’irligi 150 kg.
• Tulkining o’g’irligi 90 kg.

TAKRORLASH UCHUN TOPSHIRIQLAR.

• 3

• 4

• 1

• 2

• 5

• 6

O’quvchilarni eslab qolish qobiliyatini rivojlantirish.

• To’g’ri va noto’g’ri kasrlarni eslab qoling va ayting.

• 9

• 9

• 12

• 5

• 7

• 1

• 9

• 8

• 2

• 1

• .

• ;

• ;

• ;

• ;

Qobiliyatli o’quvchilar uchun topshiriqlar.

• A ning qanday qiymatida to’g’ri kasr hosil bo’ladi?
• a/12; a/15; 5+a/17;
• A ning qanday qiymatida noto’g’ri kasr hosil bo’ladi?
• 14/a; 25/a; 8/a; 17/a+11.
• Ortib borish tartibida yozing:
• 1/2;1/4;1/8
• Kamayib borish tartibida yozing:
• 1/2; 1/8;1/4.

Uyga vazifa.

• Mahraji 12 bo’lgan barcha to’g’ri kasrlarni, Surati 21 bo’lgan barcha noto’g’ri kasrlarni
• Mahraji 7 dan kichik,surati 1 dan katta
• bo’lgan barcha to’g’ri kasrlarni yozing.
• Darslikdagi 536; 537 ; 549 ;550mashqlarni
• вajarish.

Darsda faol qatnashganingiz uchun rahmat!

• Darsda faol qatnashganingiz uchun rahmat.