Birinchi murakkab reflektor davr, ikkinchi gormonal faktorlar tasirida shira ajralishini X.Sh.Xayrutdinovning ilmiy tadqiqot ishlarida yani jinsiy siklga qarab shira ajiralishini o’zgarishi aniqlangan. Hayvon kuyikkanda shirdonda shira ajralishi 17% kamayib, kislotaligi past bo’lsa, bug’ozlik davrida 28,3%, laktasiyaning dastlabki kunlari 51,3% bo’lib kislotalik va fermentativ xususiyati o’zgaradi. - Birinchi murakkab reflektor davr, ikkinchi gormonal faktorlar tasirida shira ajralishini X.Sh.Xayrutdinovning ilmiy tadqiqot ishlarida yani jinsiy siklga qarab shira ajiralishini o’zgarishi aniqlangan. Hayvon kuyikkanda shirdonda shira ajralishi 17% kamayib, kislotaligi past bo’lsa, bug’ozlik davrida 28,3%, laktasiyaning dastlabki kunlari 51,3% bo’lib kislotalik va fermentativ xususiyati o’zgaradi.
- Shirdondagi hazmlanish bir kamerali oshqozondagiga o’xshash bo’lib, tarkibidagi pepsin, oqsillarni albumoz va peptonlargacha hatto aminakislota-largacha parchalaydi. Shirdon lipazasining miqdori nihoyatda kam bo’lib, yog’larni hazmlanishida ahamiyati kam.
- Shirdonning yuqori qismlarida yani shira shimilmagan qismlarda uglevodlar so’lak va oziqa tarkibidagi fermentlar tasirida parchalanib turadi. Oziqaga shirdon shirasini shimilishi bilan amilolitik jarayon to’xtab proteolitik jarayon boshlanadi. Shirdon motorikasi bir kamerali hayvonlar medasi matorikasiga o’xshash bo’ladi, lekin shirdonning harakat meda oldi bo’lmalarining harakatiga qarab sikl bilan o’tadi yani osoyishtalik davri bilan almashinib turadi.
- Kavsh qaytaruvchi hayvonlarning oshqozonida oziqa hazmlanishi yoshiga qarab o’zgarib, meda oldi bo’lmalari har xil rivojlangan. Kavsh qaytaruvchilar onadan tug’ilganida ko’zi va buzoqlar meda oldi bo’lmalari shirdondan kichik, rivojlanishi sekin. Ular ichadigan sut suyuq oziqalar qizil o’ngach nayi orqali katta qoringa tushmasdan, to’r qorin tubi bilan shirdonga borib tushib hazmlanadi.
- Dag’al oziqalar istemol qilishi bilan oziqa hazmlanishida katta qorin ham ishtirok etib, hayvonlarni 2-3 oyligida 10-12% oziqa kata qorinda parchalansa 6 oyligida xuddi katta hayvonlarnikiga o’xshash bo’ladi. yosh hayvonlar dag’al oziqa bilan oziqalanishiga erta kirishib, u erda bijg’ish jarayoni ro’yobga chiqib quloq oldi so’lak bezi uzluksiz so’lak ajratadi. yo hayvonlar qizilo’ngach nayi lablari yaxshi qo’zg’aluvchan yani voyaga etgan hayvonlarnikiday harakat qiladi.
- Foydalanilgan adabiyotlar
- 1. R.X.Xaitov, A.D.Dushanov “Hayvonlar fiziologiyasi”. Toshkent “O’qituvchi” 1975y.
- 2. V.Xusainov, E.Toshpo’latov “Qishloq xo’jalik hayvonlari fiziologiyasi”. Toshkent, “O’zbekiston” 1994y.
- 3. V.I.Gеоrgiеvskiy “Fiziоlоgiyа s/х jivоtniх”. Mоskvа, «Аgrоprоmizdаt» 1990 gоd.
- 4. I.P.Bityukоv i dr. «Prаktikum pо fiziоlоgii s/хjivоtniх». Mоskvа «Аgrоprоmizdаt» 1990 gоd.
Do'stlaringiz bilan baham: |
